**၀၈.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  ဖင်လန်လေကြောင်းလိုင်း Finnair ၏ အမေရိကန်ခရီးသည် လျော့ကျမှု၊ 
• ဗဟိုဘဏ်၏ အကျပ်အတည်းစီမံကိန်းနှင့် 
• ဖင်လန်တွင် ဈေးအသက်သာဆုံး ဓာတ်ဆီ

Finnair ၏ အမေရိကန် ခရီးသည် လျော့ကျမှု

နေ့စဉ်ထုတ် Helsingin Sanomat (HS) သတင်းစာအရ၊ Finnair လေကြောင်းလိုင်း၏ စက်တင်ဘာလအတွင်း အမေရိကန်သို့ ဦးတည်သော ခရီးသည်အရေအတွက် သိသိသာသာ လျော့ကျသွားကြောင်း သိရသည်။

• လေကြောင်းလိုင်း၏ ခရီးသည်အချက်အလက်များကို ကိုးကား၍ HS မှ သတင်းထုတ်ပြန်ရာတွင် ပြီးခဲ့သည့်လက မြောက်အမေရိက ခရီးစဉ်များတွင် ခရီးသည် ၂၆,၄၀၀ ကို တင်ဆောင်ခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့်နှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၁၅ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းသွားသည်။

• ယင်းသည် အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump ၏ လက်ရှိသက်တမ်းအတွင်း လေကြောင်းလိုင်း၏ မြောက်အမေရိက ခရီးသည်အရေအတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် လျော့ကျခြင်း ဖြစ်သည်။

• Finnair က မြောက်အတ္တလန္တိတ် ခရီးစဉ်များ လျော့ကျရခြင်းမှာ Dallas, Texas သို့ လေကြောင်းခရီးစဉ်များ လျှော့ချခြင်းကြောင့် "သိသိသာသာ ဖြစ်ကြောင်း" ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် HS က ခရီးသွားများကြား အမေရိကန်နိုင်ငံရေးအခြေအနေနှင့် ဗီဇာနှင့် နယ်စပ်ဝင်ရောက်ရေး မူဝါဒများ တင်းကျပ်လာမှုကြောင့် ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုံးသပ်ခဲ့သည်။

• အထူးသဖြင့် Trump အစိုးရက နိုင်ငံခြား ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်များအတွက် H-1B အလုပ်ဗီဇာ ကုန်ကျစရိတ်ကို တစ်နှစ်လျှင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ တစ်သိန်း (US$100,000) အထိ တိုးမြှင့်ရန် ကြေညာခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ဤဗီဇာများကို အိန္ဒိယနည်းပညာကုမ္ပဏီများက အဓိကအသုံးပြုပြီး အိန္ဒိယမှ နည်းပညာဝန်ထမ်းအချို့သည် Helsinki မှတစ်ဆင့် အမေရိကန်သို့ ပျံသန်းကြရာ Finnair ကို သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ကြောင်း HS က ဖော်ပြခဲ့သည်။

• ယခုနှစ် တစ်နှစ်လုံးအတွက် Finnair ၏ မြောက်အမေရိက ခရီးသည်အရေအတွက်သည် စက်တင်ဘာလမှလွဲ၍ ကျန်လများတွင် တိုးတက်ခဲ့ပြီး စုစုပေါင်း ၁၉ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာကာ ခရီးသည်ပေါင်း ၃၉၀,၀၀၀ နီးပါး ရှိကြောင်း သိရသည်။

အကျပ်အတည်းကာလအတွက် ငွေပေးချေမှု စီစဉ်ခြင်း

ဆွီဒင်ဘာသာစကားဖြင့် နေ့စဉ်ထုတ် Hufvudstadsbladet (HBL) သတင်းစာအရ ဖင်လန်ဘဏ် (Bank of Finland) သည် ပုံမှန်ဘဏ်လုပ်ငန်းစနစ်များ အလုပ်မလုပ်နိုင်သည့် အခြေအနေများတွင် ပြည်သူများ အခြေခံလိုအပ်ချက်ပစ္စည်းများ (အစားအသောက်နှင့် ဆေးဝါးများ) ဆက်လက်ဝယ်ယူနိုင်ရန် နည်းလမ်းတစ်ခု ဖန်တီးရန် ကြိုးပမ်းနေကြောင်း သိရသည်။

• ဗဟိုဘဏ်၏ ဘဏ္ဍာရေး အခြေခံအဆောက်အအုံ ယူနစ်အကြီးအကဲ Terhi Wathén က ဖင်လန်သည် နိုင်ငံတကာ ငွေပေးချေကတ်ကြီးများဖြစ်သည့် Visa နှင့် Mastercard အပေါ် အလွန်အမင်း မှီခိုနေရသည်ဟု ဆိုသည်။

• သူမက "အထူးသဖြင့် ငွေပေးချေမှု လွှဲပြောင်းမှုများတွင် အနှောင့်အယှက်များရှိလျှင်" ငွေပေးချေမှု နည်းလမ်းများ ပိုမိုလိုအပ်ကြောင်းနှင့် "အင်တာနက်ပြတ်တောက်သည့် အခြေအနေများတွင်ပင် လူတွေဟာ အစားအသောက်၊ ဆေးဝါးနဲ့ လောင်စာဆီအတွက် ပေးချေနိုင်သင့်သည်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

• ဖင်လန်သည် ၎င်း၏ ပြင်ဆင်မှုနှင့် ဒစ်ဂျစ်တယ် အချုပ်အခြာအာဏာကို ခိုင်ခံ့စေရန်အတွက် ငွေသား ကဲ့သို့သော ရိုးရာ ငွေပေးချေမှု စနစ်များကိုလည်း ထိန်းသိမ်းထားရန် လိုအပ်ကြောင်း Wathén က ထပ်လောင်းပြောကြားခဲ့သည်။

• ဗဟိုဘဏ်က အိမ်ထောင်စုများကို ဘဏ်တစ်ခုထက်မက အကောင့်များထားရှိရန်နှင့် အနှောင့်အယှက်များရှိပါက အသုံးပြုနိုင်ရန် ငွေသားအချို့ကို အမြဲတမ်း ဆောင်ထားရန် အကြံပြုထားသည်။

ဖင်လန်တွင် ဈေးအသက်သာဆုံး ဓာတ်ဆီနှင့် ဒီဇယ်

Iltalehti (IL) သတင်းစာ၏ ဖော်ပြချက်အရ၊ လောင်စာဆီဈေးနှုန်း စောင့်ကြည့်ရေး ပလက်ဖောင်း Polttoaine.net ၏ အချက်အလက်များအရ ဖင်လန်တွင် ဈေးအသက်သာဆုံး ဓာတ်ဆီကို Lappeenranta မြို့တွင် တွေ့ရှိရပြီး တစ်လီတာလျှင် ၁.၅၁၅ ယူရို ဖြစ်သည်။ ဈေးအသက်သာဆုံး ဒီဇယ်ကိုမူ Tuusula တွင် တစ်လီတာလျှင် ၁.၄၀၁ ယူရို ဖြင့် ရရှိနိုင်သည်။

• ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ၏ အစိုးရသည် လောင်စာဆီခွန် လျှော့ချရန် အဆိုပြုထားသော်လည်း ဓာတ်ဆီအတွက် ၂.၇ ဆင့် နှင့် ဒီဇယ်အတွက် ၂.၄ ဆင့် လျှော့ချခြင်းသည် စားသုံးသူများအတွက် "အရေးမပါသော" အပြောင်းအလဲများသာ ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု သတင်းစာက မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

Stubb နှင့် Orpo တို့ White House သို့ သွားရောက်မည်

ဖင်လန်သမ္မတ Alexander Stubb နှင့် ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo တို့သည် အောက်တိုဘာလ ၉ ရက် ကြာသပတေးနေ့တွင် ဝါရှင်တန်ရှိ White House ၌ အမေရိကန်သမ္မတ Donald Trump နှင့် တွေ့ဆုံမည်ဖြစ်သည်။

• ဤအလုပ်ခရီးစဉ်အတွင်း ဖင်လန်-အမေရိကန် နှစ်နိုင်ငံဆက်ဆံရေး၊ ကုန်သွယ်ရေးနှင့် စီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ရုရှား၏ ယူကရိန်းကျူးကျော်မှုတို့ကို အဓိကထား ဆွေးနွေးမည်ဖြစ်သည်။

• သမ္မတ Stubb က ရေခဲခွဲသင်္ဘောများ ကိစ္စ ဆွေးနွေးဖြစ်မဖြစ်ကိုမူ အတည်မပြုခဲ့ပေ။ Trump က အမေရိကန်သည် ရေခဲခွဲသင်္ဘောအသစ် ၄၀ အထိ မှာယူရန် စီစဉ်နေပြီး ၎င်းတို့၏ တည်ဆောက်ရေးတွင် ဖင်လန်၏ ကျွမ်းကျင်မှုကို ချီးကျူးဖူးသည်။

တက္ကသိုလ်များမှ အဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်မှု (Group Work) အပေါ် ကျောင်းသားများ စိတ်ပျက်မှု

တက္ကသိုလ်နှင့် အသုံးချသိပ္ပံတက္ကသိုလ်များတွင် သင်ကြားမှု၏ ထက်ဝက်ကျော်သည် အဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်မှုများ ဖြစ်နိုင်သည်။ တက္ကသိုလ်များက အပြန်အလှန်ဆက်ဆံရေးစွမ်းရည် (interaction skills) သည် အလုပ်ခွင်တွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သည်ဟု ဆိုကာ ယင်းကို ကျိုးကြောင်းဆင်ခြင်ကြသည်။ သို့သော် ကျောင်းသားအများစုမှာ မလိုအပ်ဘဲ ညှိနှိုင်းချိန်များနှင့် free-riding (အဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်မှုတွင် အားထုတ်မှုမရှိဘဲ အကျိုးခံစားသူ) များကြောင့် စိတ်ပျက်နေကြသည်။

• Academic Work, ဖင်လန်စည်ပင်သာယာနှင့် လူမှုဖူလုံရေးနယ်မြေ အလုပ်ရှင်များအသင်း (KT) နှင့် ဖင်လန်အင်ဂျင်နီယာများအသင်း တို့မှ အလုပ်ခွင်ကျွမ်းကျင်သူများသည် အဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း ကို အလွန်အရေးကြီးသည်ဟု ယူဆသော်လည်း တစ်ဦးချင်း လွတ်လပ်စွာ လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း (working independently) ကိုလည်း အလေးပေး ပြောကြားခဲ့ကြသည်။

• ကျွမ်းကျင်သူများက ဘွဲ့ရများသည် အဖွဲ့လိုက်လုပ်ဆောင်မှု စွမ်းရည် ကောင်းမွန်သော်လည်း မိမိကိုယ်ကို ဦးဆောင်နိုင်စွမ်း (self-direction) နှင့် တာဝန်ယူနိုင်စွမ်း ကို ပိုမိုလိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့ကြသည်။ Academic Work မှ Tanja Sikström က "နည်းပညာတိုးတက်မှုများနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် သင်ရိုးညွှန်းတမ်းများ ပြောင်းလဲမှု နှေးကွေးလွန်းသည်" ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

ဝါသနာပါရာ လှုပ်ရှားမှုများအတွက် ငွေကြေးအခက်အခဲကြောင့် ကလေးများတွင် မညီမျှမှုများ ဖြစ်ပေါ်

Me Foundation ၏ လေ့လာမှုတစ်ခုအရ ကလေးများနှင့် လူငယ် ၂၀,၀၀၀ ကျော်သည် အခမဲ့ ဝါသနာပါရာ လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့များ မရှိပါက ပါဝင်ခွင့်ရမည်မဟုတ်ကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ Pirkkala မှ မိခင်တစ်ဦးဖြစ်သူ Tiina Viiman သည် အလုပ်အကိုင် အခြေအနေကြောင့် သားသမီးများ၏ မြင်းစီးခြင်းနှင့် အက သင်ခန်းစာများကဲ့သို့ ကုန်ကျစရိတ်များသော ဝါသနာပါရာ လှုပ်ရှားမှုများကို ဆိုင်းငံ့ထားရကြောင်း သိရသည်။

• Viiman က ၎င်း၏ အလုပ်အခြေအနေကြောင့် ကလေး၏ အချစ်ဆုံးဝါသနာဖြစ်သော မြင်းစီးခြင်းကို မပေးနိုင်ခြင်းအတွက် မိဘတစ်ဦးအနေဖြင့် စိတ်ပျက်မိကြောင်းနှင့် ဤကိစ္စသည် ကလေးများကြား မညီမျှမှုများစွာကို ဖန်တီးပေးသည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

• ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် စတင်ခဲ့သော ဖင်လန်ဝါသနာပါရာ နမူနာပုံစံ (Finnish hobby model) အစီအစဉ်သည် မူလတန်းကျောင်းသားအရွယ် ကလေးများနှင့် လူငယ်များအား အခမဲ့ ဝါသနာပါရာ အဖွဲ့များကို ပေးအပ်ခြင်းဖြင့် ကယ်ဆယ်သူ ဖြစ်လာသည်။

• Me Foundation ၏ အချက်အလက်အရ ဘဏ္ဍာရေး အခြေအနေ တင်းကျပ်သော မိသားစုများ များပြားလာသည်နှင့်အမျှ အခမဲ့ ဝါသနာပါရာ အဖွဲ့များ၏ လိုအပ်ချက်သည်လည်း မြင့်တက်လာသည်။

• ဖင်လန်မြင်းစီး အဖွဲ့ချုပ် (Finnish Equestrian Federation) သည်လည်း မိသားစုများ၏ ဘဏ္ဍာရေး အခြေအနေ တင်းကျပ်လာသည်ကို သတိပြုမိပြီး ကာလတို အဖွဲ့ဝင်ကတ်များကဲ့သို့ ဈေးနှုန်းသက်သာသော ရွေးချယ်မှုများကို ပေးဆောင်ရန် ကြိုးစားနေသည်။

Helsinki၊ Töölö တွင် အုပ်စုဖွဲ့ တိုက်ခိုက်မှုဖြင့် အမျိုးသား ၁၀ ဦး ဖမ်းဆီးခံရ

Helsinki ခရိုင်တရားရုံးသည် အောက်တိုဘာ ၃ ရက် သောကြာနေ့ညက Töölö ရှိ Sports bar တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပြင်းထန်သော တိုက်ခိုက်မှု (aggravated assault) အတွက် သံသယရှိသူ အမျိုးသား ၁၀ ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

• Jokeri ပရိသတ်အဖွဲ့ကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ကျောက်တုံးကြီးတစ်ခုကို ဘားပြတင်းပေါက်မှ ပစ်ပေါက်ပြီးနောက် တိုက်ခိုက်မှု စတင်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ မျက်မြင်သက်သေများ၏ အဆိုအရ အကြမ်းဖက်မှုတွင် ခေါင်းကို ခြေထောက်ဖြင့် ကန်ခြင်းများ ပါဝင်သည်။

• ဖမ်းဆီးခံရသူ အနည်းဆုံး နှစ်ဦးတွင် ယခင်က အကြမ်းဖက်မှု မှတ်တမ်းများရှိပြီး ၎င်းတို့သည် ဝေးလံသော ညာဘက်အစွန်းရောက် လှုပ်ရှားမှုများ တွင် ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ဖူးကြောင်း Yle က ဖော်ပြခဲ့သည်။

