ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများ လမ်းညွှန်

ဖင်လန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာသော နိုင်ငံခြားသားများအနေဖြင့် ဖင်လန်လူမျိုးများ၏ ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများကို သိရှိထားခြင်းဖြင့် ဒေသခံများနှင့် ပိုမိုအဆင်ပြေစွာ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ အောက်ပါတို့မှာ ဖင်လန်၏ ထင်ရှားသော ဓလေ့ထုံးတမ်းများနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများ ဖြစ်ကြသည်။

အသံတိတ်နေခြင်းကို နှစ်သက်ခြင်း

ဖင်လန်လူမျိုးများသည် မလိုအပ်ဘဲ စကားများများပြောဆိုခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ပြီး တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်မှုကို နှစ်သက်ကြသည်။ သူတို့အတွက် တိတ်ဆိတ်မှုသည် မသက်မသာဖြစ်ခြင်းမဟုတ်ဘဲ သက်တောင့်သက်သာရှိခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် စကားဝိုင်းတစ်ခုတွင် တိတ်ဆိတ်သွားပါက စိတ်ပူစရာမလိုပါ။

ရိုးသားမှုနှင့် တိုက်ရိုက်ဆန်မှု

ဖင်လန်လူမျိုးများသည် ရိုးသားပြီး တိုက်ရိုက်ဆန်သော ဆက်ဆံရေးကို နှစ်သက်ကြသည်။ သူတို့သည် အမှန်ကို အရှိအတိုင်း ပြောဆိုလေ့ရှိပြီး ကတိစကားများကို အလေးအနက်ထားသည်။ လွန်လွန်ကျူးကျူး ချီးမွမ်းပြောဆိုခြင်း သို့မဟုတ် အမှန်တကယ် မဆိုလိုသည့် စကားများပြောဆိုခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ကြသည်။

ကိုယ်ပိုင်နေရာကို လေးစားခြင်း (Personal Space)

ဖင်လန်လူမျိုးများသည် ကိုယ်ပိုင်နေရာကို အလွန်အမင်း တန်ဖိုးထားကြသည်။ စကားပြောဆိုရာတွင် တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး အကွာအဝေးတစ်ခု ထားရှိလေ့ရှိပြီး ကိုယ်ထိလက်ရောက် ထိတွေ့ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ကြသည်။ နှုတ်ဆက်သည့်အခါ လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်ခြင်းသည် အများအားဖြင့် လုံလောက်ပါသည်။

အချိန်တိကျမှု

ဖင်လန်လူမျိုးများသည် ချိန်းဆိုမှုများတွင် အချိန်တိကျမှုကို အလွန်အလေးထားသည်။ ချိန်းဆိုထားသည့် အချိန်ထက် နောက်ကျခြင်းသည် မလေးမစားပြုခြင်းဟု မှတ်ယူနိုင်သည်။ အကယ်၍ နောက်ကျမည်ဆိုပါက ကြိုတင်အကြောင်းကြားသင့်သည်။

ဆောင်နာ (Sauna) ဓလေ့

ဆော့နာသည် ဖင်လန်ယဉ်ကျေးမှု၏ အရေးကြီးဆုံးအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဖင်လန်လူမျိုးတိုင်းနီးပါး ဆော့နာသို့ ပုံမှန်သွားရောက်လေ့ရှိသည်။ ဆော့နာသည် စိတ်ရောကိုယ်ပါ အပန်းဖြေရန်၊ ပေါင်းသင်းဆက်ဆံရန်နှင့် ကျန်းမာရေးအတွက် ရည်ရွယ်သည်။ ဆော့နာသို့ သွားရောက်သည့်အခါ ကိုယ်ဗလာသွားခြင်းသည် ပုံမှန်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အချို့ဆော့နာများတွင် ရေကူးဝတ်စုံဝတ်ဆင်ရန် လိုအပ်နိုင်သည်။ ဆော့နာသို့ မသွားမီနှင့် သွားပြီးနောက် ရေချိုးခြင်းသည် ယဉ်ကျေးမှုဖြစ်သည်။

ဖိနပ်ချွတ်ခြင်း

အိမ်ထဲသို့ ဝင်ရောက်သည့်အခါ ဖိနပ်ချွတ်ခြင်းသည် ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် အများအားဖြင့် လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသော ဓလေ့တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် သန့်ရှင်းရေးအတွက်သာမက အိမ်ရှင်ကို လေးစားရာရောက်သည်။