Espoo၊ Puustellinmäki ရှိ လမ်းဘေးဂိုဏ်း ပစ်ခတ်မှု

လွန်ခဲ့သည့်နှစ် ခရစ္စမတ်အကြိုညတွင် Kerava နှင့် Espoo မြို့များမှ လမ်းဘေးဂိုဏ်းများ ခိုက်ရန်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ အနောက် Uusimaa ခရိုင်တရားရုံးက အသက် ၂၀ အရွယ် Hussein Mohamed Habib Al-Baka ကို လူသတ်ရန် ကြိုးပမ်းမှု (attempted murder) ဖြင့် ထောင်ဒဏ် ၅ နှစ်နှင့် ၁ လ ချမှတ်ခဲ့သည်။

• ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားရာတွင် ပါဝင်သူများအနက် အသက်အငယ်ဆုံးမှာ ၁၅ နှစ်ခန့်ရှိခဲ့သည်။

• ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခဲ့သော ပစ်ခတ်မှုတွင် ကျည်ဆန်များသည် လူသုံးဦးကို ထိမှန်ခဲ့ပြီး နှစ်ဦးမှာ ဆေးရုံတွင် ကုသမှုခံယူခဲ့ရသည်။ လူသတ်ရန် မူလပစ်မှတ်ထားသူမှာ ကျည်ဆန်များကို ရှောင်တိမ်းနိုင်ခဲ့သည်။

• ရဲတပ်ဖွဲ့၏ အဆိုအရ ဤပစ်ခတ်မှုသည် Kerava မှ လမ်းဘေးဂိုဏ်းနှင့် Espoo မှ ဂိုဏ်းတို့အကြား အငြင်းပွားမှုကြောင့် ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ စုစုပေါင်း လူ ၁၂ ဦးကို စွဲချက်တင်ခဲ့ပြီး ၂၀ ကျော်သော လူငယ်များ ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့သည်။

Kittilä မှ Pallas ကို ပြန်လိုချင်ခြင်းကြောင့် Muonio မြို့ခံများ စိတ်ဆိုး

Pallastunturi ဧရိယာကို ၂၀၀၃ ခုနှစ်တွင် Kittilä မှ Muonio စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ်သို့ လွှဲပြောင်းပေးခဲ့သည်။ ယခုအခါ Kittilä က ၎င်းဧရိယာကို ပြန်လည်ရယူလိုကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့် Muonio မြို့ခံများ စိတ်မကျေမနပ် ဖြစ်နေကြသည်။

• Kittilä စည်ပင်သာယာအစိုးရက Pallastunturi ဧရိယာကို ပြန်လည်ရယူရန် လျှောက်ထားခြင်းသည် ယခင်ကဲ့သို့ပင် ဧရိယာ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအတွက် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုသော်လည်း Muonio မြို့တော်ဝန် Laura Enbuska-Mäki က ၎င်းတို့သည် ဧရိယာကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် လုပ်ဆောင်နေပြီး Pallas ကို လက်လွှတ်ရန် အစီအစဉ်မရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

• Kittilä က Muonio ကို ဆက်သွယ်ခြင်းမရှိဘဲ ဤကိစ္စကို စတင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် Muonio စည်ပင်သာယာအစိုးရ အံ့အားသင့်ပြီး စိတ်ပျက်ခဲ့ရသည်။

• ဥပဒေအရ စည်ပင်သာယာနယ်နိမိတ် ခွဲဝေမှုကို ပြန်ပြောင်းလိုပါက လျှောက်ထားသည့် စည်ပင်သာယာ၏ အစိုးရမှ ဝန်ကြီးဌာနသို့ လျှောက်လွှာတင်ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ သက်ဆိုင်ရာ စည်ပင်သာယာကောင်စီ နှစ်ခုလုံး၏ ထွက်ဆိုချက်များ လိုအပ်သည်။ သို့သော် ဖင်လန်တွင် နယ်နိမိတ် ပေါင်းစည်းမှုကို ဖျက်သိမ်းပြီး နယ်မြေကို မူလစည်ပင်သာယာသို့ ပြန်လည်လွှဲပြောင်းပေးသည့် ကိစ္စမျိုး မရှိခဲ့သေးကြောင်း စည်ပင်သာယာများအသင်းမှ ဥပဒေရေးရာ ကျွမ်းကျင်သူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

**၀၇.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ စီးပွားရေးအခြေအနေ၊ 
• Posti ၏ ရှယ်ယာရောင်းချမှုနှင့် 
• နှစ်တစ်ထောင်ကျော်မှ တစ်ကြိမ်သာ မြင်ရမည့် ဖြစ်ရပ်
• SIM ကတ်လိမ်လည်မှုဖြင့် ဖုန်းနံပါတ်များ အလွဲသုံးစားပြုမှု ပိုမိုများပြားလာ

နှစ်တစ်ထောင်ကျော်မှ တစ်ကြိမ်သာ ကြုံရမည့် ထူးခြားဖြစ်ရပ်

နှစ်ပေါင်း ၁,၃၅၀ အတွင်း မမြင်ဖူးသေးသော ထူးခြားသည့် ကောင်းကင်ဖြစ်ရပ်တစ်ခု မကြာမီ ဖြစ်ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်သည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ ဝယ်ယူနိုင်စွမ်း ကျဆင်းလာခြင်း

Helsingin Sanomat သတင်းစာက စီးပွားရေးဆိုင်ရာ စိတ်မချမ်းမြေ့စရာ သတင်းများကို ဆက်လက်ဖော်ပြခဲ့သည်။ Nordea စီးပွားရေးပညာရှင် Juho Kostiainen ၏ အဆိုအရ ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ ဝယ်ယူနိုင်စွမ်းနှင့် ဝင်ငွေတိုးတက်မှုသည် ယူရိုဇုန် (Eurozone) အတွင်းရှိ အခြားနိုင်ငံများထက် နောက်ကျကျန်နေကြောင်း သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

ယူရိုဇုန်တစ်ခုလုံးရှိ အိမ်ထောင်စုများ၏ အမှန်တကယ် သုံးစွဲနိုင်သော ဝင်ငွေ (real disposable incomes) သည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှစ၍ ၆ ရာခိုင်နှုန်းခန့် တိုးတက်ခဲ့သော်လည်း ဖင်လန်တွင်မူ ၁ ရာခိုင်နှုန်းသာ တိုးတက်ခဲ့သည်။ ယူရိုဇုန်အတွင်း အခြားနိုင်ငံများတွင် ပုဂ္ဂလိက သုံးစွဲမှုများ တိုးတက်နေသော်လည်း ဖင်လန်တွင်မူ သုံးစွဲမှုများ ဆက်လက် နိမ့်ကျနေဆဲဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် အိမ်ချေးငွေ (mortgage) ရယူထားသူများ၏ အခြေအနေမှာ ပိုမိုတင်းမာနေသည်။ ရေတိုအတိုးနှုန်းများနှင့် ချိတ်ဆက်ထားသည့် ချေးငွေများကို ပိုမိုနှစ်သက်ခြင်းကြောင့် အကြွေးဝန်ဆောင်မှုစရိတ်များမှာ အခြားယူရိုဇုန်နိုင်ငံအများစုထက် ပိုမိုမြင့်မားစွာ တက်လာခဲ့သည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံသားများ သုံးစွဲရန်အတွက် ငွေကြေး မလုံလောက်ခြင်းလည်း ရှိသည်။ Kostiainen ၏ အဆိုအရ အဓိကအချက်မှာ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ ဖင်လန်သည် လက်ရှိတွင် ဥရောပသမဂ္ဂ၌ စပိန်ပြီးနောက် ဒုတိယအမြင့်ဆုံး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည်။

Posti ၏ ရှယ်ယာများ လိုအပ်ချက်ထက် များစွာကျော်လွန်သွားခြင်း

ဖင်လန်နိုင်ငံ စာတိုက်လုပ်ငန်း Posti ၏ အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာရောင်းချမှု (public offering) ကို တနင်္လာနေ့တွင် ရပ်ဆိုင်းခဲ့ရကြောင်း Talouselämä မှ ဖော်ပြသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် လိုအပ်သည့် အရေအတွက်ထက် အကြိမ်များစွာ ပိုမိုမှာယူမှုများ ရှိနေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ရှယ်ယာ အနည်းဆုံးယူနစ်မှာ ၁၀၀ ရှယ်ယာ ဖြစ်ပြီး၊ ကမ်းလှမ်းသည့် ဈေးနှုန်း တစ်ယူနစ်လျှင် ယူရို ၇.၅၀ ဖြင့် အနည်းဆုံး ယူရို ၇၅၀ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် လိုအပ်သည်။ ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာများ အရောင်းအဝယ် စတင်ခြင်းကို လာမည့် သောကြာနေ့တွင် စတင်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ရှယ်ယာရောင်းချမှု (institutional offering) နှင့် ဝန်ထမ်းရှယ်ယာရောင်းချမှု (employee share issue) များမှာ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဆဲဖြစ်သည်။

စီးပွားရေးမဂ္ဂဇင်း၏ အဆိုအရ နိုင်ငံတော်သည် အများပြည်သူနှင့် အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ရှယ်ယာရောင်းချမှုများမှ အသားတင် ဝင်ငွေ ယူရို ၉၆.၇ သန်းခန့် ရရှိမည်ဟု မျှော်မှန်းထားသည်။ Posti သည် ရောင်းချမှုနှင့် ဆက်စပ်သည့် အခကြေးငွေများ၊ စရိတ်စကများနှင့် အခွန်များအတွက် ယူရို ၃.၄ သန်းခန့် ပေးဆောင်ရမည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။

ကောင်းကင်ကို ကြည့်ရှုကြပါ- Lemmon ကြယ်တံခွန်

၇ ရာစုနှစ်တွင် နောက်ဆုံးအကြိမ် နေနားကို ဖြတ်သန်းသွားခဲ့သော Lemmon ကြယ်တံခွန်သည် အောက်တိုဘာလကုန်နှင့် နိုဝင်ဘာလအစောပိုင်းတွင် ကောင်းကင်ယံ၌ ထပ်မံထွက်ပေါ်လာမည်ဖြစ်ကြောင်း Iltalehti မှ သတင်းရရှိသည်။ လက်ရှိတွင် ထိုကြယ်တံခွန်ကို ဖင်လန်ကောင်းကင်ယံ၌ မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်ရှုနိုင်ပြီဖြစ်သော်လည်း အောက်တိုဘာလကုန်တွင် မျက်စိဖြင့်တိုက်ရိုက်မြင်နိုင်သည်အထိ လင်းလာမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။ ဖင်လန် နက္ခတ္တဗေဒအသင်း Ursa မှ ကြယ်တံခွန်ကျွမ်းကျင်သူ Veikko Mäkelä က Lemmon ကြယ်တံခွန်ကို ယခုသောကြာနေ့မှစ၍ မြင်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ မြောက်ပိုင်းနှင့် တောင်ပိုင်း ဖင်လန်ကောင်းကင်ယံ ကြည့်ရှုသူအားလုံး မြင်ကွင်းကို ခံစားခွင့်ရရှိမည်ဖြစ်သည်။

ကြည့်ရှုရန် အကောင်းဆုံးအချိန်သည် အောက်တိုဘာလ ၂၀ ရက်မှ နိုဝင်ဘာလ ၅ ရက်အတွင်း ဖြစ်မည်။ Lemmon ကြယ်တံခွန်သည် နက်ပကျွန်း (Neptune) ထက် ဝေးသော အေးခဲနေသည့် အရာဝတ္ထုများစွာရှိသော ဒေသမှ ပေါက်ဖွားလာခြင်းဖြစ်ပြီး၊ လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း ၁,၃၅၀ ခန့်က နေနားသို့ နောက်ဆုံး ဖြတ်သန်းခဲ့ပြီး နောက်ထပ်အကြိမ် ဖြတ်သန်းခြင်းကို နှစ်ပေါင်း ၁,၁၅၀ အထိ မျှော်လင့်ရဦးမည် မဟုတ်ကြောင်း သိရသည်။

Wolt မှ အစာအစားပို့သူအချို့ကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်ရန် စမ်းသပ်ဆောင်ရွက်မည်

အစားအသောက်ပို့ဆောင်ရေး ကုမ္ပဏီ Wolt သည် ၎င်း၏ စာပို့သူ (couriers) အချို့ကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်ရန် စမ်းသပ်မှုတစ်ခု စတင်မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ယခုကြေညာချက်မတိုင်မီက Wolt စာပို့သူများသည် ဝန်ထမ်းများအဖြစ်မဟုတ်ဘဲ လွတ်လပ်သော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များ (independent entrepreneurs) အဖြစ်သာ အလုပ်လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြသည်။ Wolt က လာမည့်လများအတွင်း စာပို့သူ ၁၀၀ ခန့်ကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်ရန် စီစဉ်ထားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ လက်ရှိတွင် ကုမ္ပဏီသည် ဖင်လန်တစ်ဝှမ်း၌ စာပို့သူ ၁၀,၀၀၀ ခန့်၏ ဝန်ဆောင်မှုများကို အသုံးပြုနေသည်။

ကုမ္ပဏီ၏ မြောက်ဥရောပ လုပ်ငန်းလည်ပတ်ရေးအကြီးအကဲ Joel Järvinen ၏ အဆိုအရ စာပို့သူအများစုသည် မိမိတို့ မည်သည့်အချိန်၊ မည်သို့ လုပ်ကိုင်မည်ကို ဆုံးဖြတ်နိုင်ရန် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအဖြစ် ဆက်လက်ရှိနေလိုကြသည်။ "တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ စာပို့သူအနည်းငယ်ကတော့ ဝန်ထမ်းအဖြစ် ပိုမိုလုပ်ကိုင်လိုကြပါတယ်" ဟု Järvinen က ပြောကြားခဲ့သည်။ အစပိုင်းတွင် Wolt သည် ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်ခြင်း စမ်းသပ်မှုကို ဟယ်လ်ဆင်ကီ မြို့တော်ဧရိယာတွင်သာ ကန့်သတ်ရန် စီစဉ်ထားသည်။

ကုမ္ပဏီ၏ အမြတ်အစွန်းအတွက် အဆင်ပြေစေသည်

ကုမ္ပဏီ၏ နော်ဒစ် ပြည်သူ့ဆက်ဆံရေးအကြီးအကဲ Olli Koski ၏ အဆိုအရ ဝန်ထမ်းပုံစံသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်ပုံစံထက် ကုမ္ပဏီ၏ အမြတ်အစွန်းအတွက် ပိုဆိုးသည်ဟု မဆိုနိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ Koski ၏ အဆိုအရ Wolt ၏ စာပို့သူများသည် တစ်ပတ်လျှင် ပျမ်းမျှ ၁၄ နာရီ တက်ကြွစွာ လုပ်ကိုင်ကြပြီး တစ်လလျှင် ပျမ်းမျှ ယူရို ၁,၂၄၀ ခန့် ဝင်ငွေရှိသည်။ သို့သော် ၎င်းတို့၏ ဝင်ငွေအဆင့်သည် ပို့ဆောင်မှုလိုအပ်ချက်အပေါ် များစွာကွာခြားနိုင်သောကြောင့် ပျမ်းမျှဝင်ငွေအဆင့်သည် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကိုသာ ဖော်ပြသည်။

တက်ကြွစွာ လုပ်ကိုင်ချိန် (active work) ဆိုသည်မှာ စာပို့သူတစ်ဦး အမှာစာယူခြင်းနှင့် ပို့ဆောင်ခြင်းအတွက် အသုံးပြုသည့် စုစုပေါင်းအချိန်ကို ဆိုလိုသည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အမှာစာများ မရှိပါက သို့မဟုတ် စာပို့သူက လက်မခံပါက နည်းပညာအရ အလုပ်လုပ်ခြင်း မဟုတ်ပေ။

Koski ၏ အဆိုအရ ဝန်ထမ်းခန့်အပ်ခြင်း စမ်းသပ်မှုသည် ၎င်းတို့၏ စာပို့သူများထံမှ တောင်းဆိုမှုများကို တုံ့ပြန်ခြင်းဖြစ်သည်ဟု ဆိုသည်။ "စာပို့သူအများစုက စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များအဖြစ် ဆက်လက်လုပ်ကိုင်လိုကြတယ်ဆိုတာ ကျွန်တော်တို့ သိပါတယ်၊ ဒါပေမယ့် အလုပ်သမားဆက်ဆံရေး (employment relationship) မျိုးကို ပိုမိုလိုလားတဲ့ သေးငယ်သော်လည်း အရေးပါတဲ့ လူနည်းစုတစ်စုတော့ ရှိပါတယ်" ဟု Koski က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဟယ်လ်ဆင်ကီတွင် လက်ရှိ Wolt စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်-စာပို့သူအဖြစ် လုပ်ကိုင်နေသူ Md Afzal Hossain က သူသည် ဝန်ထမ်းအဖြစ် လုပ်ကိုင်လိုကြောင်းနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် စီစဉ်မှုသည် သူ့အတွက် အဆင်မပြေကြောင်း Yle ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ Vantaa ရှိ အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းကျောင်းတွင် စားသောက်ဆိုင်နှင့် စားသောက်ကုန်စီမံခန့်ခွဲမှု ပညာကိုလည်း သင်ယူနေသူ Hossain က သူသည် Wolt အတွက် တစ်ပတ်လျှင် ၇ နာရီမှ ၈ နာရီခန့်ကို ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် လုပ်ကိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောသည်။ သူ၏ လျှပ်စစ်စကူတာဖြင့် ပို့ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်ခြင်းမှ တစ်လလျှင် ယူရို ၁,၀၀၀ မှ ၁,၅၀၀ ကြား ဝင်ငွေရှိသည်ဟု ဆိုသည်။

အစုလိုက်အပြုံလိုက် သဘောတူညီချက် မရှိသေး

ကုမ္ပဏီ၏ စာပို့သူဝန်ထမ်းခန့်အပ်မှု စမ်းသပ်မှုကို လျင်မြန်စွာ စတင်နေပြီး လက်ရှိတွင် ထိုကဏ္ဍတွင် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သဘောတူညီချက် (collective agreement) မရှိသေးပါ။ ဆိုလိုသည်မှာ ၎င်းတို့၏ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုကို ကိုယ်ပိုင်အလုပ်ခန့်အပ်မှု စာချုပ်များနှင့် အနည်းဆုံး ဥပဒေလိုအပ်ချက်များကသာ လမ်းညွှန်ပေးမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် Wolt သည် အစုလိုက်အပြုံလိုက် သဘောတူညီချက်တစ်ခု ရရှိရန် ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍ အလုပ်သမားသမဂ္ဂ PAM နှင့် ဆွေးနွေးလျက်ရှိသည်။

PAM ၏ ဥက္ကဋ္ဌ Annika Rönni-Sällinen က Wolt သည် "ဘီးနှစ်ဘီးဖြင့် မောင်းနှင်နေသည်" ဟု ထင်မြင်ကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။ "Wolt က စာပို့သူတွေကို ဝန်ထမ်းအဖြစ် ခန့်အပ်ပြီး အဲဒီ စာပို့သူ တစ်ရာအတွက် အမြင့်ဆုံး စီမံခန့်ခွဲရေးတရားရုံး (Supreme Administrative Court) ရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လိုက်နာတာ ကောင်းပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကုမ္ပဏီရဲ့ စာပို့သူ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းခန့်က အလုပ်သမားဆက်ဆံရေးရဲ့ အကာအကွယ်အပြင်ဘက်မှာ ကျန်နေဆဲပါ။ တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို Wolt စာပို့သူအားလုံးအတွက် လိုက်နာရပါမယ်၊ မဟုတ်ရင် အခြေအနေတစ်ခုလုံးက အပေါ်ယံကောင်းအောင် လုပ်ထားပြီး ဘီးနှစ်ဘီးနဲ့ မောင်းနှင်နေတာမျိုး ဖြစ်နေပါလိမ့်မယ်" ဟု Rönni-Sällinen က ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အမြင့်ဆုံး စီမံခန့်ခွဲရေးတရားရုံးက အစားအသောက်ပို့ဆောင်သူများသည် မိမိကိုယ်ကို အလုပ်ရှင်မဟုတ်ဘဲ ဝန်ထမ်းများဖြစ်ကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ သူမ၏ အဆိုအရ ကုမ္ပဏီတွင် ဝန်ထမ်းဖြစ်လာမည့် စာပို့သူ တစ်ရာသည် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် စာပို့သူများထက် ပိုမိုလုံခြုံပြီး စိတ်ချရသည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေမည်ဖြစ်သည်။ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် ပုံစံတွင် စာပို့သူများသည် ပို့ဆောင်မှုများ ပြုလုပ်သည့် အချိန်အတွက် တစ်နာရီလျှင် ပျမ်းမျှ ယူရို ၂၀ မှ ၂၁ ကြားဖြင့် Wolt ကို ဘေလ်တင်ကြသည်။ သို့သော် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များသည် အငြိမ်းစားယူခြင်းဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ကြေးများအပါအဝင် အခြားသော အခကြေးငွေများကို မိမိဘာသာ ပေးဆောင်ရမည်ဖြစ်သည်။ Wolt သည် ၎င်း၏ လုပ်ငန်းများကို ကွဲပြားအောင် လုပ်ဆောင်နေသော်လည်း အမြင့်ဆုံး စီမံခန့်ခွဲရေးတရားရုံး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပယ်ဖျက်ရန် ဆက်လက် ကြိုးပမ်းနေသည်။

မိုးကာအင်္ကျီများ ဆောင်ထားပါ- မီးခိုးရောင် မိုးဖွဲဖွဲကျ အခြေအနေ

ဖင်လန်တစ်ဝှမ်းတွင် 'မီးခိုးရောင် မိုးဖွဲဖွဲကျ' (grey mush) အခြေအနေတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်လာတော့မည်ဖြစ်သောကြောင့် မိုးကာအင်္ကျီများကို အဆင်သင့်ထားရန် မိုးလေဝသပညာရှင်များက သတိပေးလိုက်သည်။ Yle မိုးလေဝသပညာရှင် Anniina Valtonen က ဖင်လန်ကောင်းကင်ယံကို 'မီးခိုးရောင် မိုးဖွဲဖွဲကျ' အလွှာတစ်ခု ဖုံးလွှမ်းတော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "ခြောက်သွေ့တဲ့ ဆောင်းဦးရာသီ ကုန်ဆုံးသွားပြီ" ဟု Valtonen က သတိပေးခဲ့သည်။

သူမ၏ ရှင်းပြချက်အရ 'မီးခိုးရောင် မိုးဖွဲဖွဲကျ' သည် ရံဖန်ရံခါ မိုးရွာသွန်းမှုများနှင့်အတူ စိုစွတ်ပြီး လေးလံသောလေကို ယူဆောင်လာမည်ဖြစ်ပြီး ဆောင်းဦးရာသီအငွေ့အသက်ကို ထင်ရှားစေမည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အပူချိန်သည် နေ့ရောညပါ စင်တီဂရိတ် ၁၀ ဒီဂရီဝန်းကျင်တွင် ရှိနေမည်ဖြစ်ပြီး ရာသီဥတု၏ ပထမဆုံး ညအေးခဲခြင်း လက္ခဏာ မရှိသေးပေ။ အင်္ဂါနေ့ ညပိုင်းတွင် လေတိုက်ခတ်မှုများ အရှေ့ဘက်သို့ ရွေ့လျားလာသည်နှင့်အမျှ နိုင်ငံတစ်ဝှမ်း မိုးရွာသွန်းမှုများ ဖြစ်ပေါ်မည်ဟု ခန့်မှန်းရပြီး မီလီမီတာ ၅ မှ ၂၀ အထိ မိုးရေချိန် ရှိနိုင်ပါသည်။ "အားလုံး ကိုယ့်ဝေစုနဲ့ကိုယ် ရရှိကြပါလိမ့်မယ်" ဟု သူမက မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။

မိဘများ၏ လိုအပ်ချက်နှင့် သဘောထားများ ပြောင်းလဲလာမှုကြောင့် မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးတွင် ကလေးငယ်များ ပိုများလာ

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် ကလေးများသည် ၎င်းတို့၏ဘဝ၏ အစောပိုင်းအဆင့်များတွင် မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးသို့ စတင်ဝင်ရောက်လာကြသည်။ အရေအတွက်မှာ အနည်းငယ်သာ ရှိသေးသော်လည်း ၁၂ လအောက် ကလေးငယ်များကို မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးတွင် ထားရှိသည့် အချိုးအစားသည် မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ အချို့ မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးဌာနများသည် ၈ လသားအရွယ် ကလေးငယ်များအထိပင် စောင့်ရှောက်ပေးလျက်ရှိသည်။

ဖင်လန်အမျိုးသားပညာရေးအေဂျင်စီ (EDUFI) ၏ အဆိုအရ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် အသက် ၂ နှစ်အောက် ကလေးများ၏ ၄၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် မူကြိုပညာရေးအစီအစဉ်များတွင် ရှိနေခဲ့သည်။ ယင်းသည် လေးနှစ်တာကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅ ရာခိုင်နှုန်း တိုးတက်လာခြင်းဖြစ်သည်။ EDUFI ၏ ပညာရေးအကြံပေး Heidi Sairanen ၏ အဆိုအရ ယင်းသည် ထင်ရှားသော လမ်းကြောင်းတစ်ခု ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံ၏ မွေးဖွားနှုန်း ကျဆင်းနေသော်လည်း မူကြိုပညာရေး ဝန်ဆောင်မှုများကို အသုံးပြုမှု စုစုပေါင်းသည် မြင့်တက်လာနေသည်။ မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးတွင် ပါဝင်မှုနှုန်းကို မြှင့်တင်ရန်မှာ ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ၏ အစိုးရအစီအစဉ်တွင်လည်း ဖော်ပြထားသည်။

မိဘများ ပိုမိုစောစီးစွာ အလုပ်ပြန်ဝင်လာရသည့် အကြောင်းရင်းများ

ကလေးရှိသော မိသားစုများ၏ ငွေကြေးအခြေအနေ ဆိုးရွားခြင်းကြောင့် မိဘအချို့သည် ပုံမှန်ထက် ပိုမိုစောစီးစွာ အလုပ်ပြန်ဝင်လာကြရသည်။ ဈေးနှုန်းများနှင့်အညီ အိမ်စောင့်ရှောက်မှု အကျိုးခံစားခွင့် (home care benefits) အဆင့် မတက်လာခြင်းသည် ယင်းအတွက် အကြောင်းရင်းတစ်ရပ်ဖြစ်ကြောင်း Seinäjoki ရှိ မူကြိုပညာရေး ဒါရိုက်တာ Aija-Marita Näsänen က ပြောကြားခဲ့သည်။ ကျန်းမာရေးအေဂျင်စီ THL မှ သုတေသနမန်နေဂျာ Johanna Lammi-Taskula ၏ အဆိုအရ အလုပ်အကိုင် မရေရာမှုသည်လည်း နောက်ထပ်အချက်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ယင်းက မိဘများ အလုပ်ပြန်ဝင်ရန် ဖိအားကို တိုးစေခဲ့သည်။

ဥပမာအားဖြင့် Tampere တွင် မိဘအနည်းငယ်သာ ၎င်းတို့၏ ကလေးများကို အသက်သုံးနှစ်အထိ အိမ်တွင် စောင့်ရှောက်နေကြသည်။ ထိုသို့ ပြုလုပ်သူမိဘများသည် အဓိကအားဖြင့် ကုန်ကျစရိတ် မြင့်မားလာခြင်းနှင့် အလုပ်ပြန်ဝင်ရန် ဖိအားများကို ထောက်ပြကြသည်။ သို့သော် ငွေကြေးအခြေအနေ အားနည်းခြင်းသည် မိဘများကို အလုပ်ပြန်ဝင်ရန် အမြဲတိုက်တွန်းခြင်း မဟုတ်ပါ။ Lammi-Taskula ၏ အဆိုအရ အိမ်စောင့်ရှောက်မှု အထောက်အပံ့ ရရှိသည့် ထိခိုက်လွယ်ဆုံး မိသားစုအချို့အတွက် အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ခြင်းသည်လည်း အကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်နိုင်သည်။

"အိမ်စောင့်ရှောက်မှု အထောက်အပံ့ ရတယ်လို့ ပြောတာက အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်တယ်လို့ ပြောတာထက် ပိုကောင်းနေနိုင်တယ်။ အိမ်စောင့်ရှောက်မှု ထောက်ပံ့ကြေး အနည်းငယ် ရရှိခြင်းနဲ့ အလုပ်လက်မဲ့ အကျိုးခံစားခွင့် ရရှိခြင်းကြားမှာ ငွေကြေးအရ ကြီးကြီးမားမား ကွာခြားမှု မရှိပါဘူး" ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။

မိဘများ၏ သဘောထား ပြောင်းလဲမှု

ကျွမ်းကျင်သူများ၏ အဆိုအရ အကြီးမားဆုံး ပြောင်းလဲမှုမှာ မိဘများ၏ သဘောထားများ ဖြစ်သည်။ THL နှင့် အကျိုးခံစားခွင့်အေဂျင်စီ Kela တို့၏ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ပူးတွဲစစ်တမ်းအရ မိခင်များသည် ယခင်ကထက် ကလေးများကို ပိုမိုစောစီးစွာ မူကြိုစောင့်ရှောက်ရေးတွင် ထားရှိရန် ဆန္ဒပိုရှိလာကြသည်။ မိခင် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် ဖခင် ၃၆ ရာခိုင်နှုန်းတို့က အသက် ၁ နှစ်ခွဲမှ ၂ နှစ်သည် မူကြိုပညာရေးအစီအစဉ်များသို့ ကလေးများကို စေလွှတ်ရန် သင့်လျော်သည့် အချိန်ဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ သို့သော် အသက်ကန့်သတ်ချက်သည် နိမ့်ကျလာပုံရပြီး ကလေးများကို အသက် ၁ နှစ် သို့မဟုတ် ၁ နှစ်ခွဲတွင် မူကြိုသို့ ပို့နိုင်သည်ဟု ယူဆသော မိဘအရေအတွက် တိုးလာနေသည်။ "ဒါက စိတ်နေစိတ်ထားရဲ့ သိသာထင်ရှားတဲ့ ပြောင်းလဲမှုပါ" ဟု Lammi-Taskula က ရှင်းပြခဲ့သည်။

လူမှုစီးပွားအခြေအနေနှင့် မွေးဖွားနှုန်းဆိုင်ရာ အချက်များ

ထိုသို့သော သဘောထားပြောင်းလဲမှုများသည် အထူးသဖြင့် ပညာတတ် မိဘများကြားတွင် တွေ့ရှိရပြီး ၎င်းတို့သည် အတော်လေး ငယ်ရွယ်သော ကလေးများကို မူကြိုသို့ ပိုမိုပို့ဆောင်လာကြသည်။ ယခုခေတ်တွင် ငယ်ရွယ်သောကလေးရှိသည့် မိဘများထဲမှ ပညာတတ်သူများ၏ အချိုးအစားသည် ပိုများလာသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် နိုင်ငံ၏ မွေးဖွားနှုန်းသည် အထူးသဖြင့် ပညာရေး နည်းပါးသော အုပ်စုများတွင် ကျဆင်းလျက်ရှိသည်။