အရက်သေစာ သောက်သုံးခြင်း

ဖင်လန်တွင် အရက်သေစာ သောက်သုံးခြင်းသည် လူမှုရေးပွဲလမ်းသဘင်များတွင် အတွေ့များသော်လည်း အများပြည်သူရှေ့တွင် အလွန်အကျွံ သောက်စားခြင်းကို နှစ်သက်ခြင်းမရှိပါ။ အရက်ဆိုင်များတွင် သောက်သုံးလေ့ရှိပြီး အစိုးရမှ ထိန်းချုပ်ထားသော အရက်ဆိုင်များ (Alko) မှသာ အရက်ဝယ်ယူနိုင်သည်။

လက်ဆောင်ပေးခြင်း

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် လက်ဆောင်ပေးခြင်းသည် အလွန်အကျွံ ပြုလုပ်လေ့မရှိပါ။ အကယ်၍ အိမ်ရှင်သို့ သွားရောက်လည်ပတ်ပါက ပန်းစည်း သို့မဟုတ် ချောကလက်ကဲ့သို့သော သေးငယ်သည့် လက်ဆောင်လေးတစ်ခု ပေးခြင်းသည် သင့်တော်ပါသည်။

**၀၄.၀၇.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• အိုတာဝါမြေမြှုပ်မိုင်းတားမြစ်စာချုပ်မှ တရားဝင်ထွက်ခွာခြင်း၊ 
• မုန်တိုင်း "Ulla" ၏ နောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်မှုများ၊ 
• Tampere မြို့တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ဓားထိုးမှု
• နေတိုး၏ မြောက်ဘက်ပိုင်း လုံခြုံရေးလေ့ကျင့်မှုများ ချဲ့ထွင်ခြင်း
• နိုင်ငံတကာ လုံခြုံရေးနှင့် ကာကွယ်ရေးဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲများ

ဖင်လန်သည် အိုတာဝါမြေမြှုပ်မိုင်းတားမြစ်စာချုပ်မှ တရားဝင်ထွက်ခွာ

ဖင်လန်သမ္မတ Alexander Stubb သည် မြေမြှုပ်မိုင်းအသုံးပြုခြင်းကို တားမြစ်သည့် Ottawa Convention မှ ထွက်ခွာရန် တရားဝင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။ ဤဆုံးဖြတ်ချက်၏ အဓိကအကြောင်းအရင်းမှာ ရုရှားနယ်စပ်အန္တရာယ် တိုးလာမှုကြောင့် နိုင်ငံရေး-လုံခြုံရေးကို တိုးချဲ့ရန် လိုအပ်လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ သို့သော် သဘောတူညီချက်အရ ဤဆုံးဖြတ်ချက်သည် ၆ လအကြာတွင်မှ အကျုံးဝင်မည်ဖြစ်ပြီး၊ လက်ရှိတွင် ဖင်လန်သည် မြေမြှုပ်မိုင်း ထုတ်လုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် အသုံးပြုခြင်း မရှိသေးပေ။

နေတိုး၏ မြောက်ဘက်လုံခြုံရေး တိုက်ခိုက်မှုလေ့ကျင့်မှုများ ချဲ့ထွင်

ဖင်လန်သည် နေတိုး Arctic Defense Exercise (မြောက်ဘက်သတိပြုလေ့ကျင့်မှု) တွင် တက်ရောက်ခဲ့ပြီး၊ နေတိုး၏ မြောက်ပိုင်းပဋိပက္ခဒေသအတွက် ရုရှားနယ်စပ် ကင်းထောက်မှုများ တိုးမြှင့်နေပါသည်။ Drone စောင့်ကြည့်မှု၊ ရှေ့တန်းဗဟိုဌာန ချထားမှုနှင့် ရွှေ့ပြောင်းလေ့ကျင့်မှု စသည့် ဆောင်ရွက်မှုများသည် ပိုမိုများပြားလာပြီး၊ ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးကို အလေးပေး ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြသနေပါသည်။

မြောက်ဖင်လန်တွင် မုန်တိုင်း "Ulla" ကြောင့် မီးဖိုချုပ်များ ရပ်နား

မုန်တိုင်း "Ulla" သည် ဇူလိုင် ၄ ရက် ညပိုင်းက စတင်တိုက်ခတ်ခဲ့ရာ ဖင်လန်အနောက်ဘက်နှင့် မြောက်ပိုင်းဒေသများတွင် လျှပ်စစ်ပြတ်တောက်မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့ပါသည်။ အိမ်ခြေ ၁၁,၀၀၀ ကျော် လျှပ်စစ်မရရှိခဲ့ဘဲ၊ မြို့နယ်အချို့တွင် သစ်ပင်ပြိုကျမှုများနှင့် ရထားလမ်း ပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ပြန်လည်ပြုပြင်မှုများ ဆောင်ရွက်နေရဆဲ ဖြစ်ပါသည်။