"ပညာရေးနည်းပါးတဲ့ မိခင်တွေကတော့ အိမ်စောင့်ရှောက်မှု အထောက်အပံ့ကြောင့် ကလေးတွေနဲ့ အိမ်မှာ ပိုကြာကြာနေကြတယ်။ တစ်ဖက်မှာတော့ ပညာတတ်မိခင်တွေက ပိုကောင်းတဲ့ ရာထူးတွေ၊ ပိုမြင့်တဲ့ လစာတွေနဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ အလုပ်တွေရှိလို့ အလုပ်ကို ပိုမိုလျင်မြန်စွာ ပြန်ဝင်ကြပါတယ်" ဟု Lammi-Taskula က ရှင်းပြခဲ့သည်။

ဆရာမတစ်ဦး၏ အပြာဗီဒီယိုများကြောင့် မြို့အာဏာပိုင်များ အံ့အားသင့်

ဖင်လန်နိုင်ငံ အနောက်တောင်ပိုင်းရှိ အလယ်တန်းကျောင်းဆရာမတစ်ဦး၏ အပြာဗီဒီယိုများဖြင့် ဘေးထွက်အလုပ်လုပ်ခြင်းသည် မြို့အာဏာပိုင်များကို အံ့အားသင့်စေခဲ့သည်။ Ilta-Sanomat သတင်းစာက ပထမဆုံး ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း ဆရာမသည် Onlyfans နှင့် Pornhub တို့တွင် အပြာဗီဒီယိုများ ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

Yle ကို မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည့် မြို့တော်ဝန်က မြို့တော်သည် အင်္ဂါနေ့တွင်မှ အခြေအနေကို သိရှိခဲ့ရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "ဒါက မနှစ်မြို့ဖွယ်ရာ အံ့အားသင့်စရာပါ။ ကျွန်တော်တို့ အခြေအနေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနေပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေကို စဉ်းစားနေပါတယ်။ ဒီအဆင့်မှာတော့ ထပ်ပြီး မှတ်ချက်ပေးမှာ မဟုတ်ပါဘူး" ဟု မြို့တော်ဝန်က ပြောသည်။

ကျောင်းအုပ်ကြီးက Wilma မက်ဆေ့ချ်တွင် "ယနေ့၊ ကျောင်းသားတွေဟာ ကျွန်တော်တို့ ဝန်ထမ်းတစ်ဦးရဲ့ ဗီဒီယိုတွေ အွန်လိုင်းမှာ ပျံ့နှံ့နေတဲ့အကြောင်း ကျွန်တော့်ကို ဆက်သွယ်လာပါတယ်။ ဖြစ်ပျက်ခဲ့တာကို ကျွန်တော်တို့ သိပါတယ်။ ဒါက မနှစ်မြို့ဖွယ်ရာ အံ့အားသင့်စရာ ဖြစ်ပါတယ်" ဟု မှတ်ချက်ပေးထားသည်။ ထိုမက်ဆေ့ချ်တွင် "အလုပ်ရှင်ဖြစ်တဲ့ မြို့တော်က ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ ဒီပုဂ္ဂိုလ်ဟာ ကလေးသူငယ်တွေနဲ့ လူငယ်တွေနဲ့ အလုပ်လုပ်ဖို့ အရည်အချင်းပြည့်မီမှု ရှိမရှိကို ကျွန်တော်တို့ လက်ရှိ စုံစမ်းစစ်ဆေးပြီး ဂရုတစိုက် စဉ်းစားနေပါတယ်" ဟုလည်း ဖော်ပြထားသည်။

ဆရာမ၏ ဆက်လက်အလုပ်လုပ်ခွင့်သည် မြို့တော်၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သာဖြစ်သည်

မြူနီစပယ်နှင့် လူမှုဖူလုံရေးနယ်မြေများရှိ ဖင်လန်အလုပ်ရှင်များအဖွဲ့ချုပ်မှ ဦးဆောင်လုပ်သားဈေးကွက်ရှေ့နေ Teija Metsäranta ၏ အဆိုအရ ထိုသို့သောကိစ္စရပ်များတွင် အရေးယူဆောင်ရွက်မှုများကို အလုပ်ရှင်ဖြစ်သည့် မြူနီစပယ်က ဆုံးဖြတ်သည်။ ညစ်ညမ်းရုပ်ပုံများ ထုတ်လုပ်ခြင်းသည် တရားမဝင်သည့်အရာ မဟုတ်ပေ။ "ဆရာ၊ ဆရာမတွေဟာ အလုပ်ခန့်ထားခြင်းခံရသူတွေဖြစ်ပြီး သူတို့ရဲ့ အားလပ်ချိန်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပိုမိုကျယ်ပြန့်တဲ့ အပြုအမူဆိုင်ရာ တာဝန်ဝတ္တရား ရှိပါတယ်။ အလုပ်ရှင်က ပုဂ္ဂိုလ်ရဲ့ ယုံကြည်စိတ်ချရမှုအပေါ် အလုံးစုံအကဲဖြတ်မှု ပြုလုပ်ရပါတယ်" ဟု Metsäranta က ပြောကြားခဲ့သည်။ အလုပ်ရှင်တွင် သတိပေးသည့် လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ ရှိပြီး သို့မဟုတ် အလုပ်ဆက်လက်ခန့်အပ်ရန် ယုံကြည်မှု မရှိတော့ဟု ယူဆပါက အလုပ်မှ ထုတ်ပယ်ခြင်း ပြုလုပ်နိုင်သည်။

SIM ကတ်လိမ်လည်မှုဖြင့် ဖုန်းနံပါတ်များ အလွဲသုံးစားပြုမှု ပိုမိုများပြားလာ

လိမ်လည်သူများသည် SIM ကတ်လိမ်လည်မှု (SIM card fraud) ဖြင့် သားကောင်များ၏ ဖုန်းနံပါတ်များကို အလွဲသုံးစားပြုနိုင်သည့်အတွက် ရဲတပ်ဖွဲ့က သတိပေးလိုက်သည်။ ယခုနှစ်များအတွင်း ပိုမိုများပြားလာသည့် လိမ်လည်မှုတစ်ခုမှာ လှည့်ဖြားခံရသူ၏ ဖုန်းနံပါတ်ကို ရိုးရာ SIM ကတ်မှ eSIM ကတ်သို့ ပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်ကြောင်း ရဲတပ်ဖွဲ့က သတိပေးသည်။ eSIM သည် ဖုန်းထဲတွင် ရိုးရာ SIM ကတ် ထည့်သွင်းရန် မလိုအပ်သော ဒစ်ဂျစ်တယ် SIM ကတ်တစ်ခုဖြစ်သည်။

အရှေ့ဖင်လန်ရဲဌာန၏ အဆိုအရ SIM လဲလှယ်ခြင်း (SIM swapping) ဟုခေါ်သော လိမ်လည်မှုသည် အများအားဖြင့် လှည့်ဖြားသည့် မက်ဆေ့ချ် (phishing message) ဖြင့် စတင်သည်။ လိမ်လည်သူများသည် ထိုမက်ဆေ့ချ်များမှတစ်ဆင့် သားကောင်၏ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်များကို ရယူကာ ၎င်းတို့၏ နံပါတ်ကို eSIM သို့ ပြောင်းလဲရန် တယ်လီကွန်းအော်ပရေတာကို တောင်းဆိုကြသည်။

နံပါတ်ပြောင်းလဲပြီးနောက် သားကောင်၏ ကိရိယာရှိ SIM ကတ်သည် အလုပ်မလုပ်တော့ဘဲ ကွန်ရက်နှင့် အဆက်အသွယ် ပြတ်တောက်သွားမည်ဖြစ်သည်။ လိမ်လည်သူသည် ခိုးယူထားသည့် ဖုန်းနံပါတ်ကို ၎င်းတို့၏ ဖုန်းတွင် အသုံးပြုနိုင်ပြီး စာတိုမက်ဆေ့ချ်များမှတစ်ဆင့် အတည်ပြုကုဒ်များကို လက်ခံရရှိကာ အွန်လိုင်းဘဏ်လုပ်ငန်းများတွင် ငွေပေးချေမှုများ သို့မဟုတ် နှစ်ဆင့်စစ်ဆေးမှုများ ပြုလုပ်နိုင်သည်။

SIM ကတ် လိမ်လည်မှု၏ လက္ခဏာများ

SIM ကတ် လိမ်လည်မှု ဖြစ်ပွားနေသည်ကို သိရှိနိုင်သော လက္ခဏာများမှာ-

• သင်မပြုလုပ်ခဲ့သော ဝန်ဆောင်မှုပြောင်းလဲမှုဆိုင်ရာ အကြောင်းကြားစာများ လက်ခံရရှိခြင်း။

• သင်မှာယူခြင်းမရှိသော်လည်း eSIM အသုံးပြုနေပြီဖြစ်ကြောင်းနှင့် စတင်အသုံးပြုရန် QR ကုဒ်တစ်ခု ရရှိခြင်း။

• ဖုန်းပေါ်ရှိ တယ်လီဖုန်းကွန်ရက် ရုတ်တရက် အလုပ်မလုပ်တော့ခြင်း။

• သင်၏ ကိရိယာမှ လူမှုမီဒီယာအကောင့်များ သို့မဟုတ် အွန်လိုင်းဘဏ်လုပ်ငန်းများသို့ ဝင်ရောက်နိုင်ခြင်း မရှိတော့ခြင်း။

• သင်၏ လူမှုမီဒီယာအကောင့်များ ပြောင်းလဲသွားခြင်း သို့မဟုတ် အကြောင်းအရာများ ထုတ်ပြန်ထားခြင်း။

လိမ်လည်မှု ခံရသည်ဟု သံသယရှိပါက သင်၏ တယ်လီကွန်းအော်ပရေတာ၊ ဘဏ်နှင့် ဆက်သွယ်ပြီး ရဲစခန်းတွင် တိုင်ကြားပါ။ သင်၏ အကောင့်ကို ပြန်လည်ရယူရန်နှင့် စကားဝှက်များကို ပြောင်းလဲရန် ကြိုးစားပါ။

လူငယ် အလုပ်အကိုင် ဘောက်ချာ အသစ်ဖြင့် လစာစရိတ် ထက်ဝက်ကို ထောက်ပံ့မည်

အစိုးရသည် လူငယ်များနှင့် လူငယ်အရွယ်ရောက်ပြီးသူများ အလုပ်အကိုင်ရရှိစေရန်အတွက် အလုပ်အကိုင် ဘောက်ချာအသစ်ကို ဘတ်ဂျက်အစည်းအဝေးတွင် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ အလုပ်သမားဝန်ကြီး Matias Marttinen (National Coalition Party) ၏ အဆိုအရ လူငယ်များအတွက် အလုပ်အကိုင် အထောက်အပံ့အသစ်သည် အလုပ်ခွင်သို့ လမ်းကြောင်းတစ်ခု ပေးစွမ်းမည်ဖြစ်သည်။ အစိုးရသည် အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၂၉ နှစ်ကြား လူငယ်များအတွက် အလုပ်အကိုင် မြှင့်တင်ရေးအတွက် ယူရို သန်း ၃၀ ကို ခွဲဝေချထားပေးသည်။

အများဆုံး ယူရို ၁,၅၀၀ ထောက်ပံ့မည်

အလုပ်အကိုင်ဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ သို့မဟုတ် အလုပ်အကိုင်ဒေသများသည် လူငယ်တစ်ဦးကို အနည်းဆုံး ခြောက်လကြာ အလုပ်ခန့်သည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုအား ဘောက်ချာ ထုတ်ပေးနိုင်သည်။ ဘောက်ချာကို အစိုးရ သို့မဟုတ် တတိယကဏ္ဍ (third sector) ရှိ အလုပ်များအတွက် မရရှိနိုင်ဘဲ ပုဂ္ဂလိကကုမ္ပဏီများတွင်သာ ရရှိနိုင်မည်ဖြစ်ပြီး ကဏ္ဍအားလုံးတွင် ရရှိနိုင်သည်။

ဘောက်ချာသည် အလုပ်သမားဈေးကွက်တွင် အားအနည်းဆုံး အနေအထားရှိသည့် လူငယ်များ၊ ပညာရေးနည်းပါးသူများ သို့မဟုတ် အရင်အလုပ်သမိုင်း အနည်းငယ်သာရှိသူများကို အထူးပံ့ပိုးပေးသည်။ ထို့အပြင် ဘောက်ချာရရှိရန်အတွက် လူငယ်သည် ခြောက်လကြာ အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်နေရမည်ဟူသော အခြေအနေရှိသည်။ သို့သော် အလယ်တန်းကျောင်းပြီးနောက် ပညာရေးမရှိသူများအတွက်မူ အလုပ်လက်မဲ့ကာလ သုံးလသာ လိုအပ်သည်။

အလုပ်အကိုင် ဘောက်ချာသည် အလုပ်ခန့်ထားသည့် လူငယ်၏ လစာစရိတ် ထက်ဝက်ကို ထောက်ပံ့ပေးမည်ဖြစ်သည်။ စရိတ်စကများသည် လူငယ်တစ်ဦးလျှင် အများဆုံး ယူရို ၉,၀၀၀ သို့မဟုတ် ခြောက်လကြာ ထောက်ပံ့ကာလအတွင်း တစ်လလျှင် အများဆုံး ယူရို ၁,၅၀၀ အထိ ရှိနိုင်သည်။ အလုပ်အကိုင်နှင့် စီးပွားရေးဝန်ကြီးဌာနက အထက်ဖော်ပြပါ ပစ်မှတ်အုပ်စုရှိ လူငယ် ၃,၃၀၀ မှ ၄,၄၀၀ ခန့်ကို အထောက်အပံ့ပေးနိုင်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ ဘောက်ချာကို လာမည့်နှစ်အစတွင် စတင်မိတ်ဆက်ရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

သြဂုတ်လတွင် လူငယ် ထောင်ပေါင်းများစွာ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ စီးပွားရေးအခြေအနေ အားနည်းမှုသည် လူငယ် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်လာခြင်းနှင့် အလုပ်လက်မဲ့ကြာချိန် ပိုမိုရှည်လျားလာခြင်းတို့တွင် ထင်ဟပ်နေသည်။ လူငယ် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် စီးပွားရေးလည်ပတ်မှုများအပေါ် ပထမဆုံးနှင့် အပြင်းထန်ဆုံး တုံ့ပြန်လေ့ရှိသည်။

KEHA Center ၏ အလုပ်အကိုင်သုံးသပ်ချက်အရ သြဂုတ်လတွင် အသက် ၂၅ နှစ်အောက် လူငယ် ၃၇,၀၀၀ နီးပါး အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့သည်။ ယင်းသည် တစ်နှစ်တာကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက လူငယ် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း ၁၆.၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာခြင်းဖြစ်သည်။ စာရင်းအင်းဖင်လန်၏ အဆိုအရ အသက် ၁၅ နှစ်မှ ၂၄ နှစ်ကြား အလုပ်လက်မဲ့များသည် လုပ်သားအင်အား၏ ၁၆.၆ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့သည်။ ယင်းသည် တစ်နှစ်တာကာလအတွင်း ၃.၆ ရာခိုင်နှုန်း တိုးလာခြင်းကို ကိုယ်စားပြုသည်။ အလားတူ အသက်အုပ်စုအတွက် ရာသီအလိုက် ချိန်ညှိထားသည့် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း၏ လမ်းကြောင်းပြကိန်းသည် သြဂုတ်လတွင် ၂၁.၇ ရာခိုင်နှုန်း ရှိခဲ့သည်။

**၀၆.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ပင်စင်စနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး၊ 
• ဒရုန်းများနှောင့်ယှက်မှုနှင့် 
• ဖင်လန်၏ 'အပြာရောင်ဇုန်' 📰

ပင်စင်စနစ်ကို ကြီးကြီးမားမား ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်နေကြောင်း Helsingin Sanomat သတင်းစာဖော်ပြ

Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖင်လန် နိုင်ငံအနေဖြင့် ပင်စင်စနစ်ကို ကြီးမားစွာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်နေကြောင်း သီတင်းပတ်အစမှာပင် ဖော်ပြထားသည်။ အကယ်၍ ဖင်လန်သည် အငြိမ်းစားယူမည့် အသက်အရွယ်ကို အသက် ၇၀ အထိ တိုးမြှင့်လိုက်ပါက တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၁၀ ဘီလီယံကျော် ပင်စင်စရိတ် သက်သာစေနိုင်ပြီး၊ နိုင်ငံတော် ဘဏ္ဍာရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုမှာ အလွန်ကြီးမားမည်ဟု သတင်းစာကဆိုသည်။ လူမှုဖူလုံရေး ထောက်ပံ့ငွေများကို ထပ်မံဖြတ်တောက်ရန် မလိုဘဲ၊ အစိုးရ၏ ချေးငွေရယူမှုကို ငါးနှစ်အတွင်း ရပ်တန့်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

HS က ထိုသို့သော မူဝါဒများကို အဘယ်ကြောင့် အကောင်အထည်မဖော်ရသေးသည်ကို မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။ ပင်စင်စနစ်ကို ၁၉၆၂ ခုနှစ်က စတင်ချိန်တွင် လူများသည် အငြိမ်းစားယူပြီးနောက် ပျမ်းမျှ ၁၀ နှစ်အောက်သာ နေထိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ ပျမ်းမျှအားဖြင့် နှစ် ၂၀ ခန့် အငြိမ်းစားဘဝကို ခံစားနေကြရသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များ အစောပိုင်းက အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေးပျမ်းမျှ ၂.၇ ဦး မွေးဖွားရာမှ ယခုအခါ ၁.၂၅ ဦး ခန့်သို့ ကျဆင်းသွားသောကြောင့် အငြိမ်းစားများကို ထောက်ပံ့ပေးမည့် ငယ်ရွယ်သူ (အခွန်ထမ်း) ဦးရေ သိသိသာသာ လျော့နည်းလာသည်။

မီးပျက်စေနိုင်သည့် ဒရုန်းများ

Ilta-Sanomat သတင်းစာက မကြာသေးမီက ရုရှား၏ ဒရုန်းများ ကျူးကျော်မှုအပေါ် နောက်ဆက်တွဲ ဖော်ပြထားပြီး၊ ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ၏ ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် ဒိန်းမတ်တွင်ကဲ့သို့ စိုးရိမ်ရသည့် ဒရုန်းတွေ့ရှိမှုမျိုး မရှိသေးကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ပြောကြားချက်ကို ပြန်လည်ဖော်ပြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စနေ၊ တနင်္ဂနွေနေ့များအတွင်း ဂျာမနီ နိုင်ငံ၊ မြူးနစ်လေဆိပ်အပါအဝင် နေရာများတွင် ဒရုန်းများ တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင်၊ ၎င်းမတိုင်မီ သောကြာနေ့တွင်လည်း ဘယ်လ်ဂျီယံ စစ်စခန်းတစ်ခုပေါ်မှ ပျံသန်းနေသည့် ဒရုန်းများကို တွေ့ရှိခဲ့ရကြောင်း IS ကဆိုသည်။ ရုရှား က ဒရုန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် လေပိုင်နက်ချိုးဖောက်မှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး၊ NATO (နေတိုး) က လှုံ့ဆော်နေသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဖင်လန်၏ 'အပြာရောင်ဇုန်' တစ်ခုလား။ 💙

Hufvudstadsbladet သတင်းစာ၏ ဖော်ပြချက်အရ Vaasa ၏ တောင်ဘက် ကီလိုမီတာ ၆၀ ခန့်အကွာရှိ လူဦးရေ ၅၀၀ အောက်သာရှိသော ကျွန်းငယ်လေး Bergö ရွာတွင် ဘဝသည် လွယ်ကူအေးချမ်းပြီး အသက်ရှည်သည် ဟု သိရသည်။ ထိုဒေသခံများသည် အသက်ရှည်ခြင်း၏ လျှို့ဝှက်ချက်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိထားပုံရသောကြောင့် Åbo Akademi မှ သုတေသီများက ထိုနေရာအား ကမ္ဘာ့နာမည်ကြီး 'အပြာရောင်ဇုန်များ' (Blue Zones) နှင့် နှိုင်းယှဉ်ခဲ့သည်ဟု HBL ကဆိုသည်။ အပြာရောင်ဇုန်များမှာ ကမ္ဘာ့ပျမ်းမျှထက် သိသိသာသာ ပိုမိုကြာရှည် ကျန်းမာစွာ နေထိုင်ကြသည့် ဒေသများဖြစ်သည်။

"ကျွန်မတို့ဟာ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ နေထိုင်မှု အခြေအနေတွေကို စစ်တမ်းတွေကနေတစ်ဆင့် နှစ် ၂၀ ကြာ မြေပုံဆွဲခဲ့ပါတယ်" ဟု လူမှုရေးသိပ္ပံပညာရှင် Sarah Åkerman က ရှင်းပြသည်။ "အသက် ၁၂၀ အထိ နေရတာဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ဘဝရဲ့ တစ်ခုတည်းသော အတိုင်းအတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျန်းမာနေဖို့က အရေးကြီးပါတယ်" ဟု Nordic Blue Zones စီမံကိန်းကို ဦးဆောင်နေသည့် Åkerman က ပြောသည်။ ယခင်သုတေသနများက ဖင်လန်အနောက်ပိုင်းနှင့် ဆွီဒင်စကားပြောဒေသများ သည် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းထက် ပိုမိုအသက်ရှည်ကြောင်း ပြသခဲ့သည်။ Åland သည် ထိပ်ဆုံးမှ ဦးဆောင်နေပြီး Ostrobothnia က နောက်မှ လိုက်သည်။

ပြည်ပရောက် ဖင်လန်နိုင်ငံသားများ ပြန်လာစေရန် အလုပ်သမားဝန်ကြီးက အခွန်သက်သာခွင့်များ ကတိပြု

အလုပ်အကိုင်ဝန်ကြီး Matias Marttinen (NCP) က ဦးနှောက်ယိုစီးမှု (brain drain) ကို စိုးရိမ်ကြောင်း စနေနေ့တွင် Yle ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖင်လန်၏ စီးပွားရေး နှေးကွေးပြီး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်နေချိန်တွင် ပညာတတ်လုပ်သားများသည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အလုပ်အကိုင်ဈေးကွက်များသို့ ပြောင်းရွှေ့နေကြသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) ၏ အစိုးရသည် အရည်အချင်းရှိသူများကို နိုင်ငံအတွင်း ပြန်လာစေရန်အတွက် အထူးယာယီအခွန်သက်သာခွင့် ပေးရန် စီစဉ်နေကြောင်း Marttinen က ပြောသည်။ ထိုအစီအစဉ်ကို ဤဆောင်းဦးတွင် ပါလီမန်သို့ တင်သွင်းမည်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းသည် ပြည်ပရောက် ဖင်လန်လူငယ်များနှင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူများအတွက် အရေးကြီးသော မက်ဆေ့ချ်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ အလုပ်အကိုင် အခြေအနေမှာ ဆွဲဆောင်မှုမရှိပေ။ ဩဂုတ်လတွင် ဖင်လန်၏ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် ၁၀.၁ ရာခိုင်နှုန်း သို့ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တွင် စပိန် နိုင်ငံပြီးနောက် ဒုတိယအဆိုးဆုံး ဖြစ်သည်။ မကြာသေးမီက စက်မှုလုပ်ငန်းကြီးများက အလုပ်သမား ၂,၀၀၀ ကျော်ကို အလုပ်မှထုတ်ပယ်မည်ဟု ကြေညာထားသည်။

ဖင်လန် စစ်မှုထမ်းများသည် လာမည့်နှစ်တွင် မြေမြှုပ်မိုင်း ဆန့်ကျင်ရေး လေ့ကျင့်မှု စတင်မည်

ဖင်လန် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (FDF) သည် လာမည့်နှစ်မှစတင်ကာ စစ်မှုထမ်းများကို ပုဂ္ဂိုလ်ဆန့်ကျင်ရေး မြေမြှုပ်မိုင်း အသုံးပြုမှုနှင့်ပတ်သက်၍ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးရန် စီစဉ်နေသည်။ ၎င်းသည် ဖင်လန်နိုင်ငံက ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အော့တဝါ မြေမြှုပ်မိုင်းစာချုပ် မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ခြင်း၏ အကျိုးဆက်ဖြစ်သည်။ ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ဖင်လန်သည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပါဝင်ခဲ့သော စာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရားဝင်အားဖြင့် နုတ်ထွက်မှုသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် အကျိုးသက်ရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ထိုအတောအတွင်း မြေမြှုပ်မိုင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေများကို ပြင်ဆင်မည်ဖြစ်သည်။

ဖင်လန်ကားစစ်ဆေးမှုတွင် လျှပ်စစ်ကားများ စွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်း - Tesla များ၏ ထက်ဝက်နီးပါး ကျရှုံး

လျှပ်စစ်ကားများ (EVs) သည် ဖင်လန်တွင် ရေပန်းစားလာနေသော်လည်း ၎င်းတို့၏ တူညီသောအသက်အရွယ်ရှိ ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ် သို့မဟုတ် ဟိုက်ဘရစ်ကားများထက် စစ်ဆေးမှုများတွင် သိသိသာသာ စွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်းသည်။ Tesla ကားများသည် စစ်ဆေးမှုကျရှုံးနှုန်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် Tesla Model 3 ၏ ၄၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် ၎င်းတို့၏ ပထမဆုံး စစ်ဆေးမှုတွင် ကျရှုံးခဲ့သည်။

ယာဉ်စစ်ဆေးသူများက EVs များသည် ၎င်းတို့၏ ဘက်ထရီအပါအဝင် ကား၏အလေးချိန်ကို လုံလောက်စွာ မထောက်ပံ့နိုင်သော ပလက်ဖောင်းများပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသောကြောင့် ပြဿနာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားသည်။ Tesla များတွင် အထူးသဖြင့် ဆိုင်းထိန်းစနစ် ပြဿနာများ ရှိနေသည်။

Tesla ၏ ရေပန်းစားမှုသည် လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းနေသည်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဩဂုတ်လအတွင်း မှတ်ပုံတင်ထားသော Tesla အသစ်များသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်။

တရုတ်အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု 'Tsunami' ကို ရပ်တန့်သင့်ကြောင်း ဖင်လန်အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် သတိပေး

ဖင်လန်အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Sami Rakshit က တရုတ်နိုင်ငံမှ စားသုံးသူ အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု မြင့်တက်လာခြင်းသည် အကောက်ခွန်ကို မဖြစ်နိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်စေပြီး၊ ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း မရှိတော့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် EU ပြင်ပမှ ဖင်လန်သို့ သင်္ဘောတင်ပို့မှု ၈၅၀,၀၀၀ သာ ရှိခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် သင်္ဘော ၂၈.၂ သန်းအထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး၊ ယခုနှစ်တွင် သန်း ၅၀ ကျော် ရောက်ရှိရန် ခန့်မှန်းထားသည်။

ပို့ဆောင်မှုအားလုံး၏ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ မှ လာကြောင်းနှင့် ယင်းစီးဆင်းမှုသည် အရှိန်အဟုန် မြှင့်တက်လာနေသည်။

Rakshit က လက်ရှိ တရုတ်ဈေးပေါသော အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု ပုံစံကို ရပ်တန့်ပြီး ရိုးရာတင်သွင်းမှု ပုံစံသို့ ပြန်သွားသင့်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားသည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ ထိန်းချုပ်မရသော တရုတ်ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကြောင့် အနည်းဆုံး အန္တရာယ်လေးမျိုး ရှိသည်-

1. အလွန်အကျွံ စားသုံးမှု (Overconsumption)

2. ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များ (EU တွင် စွန့်ပစ်ပစ္စည်း အမြောက်အမြား ကျန်ရှိနေခြင်း)

3. စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း ပျက်စီးခြင်း

4. ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေး (အရည်အသွေး သို့မဟုတ် ဘေးကင်းမှုကို အာမမခံနိုင်ခြင်း)

အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်က တစ်ဦးချင်း စားသုံးသူထံသို့ တိုက်ရိုက် ပို့ဆောင်သော စနစ်အစား ကုန်ပစ္စည်းများကို တန်ဖိုးကြီး အစုလိုက် အကောက်ခွန်ဂိုဒေါင်များသို့ တိုက်ရိုက် တင်သွင်းရန် ရည်ရွယ်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

**၀၃.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  မက်ထရို မီနီစီးရီး၊ 
• ဖင်လန်ဘတ်စကက်ဘော၏ ဒုတိယမြောက်ကြယ်ပွင့်နှင့်
• ဧရာမ မုန်လာဥနီ

ဘဏ္ဍာရေး အခက်အခဲရှိနေသည့် HSL မှ ယူရို ၂ သိန်းတန် မီနီစီးရီး ထုတ်လွှင့်

Helsinki ဒေသဆိုင်ရာ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးအာဏာပိုင် (HSL) သည် အများပြည်သူသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ် ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရချိန်တွင် ယူရို ၂၀၀,၀၀၀ ကုန်ကျသော ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင် မီနီစီးရီးကို စတင်ထုတ်လွှင့်ခဲ့ကြောင်း Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

"The Trip" ဟု အကြမ်းဖျင်း ဘာသာပြန်နိုင်သည့် 'Matka' အမည်ရှိ ဤစီးရီးကို ဖင်လန်ချန်နယ်များဖြစ်သော Nelonen နှင့် Jim တွင် ပြသနေပြီး HSL ၏ ဝက်ဘ်ဆိုက်နှင့် Ruutu streaming service တွင်လည်း ကြည့်ရှုနိုင်သည်။ ၎င်းသည် အများပြည်သူသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို မဖြစ်မနေအသုံးပြုရသည့် Espoo မြို့မှ ခရီးသည်တစ်ဦးအကြောင်း ရိုက်ကူးထားခြင်းဖြစ်သည်။

HSL သည် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ယူရို သန်း ၃၀ ကျော် အရှုံးပြခဲ့ပြီး လက်မှတ်စျေးနှုန်းများ ဆက်လက်မြင့်တက်နေချိန်တွင် ဤစီမံကိန်းသည် အာရုံစိုက်စရာ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ HSL ၏ စျေးကွက်ရှာဖွေရေးနှင့် အမှတ်တံဆိပ်ဌာန အကြီးအကဲ Anu Koskinen က စီးရီး၏ ကုန်ကျစရိတ်မှာ HSL ၏ နှစ်စဉ် စျေးကွက်ရှာဖွေရေးဘတ်ဂျက်၏ ၇ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိကြောင်းနှင့် ၎င်းကို "လုံးဝအသစ်အဆန်းဖြစ်သော စျေးကွက်ရှာဖွေရေးနှင့် အမှတ်တံဆိပ်ဆက်သွယ်ရေး" အဖြစ် ရှုမြင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဤလှုပ်ရှားမှုသည် အများပြည်သူသယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကို ပုံမှန်မသုံးစွဲသူများကို ပစ်မှတ်ထားခြင်းဖြစ်ပြီး စီးရီးသည် စတင်ပြသပြီး ရက်အနည်းငယ်အတွင်း ကြည့်ရှုသူ ၁၀၀,၀၀၀ ကျော် ဆွဲဆောင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း HSL က ဆိုသည်။