မုန်တိုင်း Ulla ၏ နောက်ဆက်တွဲ သက်ရောက်မှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေ

မုန်တိုင်း Ulla သည် ယနေ့နံနက်အထိ ဆက်လက်တိုက်ခတ်နေပြီး၊ အထူးသဖြင့် နိုင်ငံ၏ တောင်ပိုင်းနှင့် အနောက်ပိုင်းဒေသများတွင် ဆိုးရွားသော သက်ရောက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့ပါသည်။ လျှပ်စစ်မီး ပြတ်တောက်နေသော အိမ်ထောင်စုများကို ပြန်လည်ရရှိရေးအတွက် ပြင်ဆင်မှု လုပ်ငန်းများကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့် လုပ်ဆောင်နေပါသည်။

မိုးလေဝသ သတိပေးချက်များ

ဖင်လန် မိုးလေဝသဌာန (Finnish Meteorological Institute) က မုန်တိုင်း Ulla သည် ပုံမှန်မဟုတ်သော ပြင်းအားရှိကြောင်း သတိပေးထားပြီး၊ အနောက်တောင်ဖင်လန်နှင့် Bothnian ပင်လယ်တောင်ပိုင်းတို့တွင် အန္တရာယ်ရှိသော လေပြင်းများနှင့် လှိုင်းကြီးများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါသည်။ လေတိုက်နှုန်း တစ်စက္ကန့်လျှင် ၂၅ မီတာ (၅၆ မိုင်နှုန်း) ကျော်လွန်နိုင်ပြီး လှိုင်းအမြင့် ၇ မီတာ (၂၃ ပေ) ကျော်လွန်နိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းထားပါသည်။

ပွဲတော်များ ပြင်ဆင်မှု

နွေရာသီ ပွဲတော်ကြီးများဖြစ်သော Jyväskylä Summer City Festival နှင့် Wanaja Festival တို့သည် မုန်တိုင်းဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိရန်အတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ထားကြောင်း သိရသည်။ တဲများကို ပိုမိုခိုင်ခံ့အောင် ကျောက်ချခြင်း၊ လေဒဏ်ခံနိုင်ရန် တဲနံရံများ လျှော့ချခြင်း စသည်တို့ကို ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။

Tampere တွင် ဓားဖြင့်တိုက်ခိုက်မှု – လူ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရ

ဇူလိုင် ၃ ရက်က Tampere မြို့ရှိ Ratina စျေးဝယ်စင်တာအနီးတွင် ဓားဖြင့်တိုက်ခိုက်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ လူ ၄ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပါသည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က ၂၃ နှစ်အရွယ် ဖင်လန်လူမျိုးတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး၊ ၎င်းသည် မည်သည့် ဘာသာရေးအကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် စီးပွားရေးနောက်ခံမှ မဟုတ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။ တိုက်ခိုက်သူသည် လူပေါင်းများစွာထဲမှ အကြောင်းအမျိုးမျိုးဖြင့် မတော်တဆ ရွေးချယ်ခဲ့သည်ဟု သိရှိရသည်။

**၀၃.၀၇.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ လူကြိုက်အများဆုံး တက္ကသိုလ်သို့ လျှောက်ထားသူ ခုနစ်ဦးလျှင် တစ်ဦးခန့်သာ ဝင်ခွင့်ရရှိ
• မုန်တိုင်း Ulla ဖင်လန်သို့ ဝင်ရောက်လာပြီ
• တန်ပယ်ရီမြို့လယ် ဓားထိုးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ယခုအချိန်အထိ သိရှိရသည်များ
• ဆရာဝန်က လူနာအားလုံးနီးပါးကို ADHD ဆေးများ နှစ်ပေါင်းများစွာ အလွန်အကျွံပေးခဲ့
• ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ လူကြိုက်အများဆုံး တက္ကသိုလ်သို့ လျှောက်ထားသူ ခုနစ်ဦးလျှင် တစ်ဦးခန့်သာ ဝင်ခွင့်ရရှိ

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ လူကြိုက်အများဆုံး တက္ကသိုလ်သို့ လျှောက်ထားသူ ခုနစ်ဦးလျှင် တစ်ဦးခန့်သာ ဝင်ခွင့်ရရှိ

ယခုနှစ်တွင် ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်၏ လူကြိုက်အများဆုံး ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများမှာ ဥပဒေ၊ ဆေးပညာနှင့် စိတ်ပညာတို့ဖြစ်သည်။

ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်သည် နွေဦးရာသီတွင် ပူးပေါင်းလျှောက်ထားမှုစနစ်၌ ဦးစားပေးလျှောက်ထားသူ အရေအတွက်နှင့် စုစုပေါင်းလျှောက်ထားသူ အရေအတွက်ပေါ် မူတည်၍ ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ လူကြိုက်အများဆုံး တက္ကသိုလ်ဖြစ်ခဲ့သည်။

ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်သို့ ကျောင်းသားသစ် ၄,၇၀၃ ဦး ကို လက်ခံခဲ့သည်။ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများအတွက် လျှောက်ထားသူ ၃၂,၉၅၂ ဦး ရှိရာ ၎င်းတို့အနက် ၁၂ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကို လက်ခံခဲ့သည်။ ဖင်လန်နှင့် ဆွီဒင်ဘာသာစကားဖြင့် သင်ကြားသည့် မဟာဘွဲ့သင်တန်းများအတွက် လျှောက်ထားသူ ၂,၅၆၉ ဦး ရှိရာ ၎င်းတို့အနက် ၂၁ ရာခိုင်နှုန်းခန့် ကို လက်ခံခဲ့သည်။

ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်တွင် လူကြိုက်အများဆုံး ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းများမှာ ဥပဒေ၊ ဆေးပညာနှင့် စိတ်ပညာ တို့ဖြစ်သည်။ လျှောက်ထားသူ အရေအတွက် အများဆုံး တိုးလာခဲ့သည့် သင်တန်းမှာ စာရေးမှတ်ပုံတင်ပညာ (notary public education) သင်တန်းဖြစ်သည်။ လူကြိုက်အများဆုံး မဟာဘွဲ့သင်တန်းမှာ ကျန်းမာရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး မဟာဘွဲ့သင်တန်းဖြစ်သည်။

ကျောင်းသားရွေးချယ်မှု ရလဒ်များကို လျှောက်ထားသူများအနေဖြင့် နိုင်ငံတော်၏ Study Guide ဝန်ဆောင်မှုတွင် ကြည့်ရှုနိုင်သည်။ ကျောင်းသားများသည် ၎င်းတို့၏ နေရာကို ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက်နေ့ မွန်းလွဲ ၃ နာရီ နောက်ဆုံးထား၍ လက်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ တက္ကသိုလ်သည် သြဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့အထိ အရံနေရာများမှ ကျောင်းသားများကို လက်ခံသွားမည်ဖြစ်သည်။

 Open Path မှတစ်ဆင့် သင်ယူခြင်း

ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်သည် သင်ကြားရေးနေရာ မရရှိသေးသော လျှောက်ထားသူများကို Open University ၏ သင်တန်းများကို လေ့လာပြီး Open Pathway မှတစ်ဆင့် ဘွဲ့ယူကျောင်းသားအဖြစ် လျှောက်ထားရန် အခြားရွေးချယ်စရာတစ်ခုအဖြစ် ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် တိုက်တွန်းထားသည်။

Open University မှ သင်ကြားရေးအောင်မြင်မှုပေါ် မူတည်၍ ယခုနွေဦးတွင် ဟယ်လ်ဆင်ကီးတက္ကသိုလ်သို့ ၂၃၈ ဦး လျှောက်ထားခဲ့ပြီး ၎င်းတို့အနက် ၁၃၁ ဦး ကို လက်ခံခဲ့သည်။

Open Application လုပ်ငန်းစဉ်တွင် လူကြိုက်အများဆုံး သင်တန်းမှာ ကွန်ပျူတာသိပ္ပံ ဘွဲ့ကြိုသင်တန်းဖြစ်ပြီး လျှောက်ထားသူ ၄၇ ဦး ရှိခဲ့သည်။

ကျောင်း သို့မဟုတ် ဘာသာရပ်ပြောင်းလဲလိုသော ကျောင်းသားများ လျှောက်ထားသည့် Transfer Search တွင် လျှောက်ထားသူ ၁၆၄ ဦး အနက် ၈၇ ဦး ကို လက်ခံခဲ့သည်။

မုန်တိုင်း Ulla ဖင်လန်သို့ ဝင်ရောက်လာပြီ

Yle သတင်းဌာနသည် နွေရာသီမုန်တိုင်း၏ ရွေ့လျားမှုကို စောင့်ကြည့်နေသည်။ အားကောင်းသော ဖိအားနည်းရပ်ဝန်းတစ်ခုသည် ကြာသပတေးနေ့နှင့် သောကြာနေ့တို့တွင် နိုင်ငံအနှံ့ ရွေ့လျားမည်ဖြစ်ပြီး လေပြင်းများနှင့် မိုးများ သယ်ဆောင်လာမည်ဖြစ်သည်။