ဘတ်စကက်ဘော ကစားသမား Miikka Muurinen၊ NBA တွင် ဒုတိယမြောက် ဖင်လန်ကြယ်ပွင့် ဖြစ်လာနိုင်

အသက် ၁၈ နှစ်အရွယ် ဖင်လန်ဘတ်စကက်ဘော အလားအလာကောင်းသည့် ကစားသမား Miikka Muurinen သည် ၎င်း၏ကလပ်အသစ်ဖြစ်သော Partizan Belgrade အတွက် ပွဲစဉ်ကို ကွင်းဘေးမှ ကြည့်ရှုခဲ့ကြောင်း Ilta-Sanomat က ဖော်ပြသည်။ "Slim Jesus" ဟု အမည်ပြောင်ပေးထားသည့် Muurinen သည် ၎င်း၏အသက်အရွယ်အတွက် အကောင်းဆုံး ကစားသမားများထဲမှ တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး အမေရိကန်တွင် အထက်တန်းကျောင်း ဘတ်စကက်ဘောကို နှစ်ရာသီ ကစားခဲ့သည်။

ယူရိုဘတ်စကက် ပြိုင်ပွဲတွင် ဖင်လန်၏ သမိုင်းဝင်အောင်မြင်မှုရရှိခဲ့ရာ၌ Muurinen သည် ပြိုင်ပွဲ၏ အသက်အငယ်ဆုံး ကစားသမားဖြစ်ပြီး Rising Star ဆုကို ရရှိခဲ့သည်။ ၂.၁၁ မီတာ (၆ ပေ ၁၀ လက်မ) မြင့်သော Muurinen သည် အမေရိကန်ကောလိပ် ဘတ်စကက်ဘော ကစားခွင့်ကို စွန့်လွှတ်ကာ ဥရောပတွင် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် ကစားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး ပြီးခဲ့သည့်အပတ်က Belgrade ကလပ်နှင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုခဲ့သည်။ ၎င်းသည် NBA တွင် အလားအလာကောင်းသူအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရပြီး ၂၀၂၆ သို့မဟုတ် ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် အဆင့်မြင့် ရွေးချယ်ခံရမည့်သူအဖြစ် သတ်မှတ်ခံထားရသည်။ လက်ရှိတွင် ဖင်လန်မှ Utah Jazz မှ Lauri Markkanen တစ်ဦးသာ NBA တွင် ကစားနေသည်။

ဖင်လန်စံချိန်တင် ၁၁၄ စင်တီမီတာ ရှည်လျားသော မုန်လာဥနီ

Tampere အခြေစိုက် Aamulehti သတင်းစာက ဒေသခံတစ်ဦးသည် ၁၁၄ စင်တီမီတာ ရှည်လျားသည့် မုန်လာဥနီတစ်ဥဖြင့် ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ အရှည်ဆုံး မုန်လာဥနီ စံချိန်အသစ်ကို တင်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ Viitapohja တွင် Petri Keskinen မှ စိုက်ပျိုးခဲ့သော ဤမုန်လာဥနီသည် တနင်္ဂနွေနေ့က Mäntsälä တွင် ကျင်းပသော ဖင်လန်၏ ဧရာမ ဟင်းသီးဟင်းရွက် ချန်ပီယံရှစ်ပြိုင်ပွဲတွင် ပထမနေရာကို ရရှိခဲ့သည်။

VR ရထားကုမ္ပဏီတွင် Logistics ဌာန၌ အလုပ်လုပ်သော Keskinen သည် ဧရာမ ဟင်းသီးဟင်းရွက်များ စိုက်ပျိုးသည့် အသင်း၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ယခုနှစ် ပြိုင်ပွဲတွင် ၄၅ မျိုး ပါဝင်ခဲ့ရာ ၅၄၃ စင်တီမီတာရှိသော နေကြာပင်ပင်စည်နှင့် ၂၇၆ ကီလိုဂရမ်ရှိသော ဖရုံသီးကြီးတို့လည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။

Wolt စီအီးအို Miki Kuusi သည် Deliveroo ၏ စီအီးအို ရာထူးသို့ ပြောင်းရွှေ့

ပို့ဆောင်ရေးဝန်ဆောင်မှုကုမ္ပဏီ Wolt ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် (CEO) Miki Kuusi သည် ၎င်းရာထူးမှ နုတ်ထွက်ကာ Wolt ၏ မိခင်ကုမ္ပဏီ DoorDash မှ ဝယ်ယူထားသည့် ဗြိတိန် ကယ်ရီယာကုမ္ပဏီ Deliveroo ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ်ရာထူးကို ရယူမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ အသက် ၃၆ နှစ်အရွယ် Kuusi သည် Wolt ကို ပူးတွဲတည်ထောင်သူ ၆ ဦးထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီဘုတ်အဖွဲ့၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆက်လက်တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် စီစဉ်ထားသည်။ Wolt ၏ COO ဖြစ်သူ Marianne Vikkula သည် ကုမ္ပဏီ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် ဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။

လျှပ်စစ်ဓာတ်အားစာချုပ်များ စျေးနှုန်းနှင့် ရွေးချယ်စရာများ

ဖင်လန်လူမျိုး ၉၂ ရာခိုင်နှုန်းသည် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားစာချုပ်ရွေးချယ်ရာတွင် စျေးနှုန်းကို အရေးကြီးဆုံး စံသတ်မှတ်ချက်အဖြစ် ရှုမြင်ကြကြောင်း စွမ်းအင်ကုမ္ပဏီ Hehku Energia ၏ စစ်တမ်းအရ သိရသည်။ ရွေးချယ်စရာများ တိုးများလာခြင်းကြောင့် သင့်လျော်သော လျှပ်စစ်ဓာတ်အားစာချုပ်ကို ရွေးချယ်ရန် ပိုမိုခက်ခဲလာနိုင်သည်။

မကြာသေးမီက လဲလှယ်နှုန်းအလိုက် စျေးနှုန်းပြောင်းလဲသည့် စာချုပ်များ (exchange-traded electricity contracts) သည် ပိုမိုရေပန်းစားလာသည်။ ၎င်းသည် စုဆောင်းလိုစိတ်ကြောင့်ဖြစ်ပြီး၊ ဤစာချုပ်များတွင် လျှပ်စစ်ရောင်းချသူများ၏ အမြတ်အစွန်းသည် သတ်မှတ်ထားသော စာချုပ်များထက် နည်းပါးသည်။

စျေးနှုန်း နှိုင်းယှဉ်ချက်အရ၊ တိုက်ခန်းနေထိုင်သူများအတွက် အသက်သာဆုံး လဲလှယ်နှုန်းအလိုက် စာချုပ်မှာ Aalto Energia Oy ၏ Luotsi စာချုပ်ဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၁၆၆.၈၉ ဖြစ်သည်။ ဖင်လန်လူမျိုး တစ်ဝက်နီးပါးသည် ဘေလ်ခန့်မှန်းရ ပိုမိုလွယ်ကူသော သတ်မှတ်ကာလ၊ သတ်မှတ်စျေးနှုန်းစာချုပ်များကို ရွေးချယ်ကြသည်။ တိုက်ခန်းနေထိုင်သူများအတွက် အသက်သာဆုံး သတ်မှတ်စျေးနှုန်းစာချုပ်မှာ Keravan Energia ၏ ၁၂ လ သတ်မှတ်စျေးနှုန်း စာချုပ်ဖြစ်ပြီး တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၁၇၉.၈၀ ဖြစ်သည်။

လက္ခဏာမပြသော ကပ်ရောဂါ- ကျောက်ကပ်ရောဂါနှင့် သတိပြုရမည့် လက္ခဏာများ

ဖင်လန်လူမျိုးများကြားတွင် ကျောက်ကပ်ရောဂါသည် တိတ်တဆိတ် ပိုမိုအဖြစ်များလာနေကြောင်း Finnish Health Library က ဖော်ပြသည်။ ကျောက်ကပ်ရောဂါသည် အများစုမှာ လက္ခဏာမပြဘဲ နှစ်ပေါင်းများစွာ ဖြည်းဖြည်းချင်း တိုးတက်လေ့ရှိသည်။ ကျောက်ကပ်ဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ Patrik Finne က ၎င်းကို "လက္ခဏာမပြသော ရိုးရာရောဂါ" ဟု ဖော်ပြသည်။

ကျောက်ကပ်ရောဂါ အဆင့်မြင့်လာပါက ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ကိုယ်ရောင်ခြင်း၊ သွေးပြန်ကြောများ ထွက်ခြင်းနှင့် ခြေထောက် မငြိမ်မသက်ဖြစ်ခြင်း စသည့် လက္ခဏာများ ပြသနိုင်သည်။ ကျောက်ကပ်ရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားသူများတွင် ဆီးချို၊ နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ ရောဂါများ၊ သွေးတိုးနှင့် အဝလွန်သူများ ပါဝင်သည်။ စောစီးစွာ ရှာဖွေတွေ့ရှိပါက ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံ ပြောင်းလဲခြင်းနှင့် ဆေးဝါးများဖြင့် ရောဂါကို နှေးကွေးအောင် လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။

ပျံ့နှံ့နေသော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မျိုးကွဲသစ်များ- Stratus နှင့် Nimbus

Stratus နှင့် Nimbus ဟုခေါ်သော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မျိုးကွဲသစ်များသည် ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ပျံ့နှံ့နေပြီး ၎င်းတို့သည် ယခင်မျိုးကွဲများထက် ပိုမိုအန္တရာယ်ကြီးသည်ဟု မယူဆရသော်လည်း ကူးစက်နိုင်ခြေကို တိုးမြှင့်စေသည်။ ဤမျိုးကွဲများသည် ဖျားနာခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်းနှင့် ချောင်းဆိုးခြင်းကဲ့သို့သော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်နှင့် ရင်းနှီးသည့် လက္ခဏာများကို ဖြစ်စေသည်။ အချို့သော အစီရင်ခံစာများအရ နောက်ဆုံးပေါ် မျိုးကွဲများသည် အသံဩခြင်းနှင့် လည်ချောင်းနာခြင်းတို့ကိုလည်း ဖြစ်စေနိုင်ကြောင်း The Independent က ဖော်ပြသည်။ Nimbus မျိုးကွဲသည် ယခင် Omikron မျိုးကွဲများနှင့် သိသိသာသာ ကွဲပြားခြင်း မရှိကြောင်း ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုဖူလုံရေးဆိုင်ရာ အမျိုးသားအဖွဲ့အစည်း (THL) မှ ကူးစက်ရောဂါ အထူးကု Jaakko Silvola က မှတ်ချက်ပေးခဲ့သည်။

**၀၂.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  အစ္စရေးက ဖင်လန်နိုင်ငံသား ၅ ဦးကို ဖမ်းဆီး၊ 
• Orpo ဒရုန်းတံတိုင်း ရန်ပုံငွေကိစ္စ အခက်အခဲနှင့် 
• ဆီဝယ်ရန်အတွက် တန်းစီမှုရှည်လျား

အစ္စရေးက ဂါဇာသို့သွားသော အကူအညီပေးလှေတန်းမှ ဖင်လန်နိုင်ငံသား ၅ ဦးကို ဖမ်းဆီး

အစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် လှေတန်းများစွာကို တားဆီးခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။ ဂါဇာသို့ ဦးတည်ထွက်ခွာလာသော အကူအညီပေးလှေတန်း (Flotilla) မှ ဖင်လန်နိုင်ငံသား ၅ ဦး အပါအဝင် လူများကို အစ္စရေးအာဏာပိုင်များက ဖယ်ရှားဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း လှုပ်ရှားသူအဖွဲ့ဖြစ်သည့် Global Movement to Gaza က ပြောသည်။

ထိုလှေတန်းတွင် လှေ ၄၀ စီးခန့်နှင့် လူ ၅၀၀ ခန့် လိုက်ပါလာကြောင်း Helsingin Sanomat (HS) သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။ အစ္စရေးအာဏာပိုင်များသည် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် လှေများကို စတင်တားဆီးခဲ့သည်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ ညပိုင်း ဖင်လန်စံတော်ချိန်တွင် အစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက လှေတန်းမှ လှေများစွာကို ရပ်တန့်စေခဲ့ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

"Hamas-Sumud လှေတန်းမှ သင်္ဘောများစွာကို လုံခြုံစွာ တားဆီးထားပြီး ခရီးသည်များကို အစ္စရေးဆိပ်ကမ်းသို့ ပို့ဆောင်နေပါပြီ" ဟု ၎င်းတို့က ဆိုသည်။ ဆွီဒင်လှုပ်ရှားသူ Greta Thunberg သည်လည်း လှေတန်းတွင် ပါဝင်ခဲ့ရာ "Greta နဲ့ သူ့သူငယ်ချင်းတွေ လုံခြုံကျန်းမာတယ်" ဟု အစ္စရေးနိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက X တွင် ကြေညာခဲ့သည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၏ ကောင်စစ်ဝန်ဌာန အထွေထွေညွှန်ကြားရေးမှူး Jussi Tanner က အစ္စရေးက သံတမန်လမ်းကြောင်းများမှတစ်ဆင့် ဖင်လန်သို့ အသိပေးခဲ့ကြောင်း အတည်ပြုခဲ့သည်။ လှေတန်းတွင် လိုက်ပါလာသည့် ဖင်လန်ဆရာဝန် Juha Pirhonen သည်လည်း ၎င်းအား အစ္စရေးတပ်ဖွဲ့များက "ပြန်ပေးဆွဲ" ခဲ့ကြောင်း Instagram တွင် ဗီဒီယိုတင်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏အစိုးရအား "လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုတွင် ပူးပေါင်းပါဝင်နေခြင်းကို ရပ်တန့်ပြီး သူ့ကို လုံခြုံစွာ အိမ်ပြန်ခေါ်လာပေးရန်" တောင်းဆိုခဲ့သည်။

ဝန်ကြီးချုပ် Orpo ၏ 'ဒရုန်းတံတိုင်း' ရန်ပုံငွေတောင်းခံမှု အခက်တွေ့

Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖင်လန်ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) ၏ ယခုအပတ်တွင် ကျင်းပသည့် အီးယူ အလွတ်သဘော ထိပ်သီးအစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်မှုအကြောင်းလည်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ Orpo သည် ဥရောပ၏ အရှေ့ပိုင်းနယ်စပ်ကို ကာကွယ်ရန် စီစဉ်ထားသော 'ဒရုန်းတံတိုင်း' အတွက် အီးယူမူဘောင်များမှ ရန်ပုံငွေရှာရန် တောင်းဆိုချက်ဖြင့် အစည်းအဝေးသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်။

သို့သော် Orpo ၏ တောင်းဆိုမှုသည် အပြည့်အဝ ထောက်ခံမှု မရခဲ့ကြောင်း သတင်းစာက မှတ်ချက်ပြုသည်။ အီးယူနိုင်ငံများသည် ယူရို ၁၅၀ ဘီလီယံ ကာကွယ်ရေးရန်ပုံငွေကိရိယာကို သတ်မှတ်ရန် သဘောတူထားပြီးဖြစ်သော်လည်း ထိုရန်ပုံငွေများ ဖြန့်ဝေခြင်း မစတင်သေးကြောင်း သံတမန်သတင်းရင်းမြစ်များက ပြောသည်။ "အခုမှ အသစ်သော ငွေကြေးကိရိယာတွေအကြောင်း စပြောဖို့ အချိန်တန်ပြီလား" ဟု သတင်းရင်းမြစ်တစ်ခုက စဉ်းစားမေးခွန်းထုတ်ခဲ့သည်။

ဓာတ်ဆီဆိုင် ဝိုင်များ ဝယ်ယူရန် တန်းစီမှုရှည်လျား

Pori ရှိ ဓာတ်ဆီဆိုင်တစ်ခုတွင် အရက်သေစာများကို ရာခိုင်နှုန်း ၇၀ လျှော့စျေးဖြင့် ရောင်းချနေသောကြောင့် တနင်္လာနေ့တွင် လူအများအပြား တန်းစီနေခဲ့ကြောင်း Iltalehti သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။ ဒေသခံသတင်းစာ Satakunnan Kansa ၏ အဆိုအရ ဈေးဝယ်လှည်းအပြည့် အရက်ထုတ်ကုန်များဖြင့် ချက်အောက်တန်းစီနေသည့် အမျိုးသားများ၏ တန်းစီမှုရှည်လျားခဲ့သည်။

ဆိုင်ပိတ်သိမ်းပြီး လက်ကျန်ပစ္စည်းများ ရှင်းလင်းခြင်းကြောင့် ထိုသို့ စျေးသက်သာစွာ ရောင်းချခြင်းဖြစ်ကြောင်း သတင်းစာက မှတ်ချက်ပြုသည်။ အရက်ပါဝင်မှု ၈ ရာခိုင်နှုန်းရှိသော ဝိုင်ဖြူ ၀.၇၅ လီတာ တစ်ပုလင်းလျှင် ၂.၆၇ ယူရိုဖြင့် ရောင်းချခဲ့ပြီး lonkero အမည်ရှိ အရက်အနည်းငယ်ပါသော သောက်စရာဘူးခွံများကို တစ်ဘူးလျှင် ၀.၈၂ ယူရိုနှုန်းဖြင့် အများအပြား ဝယ်ယူခဲ့ကြသည်။ ဖင်လန်၏ အရက်ဥပဒေအရ အရက်သေစာများအတွက် အနိမ့်ဆုံးစျေးနှုန်းကို သတ်မှတ်ထားခြင်းမရှိသော်လည်း အရေအတွက်လျှော့စျေးပေးခြင်းကိုမူ တားမြစ်ထားသည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း ဥရောပတွင် ဒုတိယအဆိုးဆုံး၊ စက်ရုံအလုပ်အကိုင် ထောင်နှင့်ချီ ဆုံးရှုံးရန်ရှိ

ဖင်လန်နိုင်ငံသည် ဥရောပတွင် ဒုတိယအမြင့်ဆုံး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း (၁၀.၁ ရာခိုင်နှုန်း) ကို ပိုင်ဆိုင်ထားပြီး စပိန် (၁၀.၃ ရာခိုင်နှုန်း) ၏နောက်တွင် ရပ်တည်နေသည်။ အိမ်နီးချင်း ဆွီဒင်သည် ၈.၈ ရာခိုင်နှုန်း၊ အက်စ်တိုးနီးယားသည် ၈.၂ ရာခိုင်နှုန်း ရှိသည်။ ပြီးခဲ့သည့်တစ်ပတ်အတွင်း စက်မှုလုပ်ငန်းကြီးများက အလုပ်အကိုင် ၂,၀၀၀ ကျော် ဆုံးရှုံးနိုင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။

သစ်တောထုတ်ကုန်ကုမ္ပဏီ Metsä Group က ၎င်း၏လုပ်ငန်းနယ်ပယ်အားလုံးတွင် အလုပ်လျှော့ချရေး ဆွေးနွေးပွဲများ စတင်တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ကြာသပတေးနေ့တွင် ကြေညာခဲ့ရာ ဖင်လန်တွင် အမြဲတမ်းအလုပ်အကိုင် ၅၄၀ အပါအဝင် အလုပ်အကိုင် ၈၀၀ ခန့် ဖျက်သိမ်းနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

သံမဏိထုတ်လုပ်သည့် Outokumpu ကလည်း ဝန်ထမ်း ၄၅၀ အထိ အလုပ်ထုတ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့် အင်္ဂါနေ့က Stora Enso ကုမ္ပဏီသည် Imatra စက်ရုံများတွင် အလုပ်ထုတ်ရန် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်မည်ဖြစ်ရာ လူ ၉၂၃ ဦးကို သက်ရောက်နိုင်ပြီး လူ ၆၀ ကျော် အလုပ်ပြုတ်နိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ပြီးခဲ့သည့်အပတ်ကလည်း ကားထုတ်လုပ်သည့် Valmet Automotive က အလုပ်အကိုင် ၁,၀၇၅ နေရာအထိ ချိန်ညှိမှုများ ပြုလုပ်ရန် လိုအပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Yle မဲဆန္ဒစစ်တမ်း- SDP ဦးဆောင်နေဆဲ၊ Finns Party အားပြန်ရလာ

နောက်ဆုံးပေါ် Yle နိုင်ငံရေးစစ်တမ်းတွင် အတိုက်အခံ SDP ပါတီသည် အကြီးဆုံးပါတီအဖြစ် ဆက်လက်ဦးဆောင်နေသော်လည်း အနည်းငယ်ကျဆင်းသွားသည်။ Finns Party သည် သိသာထင်ရှားစွာ အားကောင်းလာပြီး တတိယနေရာသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။

အတိုက်အခံ SDP ပါတီသည် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါး ထောက်ခံမှုဖြင့် ထိပ်ဆုံးတွင် ရှိနေသည်။ ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ၏ အမျိုးသားညွန့်ပေါင်းပါတီ (NCP) ၏ ထောက်ခံမှုသည် ၁၈.၆ ရာခိုင်နှုန်းသို့ အနည်းငယ်ကျဆင်းခဲ့သည်။ ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Riikka Purra ၏ Finns Party သည် ဩဂုတ်လမှစ၍ ၂ ရာခိုင်နှုန်းကျော် တက်လာပြီး ၁၄.၉ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ရောက်ရှိကာ တတိယနေရာသို့ ပြန်ရောက်ခဲ့သည်။ Taloustutkimus မှ သုတေသနဒါရိုက်တာ Tuomo Turja က Finns Party သည် ၎င်း၏ မူလအမာခံကို ထိန်းထားနိုင်ခြင်းနှင့် NCP နှင့် ယခင်က မဲမပေးသူများထံမှ ထောက်ခံသူအသစ်များ ဆွဲဆောင်နိုင်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာလတွင် စျေးနှုန်းများ မြင့်တက်၊ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစရိတ် ဦးဆောင်

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် စက်တင်ဘာလ စားသုံးသူစျေးနှုန်းများသည် ယမန်နှစ်ကထက် ၂.၃ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း စာရင်းအင်းဖင်လန်က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဩဂုတ်လတွင် ၂.၂ ရာခိုင်နှုန်း တက်ခဲ့သည်။ စျေးနှုန်းတက်မှုအများဆုံးမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစရိတ်ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလထက် ၆.၂ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများခဲ့သည်။ ဆက်သွယ်ရေး၊ အရက်နှင့်ဆေးရွက်ကြီး၊ အိမ်ရာ၊ ရေ၊ လျှပ်စစ်၊ ဓာတ်ငွေ့နှင့် အခြားလောင်စာများ၏ စရိတ်များသည်လည်း မြင့်တက်ခဲ့သည်။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကဏ္ဍတစ်ခုတည်းသာ ၀.၄ ရာခိုင်နှုန်း အနည်းငယ်ကျဆင်းခဲ့သည်။

Espoo မြို့တော်ဝန်က မြူနီစပယ်အခွန်နှုန်းကို မပြောင်းလဲရန် အဆိုပြု

Espoo မြို့တော်ဝန် Kai Mykkänen (Congress) က လာမည့်နှစ်တွင် မြို့၏ မြူနီစပယ်အခွန်နှုန်း (၅.၃ ရာခိုင်နှုန်း) ကို မပြောင်းလဲဘဲ ထားရှိရန် အဆိုပြုသည်။ အဆောက်အအုံများအတွက် အထွေထွေပိုင်ဆိုင်မှုအခွန်ကို ၁.၃ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် အခြားလူနေအဆောက်အအုံများအတွက် ပိုင်ဆိုင်မှုအခွန်ကို ၁.၃ ရာခိုင်နှုန်းအထိ တိုးမြှင့်ရန် အဆိုပြုသည်။ ဤသို့တိုးမြှင့်ခြင်းဖြင့် ပိုင်ဆိုင်မှုအခွန်ကို စုစုပေါင်း ယူရို ၁၄.၄ သန်း တိုးလာမည်ဟု ခန့်မှန်းရသည်။ မြို့တော်ကောင်စီက လာမည့်လကုန်တွင် အခွန်နှုန်းထားကို ဆုံးဖြတ်မည်ဖြစ်သည်။ Espoo ၏ အခွန်နှုန်းသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှစ၍ ၅.၃ ရာခိုင်နှုန်း ဖြစ်သည်။ အိမ်နီးချင်း Helsinki မြို့သည်လည်း အခွန်နှုန်း အတူတူပင် ဖြစ်သည်။ Kauniainen မြို့သည် ၄.၇ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် နိုင်ငံတွင် အခွန်နှုန်း အသက်သာဆုံးဖြစ်သည်။

**၀၁.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ဝန်ကြီးချုပ်နေအိမ်အပြင်ဘက် ဂါဇာဆန္ဒပြပွဲ၊ 
• ၁၃ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေး ဦးဆောင်သော ကားလိုက်ဖမ်းမှုနှင့် 
• အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး ရှေ့ဆောင်တစ်ဦးကို အမှတ်ရခြင်း

ဝန်ကြီးချုပ်၏ နေအိမ်အပြင်ဘက်တွင် ဂါဇာအတွက် ဆန္ဒပြမှု

ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) သည် တနင်္လာနေ့က ဖျားနာမှုကြောင့် အများပြည်သူပွဲတစ်ခုကို ဖျက်သိမ်းပြီးနောက် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် ဥရောပ အစည်းအဝေးများအတွက် ကိုပင်ဟေဂင်သို့ နှစ်ရက်ကြာ သွားရောက်မည်ဖြစ်သည်။ သို့သော် Tampere နေ့စဉ်သတင်းစာ Aamulehti ၏ ဖော်ပြချက်အရ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နံနက်အစောပိုင်းတွင် ၎င်း၏ နေအိမ်အပြင်ဘက်ရှိ ဆန္ဒပြသူများကြောင့် နိုးထခဲ့ရဖွယ် ရှိသည်။

Aamulehti က ဖော်ပြရာတွင် ဆန္ဒပြသူများသည် ဟယ်လ်စင်ကီ၏ Meilahti ရပ်ကွက်ရှိ ၎င်း၏ တရားဝင် နေအိမ် Kesäranta ရှေ့တွင် နံနက် ၆ နာရီမတိုင်မီက စုဝေးခဲ့ကြသည်။ ကြေညာချက်တစ်ခုတွင် ဆန္ဒပြသူများက ဝန်ကြီးချုပ်အား "ဂါဇာရှိ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို ရပ်တန့်ရန်" နှင့် စစ်ဘေးသင့်ဒေသသို့ ချဉ်းကပ်လာသည့် အကူအညီပေးရေး လှေအုပ်စုပေါ်ရှိ ဖင်လန်နိုင်ငံသားများ၏ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုကို အာမခံရန် "နှိုးဆော်" လိုကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

Global Sumud Flotilla (ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဆူမွဒ် လှေအုပ်စု) က ဖင်လန်စံတော်ချိန် နံနက် ၃ နာရီခန့်တွင် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူများ၏ လှေများသည် အန္တရာယ်ကြီးမားသော ဇုန်ထဲသို့ ရွေ့လျားသွားကြောင်းနှင့် လှေအုပ်စုတစ်ဝိုက်တွင် ဒရုန်း လှုပ်ရှားမှုများ တိုးလာကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ နံနက် ၅ နာရီခွဲခန့်တွင် သင်္ဘောများသည် ဂါဇာ ပိတ်ဆို့မှုကို ချိုးဖျက်ရန် ရည်ရွယ်သည့် သင်္ဘောများ ယခင်က တိုက်ခိုက်ခံရခြင်း သို့မဟုတ် တားဆီးခံရခြင်း ရှိခဲ့သည့် နေရာသို့ ချဉ်းကပ်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ လှေအုပ်စုသည် ဆေးဝါးပစ္စည်းများ၊ အစားအသောက်များနှင့် ကျောင်းသုံးပစ္စည်းများကို ဂါဇာသို့ ပို့ဆောင်ရန် မျှော်လင့်ထားသည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် နေ့စဉ်သတင်းစာ Helsingin Sanomat က Orpo အစိုးရအဖွဲ့သည် ဂါဇာမှ ကလေးလူနာများကို ကုသမှုအတွက် ဖင်လန်သို့ ခေါ်ဆောင်ရန် အစီအစဉ်ကို စွန့်လွှတ်ခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြသည်။ ဩဂုတ်လတွင် Orpo က အစိုးရသည် ထိုအစီအစဉ်ကို စဉ်းစားနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သော်လည်း ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး Riikka Purra (Finns) အပါအဝင် အချို့က ပယ်ချခဲ့ကြသည်။

အင်္ဂါနေ့တွင် Orpo ၏ရုံးက လူနာများကို ဖင်လန်သို့ ခေါ်ဆောင်ခြင်းထက် တိုက်ရိုက်လှူဒါန်းခြင်းက ပိုမို အကျိုးရှိမည်ဟု ဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြောင်း HS သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ စက်တင်ဘာလ အစောပိုင်းတွင် အစိုးရသည် ဂါဇာအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီအတွက် ယူရို ၅ သန်း သတ်မှတ်ပေးခဲ့သည်။

ကလေးငယ်များ ဦးဆောင်သော ညဉ့်နက် ကားလိုက်ဖမ်းမှု

Oulu နေ့စဉ်သတင်းစာ Kaleva က ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ နံနက်အစောပိုင်းတွင် ကြေကွဲဖွယ် အဆုံးသတ်နိုင်ခဲ့သည့် ထူးခြားသော ကားလိုက်ဖမ်းမှု အကြောင်းအရာတစ်ခုကို ဖော်ပြခဲ့သည်။

နံနက် ၁ နာရီ ၂၀ မိနစ်ခန့်တွင် အသက် ၁၃ နှစ်အရွယ် မိန်းကလေးတစ်ဦးသည် Oulu ၏ အရှေ့တောင်ဘက်ရှိ Kajaani တွင် ကားဖြင့် ရဲများထံမှ ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ သူမ၏ အသက် ၁၀ နှစ်အရွယ် ညီအစ်ကိုက သူမဘေးရှိ ရှေ့ထိုင်ခုံတွင် ပါလာခဲ့သည်။ ဒေသတွင်း ကင်းလှည့်အဖွဲ့က စတိုးဆိုင်အပြင်ဘက်ရှိ ကားကို သတိပြုမိပြီး စစ်ဆေးရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့ရာ မိန်းကလေးက ကားကို အရှိန်ပြင်းပြင်းဖြင့် မောင်းနှင် ထွက်ပြေးခဲ့သည်။ သူမသည် လူသွားလမ်းနှင့် စက်ဘီးလမ်းကြောင်းပေါ်သို့ မောင်းနှင်ခဲ့ပြီးနောက် ကားသည် သစ်ပင်တစ်ပင်ကို ဝင်တိုက်ခဲ့သည်။ ကလေးများကို စစ်ဆေးမှုများအတွက် ဆေးရုံသို့ ပို့ဆောင်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ အခြေအနေ အသေးစိတ်ကို အာဏာပိုင်များက ထုတ်ပြန်ခြင်းမရှိသေးပေ။

ရဲများက ဖြစ်စဉ်ကို ကလေးများ၏ မိဘများနှင့် လူမှုဝန်ဆောင်မှုများသို့ အကြောင်းကြားခဲ့သည်။ ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာကို တင်သွင်းခဲ့သော်လည်း ဖင်လန်တွင် အသက် ၁၅ နှစ်အောက် လူပုဂ္ဂိုလ်များသည် ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ တာဝန်မရှိပေ။ ထို့ကြောင့် ဖြစ်စဉ်ကို လူမှုဝန်ဆောင်မှုများက ဆက်လက် စုံစမ်းစစ်ဆေးသွားမည်ဟု ရဲများက ပြောကြားခဲ့သည်။

တတိယမြောက် အမျိုးသမီး အထိမ်းအမှတ် အလံနေ့

ဖင်လန်အနောက်တောင်ပိုင်းရှိ Salon Seudun Sanomat သတင်းစာက ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှစ၍ အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့တွင် အမျိုးသား အလံနေ့ဖြင့် ဂုဏ်ပြုခံခဲ့ရသည့် Miina Sillanpää (၁၈၆၆–၁၉၅၂) ကို အမှတ်ရစေခဲ့သည်။

Sillanpää သည် အလုပ်သမား တက်ကြွလှုပ်ရှားသူနှင့် ဆိုရှယ်ဒီမိုကရက်တစ် ဖြစ်ပြီး ၁၉၂၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး အမျိုးသမီး အစိုးရအဖွဲ့ဝန်ကြီး ဖြစ်လာခဲ့ကာ ဥရောပတွင် ဒုတိယမြောက် အမျိုးသမီး ဝန်ကြီး ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု သတင်းစာက မှတ်ချက်ပြုသည်။ Sillanpää သည် ဖင်လန်မြို့လေးမြို့တွင် မိခင်တစ်ဦးတည်းရှိသော မိသားစုများအတွက် အကာအကွယ်ပေးသည့် ဂေဟာများကိုလည်း တည်ထောင်ခဲ့သည်။

Sillanpää ၏ မွေးနေ့သည် ဇွန်လ ၄ ရက်နေ့ ဖြစ်သော်လည်း အောက်တိုဘာလ ၁ ရက်နေ့ကို ရွေးချယ်ရခြင်းမှာ ၁၉၀၆ ခုနှစ်တွင် ဖင်လန် မြို့စားနိုင်ငံ (Grand Duchy of Finland) ၌ ပါလီမန်အက်ဥပဒေနှင့် ရွေးကောက်ပွဲအက်ဥပဒေ စတင် အသက်ဝင်ခဲ့သောနေ့ ဖြစ်ပြီး၊ ထိုအက်ဥပဒေအရ ဥရောပနိုင်ငံများတွင် ပထမဆုံးအဖြစ် အမျိုးသားနှင့် အမျိုးသမီး နှစ်ဦးစလုံးအား မဲပေးပိုင်ခွင့်နှင့် ရွေးကောက်ခံပိုင်ခွင့် ပေးခဲ့သောကြောင့် ဖြစ်သည်။

လက်ရှိတွင် ပုဂ္ဂိုလ်များကို ဂုဏ်ပြုသည့် အမျိုးသား အလံနေ့ ကိုးရက် ရှိသည်။ ထိုအလံနေ့များသည် ၂၀၀၇ ခုနှစ်အထိ အမျိုးသားများကိုသာ ဂုဏ်ပြုခဲ့ပြီး ထိုအချိန်တွင် ပြဇာတ်ရေးဆရာ၊ ဝတ္ထုရေးဆရာ၊ ဂျာနယ်လစ်နှင့် အမျိုးသမီးအခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ Minna Canth (၁၈၄၄–၁၈၉၇) ကို ထည့်သွင်းခဲ့သည်။ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် စာရေးဆရာနှင့် အနုပညာရှင် Tove Jansson (၁၉၁၄ –၂၀၀၁) နှင့် ဖင်လန်အနုပညာကို ဂုဏ်ပြုရန် ဩဂုတ်လ ၉ ရက်နေ့ကို သတ်မှတ်ရန် အကြံပြုခဲ့ပြီး နှစ်နှစ်အကြာတွင် Sillanpää ကို ထပ်မံ ထည့်သွင်းခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

စက်တင်ဘာလတွင် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု စရိတ်များ ဦးဆောင်ကာ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်

သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးကဏ္ဍတစ်ခုတည်းသာ ကုန်ကျစရိတ် အနည်းငယ် ကျဆင်းခဲ့သည်။

ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် Statistics Finland (ဖင်လန် စာရင်းအင်းဌာန) က စားသုံးသူ ဈေးနှုန်းများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ထက် ၂.၃ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဩဂုတ်လက ၂.၂ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ရာမှ ယခုတစ်နှစ်တာ ကာလအတွင်း ပြောင်းလဲမှုသည် အနည်းငယ် ပို၍ မြင့်မားလာခဲ့သည်။

Harmonised Index of Consumer Prices (လိုက်လျောညီထွေဖြစ်သော စားသုံးသူ ဈေးနှုန်းညွှန်းကိန်း) တွင် အမြင့်ဆုံး တိုးတက်မှုမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု စရိတ်များ ဖြစ်ပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလထက် ၆.၂ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများသည်။

ဖုန်းနှင့် အင်တာနက်ဝန်ဆောင်မှု အပါအဝင် ဆက်သွယ်ရေး စရိတ်များသည်လည်း တစ်နှစ်တာကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၄.၅ ရာခိုင်နှုန်း သိသိသာသာ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ အရက်နှင့် ဆေးရွက်ကြီး ဈေးနှုန်းများသည်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဆောင်းဦးရာသီ အစောပိုင်းထက် ၃.၄ ရာခိုင်နှုန်း ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့သည်။

အိမ်ရာ၊ ရေ၊ လျှပ်စစ်၊ ဓာတ်ငွေ့နှင့် အခြား လောင်စာများ၏ ကုန်ကျစရိတ်သည် ၃ ရာခိုင်နှုန်း မြင့်တက်ခဲ့ပြီး၊ အစားအစာနှင့် အရက်မပါသော အဖျော်ယမကာများသည် လွန်ခဲ့သောနှစ်ထက် ပျမ်းမျှ ၂.၆ ရာခိုင်နှုန်း ပို၍ စျေးကြီးခဲ့သည်။

မျိုးဆက်သစ်များသည် "ခြောက် ခုနစ်" ကို ရေရွတ်နေကြသည် - ၎င်း၏ အဓိပ္ပာယ်ကား အဘယ်နည်း

ယခင်က တီဗီစီးရီးများက စကားလုံးများကို လူကြိုက်များစေခဲ့သော်လည်း ယခုအခါ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ meme များက ဘာသာစကားကို ပြောင်းလဲနေသည်။

မကြာသေးမီက လူငယ်များနှင့် အချိန်ဖြုန်းခဲ့ဖူးသူ မည်သူမဆို အင်္ဂလိပ်စကားစု "six seven" (ခြောက် ခုနစ်) ကို မကြားဖူးဘဲ ရှောင်လွှဲနိုင်မည် မဟုတ်ပေ။ သင်္ချာပုစ္ဆာတစ်ခု၏ အဖြေသည် ၆၇ ဖြစ်ပါက အတန်းတစ်ခုလုံးက သံပြိုင်ဖြင့် "Six seven!" ဟု ပြောဆိုနိုင်သည်။ မြို့ထဲတွင် ၆၇ နံပါတ် ကားတစ်စီး အရှိန်ဖြင့် မောင်းလာပါက အုပ်စုက "Six seven!" ဟု အော်ဟစ်ကြသည်။

ဟယ်လ်စင်ကီရှိ Tripla ကုန်တိုက်တွင် တွေ့ဆုံခဲ့သော လူငယ်များ၏ အဆိုအရ ထိုဂဏန်းကို အချိန်မရွေး ထုတ်ဖော်ပြောဆိုနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ထိုစကားတွင် လက်ဝါးများကို အပေါ်အောက် လှုပ်ယမ်းသည့် လှုပ်ရှားမှုလည်း ပါဝင်သည်။

အသက် ၁၅ နှစ်အရွယ် Yasmin Nur က ထိုစကားလုံးကို နေ့စဉ် အသုံးပြုသည်ဟု ပြောသည်။ သူမ၏ ကျောင်းရှိ နဝမတန်း WhatsApp အဖွဲ့ကိုပင် "67 ties" ဟု အမည်ပေးထားသည်။ 

"ကျွန်မ TikTok မှာပဲ ကြားဖူးတာပါ။ တခြားသူတွေ ပြောနေကြလို့ ကျွန်မလည်း ပြောတာပဲ။ ဒါက ခေတ်ရေစီးကြောင်းတစ်ခုပါ"

 ဟု သူမက ဆိုသည်။

Siman Mohamed (၁၅ နှစ်) က 

"ဟုတ်ကဲ့! ဒါက ခေတ်စားနေတာ! လူကြီးတွေ သိပ်နားမလည်တော့ Google မှာ ရှာကြည့်ကြတယ်" 

ဟု ရယ်မောပြောဆိုခဲ့သည်။

လူမှုမီဒီယာက ဟာသများကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဖြစ်စေ

"Six seven" သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် အစောပိုင်းတွင် အင်တာနက် meme များတွင် စတင် အသုံးပြုလာခဲ့သည်။ ၎င်းသည် မူလက ၆ ပေ ၇ လက်မ (၂ မီတာ) မြင့်သော NBA ဘတ်စကက်ဘော ကစားသမား LaMelo Ball ကို ရည်ညွှန်းရန် အသုံးပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ လူမှုမီဒီယာ ဗီဒီယိုများတွင် အမေရိကန် ရက်ပ်ပါ Skrill ၏ သီချင်း Doot Doot (6 7) ပါလေ့ရှိသည်။

ဟယ်လ်စင်ကီ တက္ကသိုလ်မှ ဖင်လန်ဘာသာစကား ပါမောက္ခ Heini Lehtonen က 

"လူမှုမီဒီယာ ခေတ်သည် စကားလုံးများ၏ နှုန်းနှင့် အတိုင်းအတာကို အရှိန်မြှင့်ခဲ့သည်။ တူညီသော Tiktok ဗီဒီယိုများကို ကမ္ဘာတစ်ဝန်းလုံးတွင် ကြည့်ရှုကြသည်။ လူကြိုက်များသော ကြွေးကြော်သံများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ဖြစ်နိုင်သည်။ ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ ပထဝီဝင်တည်နေရာမှ လျင်မြန်စွာ ကင်းကွာသွားသည်" 

ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

တက္ကသိုလ် ကထိက၏ အဆိုအရ စကားလုံး၏ အမှန်တကယ် အကြောင်းအရာထက် ပိုအရေးကြီးသည်မှာ တစ်ခုခု ပြောဆိုသည့်အခါ လုပ်ဆောင်သည့်အရာ ဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့် ကျောင်းခန်းထဲတွင် "Six seven" ကို သံပြိုင် ပြောဆိုခြင်းသည် စည်းလုံးမှုကို ဖော်ပြပြီး ပြောဆိုသူများကို ပိုမိုကြီးမားသော ဖြစ်စဉ် သို့မဟုတ် ခေတ်ရေစီးကြောင်းတစ်ခုနှင့် ချိတ်ဆက်ပေးသည်။

ယခုခေတ်တွင် ဟာသများသည် လူမှုမီဒီယာမှတစ်ဆင့် ပျံ့နှံ့နေသည်။ ယခင်က ၎င်းတို့ကို ရုပ်မြင်သံကြား ဇာတ်လမ်းတို စီးရီးများမှ ကောက်ယူခဲ့ကြသည်။

လူမှုဖူလုံရေးခရိုင်မှ ဝန်ဆောင်မှုများကို ပြန်လည်ရယူရန် Isojoki မြို့နယ်က ဆရာဝန်နှင့် သူနာပြုကို ငှားရမ်း

တောင်ပိုင်း Ostrobothnia ရှိ Isojoki မြို့နယ်သည် ၎င်း၏မြို့ခံများအတွက် ကိုယ်ပိုင် ဆရာဝန်နှင့် သူနာပြု ဝန်ဆောင်မှုများကို ဝယ်ယူရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ ထိုသို့ လုပ်ဆောင်ခဲ့သော ပထမဆုံး မြို့နယ် ဖြစ်သည်ဟု ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ အသင်းက ဆိုသည်။

ယင်းသည် နှစ်နှစ်ကြာ စမ်းသပ်မှု ဖြစ်သည်။ သဘောတူညီချက်အရ Isojoki မြို့နယ်သည် Kristinamedi Oy အမည်ရှိ ပုဂ္ဂလိက ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ အထွေထွေ ဆရာဝန်နှင့် သူနာပြု ဝန်ဆောင်မှုများကို ဝယ်ယူမည်ဖြစ်ရာ မြို့ခံများသည် ၎င်းတို့၏ ဒေသတွင် ဝန်ဆောင်မှုများ ရရှိမည်ဖြစ်သည်။

မြို့တော်ဝန် Juha Herrala က 

"နှစ်ပေါင်းများစွာ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ မရှိခဲ့တဲ့ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုတွေကို Isojoki မြို့နယ်က မြို့နယ်ဆီ ပြန်ယူလာတာပါ"

 ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ယခု စမ်းသပ်မှု၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ မြို့ခံများအတွက် စောင့်ရှောက်မှု ရရှိနိုင်မှုကို ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန်၊ စောင့်ဆိုင်းချိန်များကို တိုတောင်းစေရန်နှင့် အရည်အသွေးမြင့် မူလတန်း ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို အာမခံရန် ဖြစ်သည်။ မြို့နယ်တွင် ဒေသခံ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ဝန်ဆောင်မှုများ မပေးနိုင်သော လူမှုဖူလုံရေးနယ်မြေ၏ လည်ပတ်မှုအပေါ် မြို့နယ်က ကျေနပ်မှု မရှိသောကြောင့် ဤလုပ်ရပ်ကို လုပ်ဆောင်ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒေသဆိုင်ရာ အာဏာပိုင်များ အသင်းက Isojoki ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို သဘောမကျဘဲ စိုးရိမ်မှုဖြင့် စောင့်ကြည့်နေသည်။

လူမှုဖူလုံရေးနှင့် ကျန်းမာရေး မြှင့်တင်ရေး အထူးကု Sami Niemi က "လူမှုဖူလုံရေးနယ်မြေနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့ ဝန်ဆောင်မှုတွေကို မြို့နယ်တွေရဲ့ တာဝန်အဖြစ် ပြန်လည်ဖြစ်ပေါ်လာတာကို ကျွန်တော်တို့ ဝေဖန်နေပါတယ်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ Niemi ၏ အဆိုအရ မြို့နယ်များသည် ၎င်းတို့၏ တာဝန်ဝတ္တရားများကို ရောထွေးသွားစေနိုင်ပြီး အဆိုးဆုံးမှာ မြို့နယ်များသည် လူမှုရေးနှင့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှု ဥပဒေ၏ တာဝန်နှင့် ဝတ္တရားများကို ပခုံးပေါ် ထမ်းရွက်လာရနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။

သို့သော်လည်း ဥပဒေအရ Niemi က Isojoki သည် ၎င်း၏ ကိုယ်ပိုင်ငွေဖြင့် လူမှုဝန်ဆောင်မှုများ ပေးခြင်းဖြင့် မည်သည့် မှားယွင်းမှုမှ မလုပ်ဆောင်ကြောင်း မမြင်ပေ။