လေပြင်း၊ မိုးနှင့် မိုးကြိုးမုန်တိုင်းများ ဖင်လန်အနှံ့ ဖြတ်သန်း

တောင်ဘက်အနောက်ဘက်မှ ဝင်ရောက်လာသော မုန်တိုင်းသည် ဖင်လန်နိုင်ငံအနှံ့ ညနေပိုင်းနှင့် နောက်လာမည့်ညတွင် ဖြတ်သန်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ ခရိုင်များစွာအတွက် ရေကြီးမှုနှင့် မိုးအန္တရာယ် သတိပေးချက်များ ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ပင်လယ်ပြင်အတွက် လှိုင်းအန္တရာယ် သတိပေးချက်များလည်း ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာနက Bothnian ပင်လယ်၏ ရှေ့ပိုင်းတွင် ညနေပိုင်း၌ လှိုင်းအမြင့် ၇ မီတာအထိ ကျော်လွန်နိုင်သည် ဟု သတိပေးထားသည်။

Eckerö Line သည် ဖင်လန်နှင့် Tallinn အကြား ခရီးစဉ်အချို့ကို ဖျက်သိမ်းထားသည်။

ပွဲတော်များနှင့် ပြင်ပပွဲများ မုန်တိုင်းအတွက် ပြင်ဆင်

ပွဲတော်များစွာနှင့် ပြင်ပပွဲများက မုန်တိုင်းအတွက် ပြင်ဆင်ထားကြသည်။ Jyväskylä သည် လက်ရှိတွင် Jyväskylä Summer City Festival ကို ကျင်းပနေသည်။ ၎င်းပွဲ၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် Park Festival ဂီတပွဲကို ကြာသပတေးနေ့နှင့် သောကြာနေ့တို့တွင် ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ Jyväskylä နွေရာသီပွဲတော် ဒါရိုက်တာ Kyösti Ylikulju ၏ အဆိုအရ Park Festival ကို မိုးလေဝသဆိုးရွားမှုကြောင့် ဖျက်သိမ်းမည်မဟုတ်ပေ။ "အကောင်းဆုံး ပွဲတော်အမှတ်တရတွေက မိုးထဲမှာပဲ ဖန်တီးခဲ့တာပါ" ဟု ၎င်းက အာမခံသည်။ ပွဲတော်လာဧည့်သည်များကို ထီးများကို ဧရိယာအတွင်း ခွင့်မပြုသောကြောင့် မိုးကာအင်္ကျီများ ဝတ်ဆင်ရန် အကြံပြုထားသည်။

Sotkamo ၏ ကွန်ကရစ်ဝက်များကို Kainuu စုဝေးပွဲသီတင်းပတ်အတွက် တဲများ ကျောက်ချရာတွင် အသုံးပြုခဲ့သည်။ Kainuu ထိန်းချုပ်ရေးသီတင်းပတ်သည် သောကြာနေ့ညမှ စတင်မည့် မိုးလေဝသဆိုးရွားမှုအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရွေ့လျားနိုင်သော ကွန်ကရစ်ဝက်များအားလုံးကို Vuokatti ပြိုင်ပွဲစင်တာရှိ တဲများကို ကျောက်ချရန်အတွက် Sotkamo မြို့နယ် သိုလှောင်ရုံမှ ငှားရမ်းထားသည်။

Hämeenlinna ၏ Wanaja ပွဲတော်သည် လေပြင်းနှင့် မိုးအတွက် ပြင်ဆင်ထားသည်။ ရိုးရာ Wanaja ပွဲတော်ကို သီတင်းပတ်ကုန်တွင် Hämeenlinna Castle Park ၌ ကျင်းပမည်ဖြစ်သည်။ ဖြစ်နိုင်သည့် မုန်တိုင်းအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုများ ပြုလုပ်ထားသည်။ လေပြင်းတိုက်ခတ်ပါက အဆောက်အဦများတွင် အပိုအလေးများနှင့် မြေစိုက်ချောင်းများ ထပ်ထည့်ထားသည်။

မုန်တိုင်းကို Ulla ဟု အမည်ပေးခဲ့

ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာနက ကြာသပတေးနေ့ညနေပိုင်းတွင် ကမ်းရိုးတန်းသို့ ရောက်ရှိလာမည့် နွေရာသီမုန်တိုင်းကို မုန်တိုင်း Ulla ဟု အမည်ပေးခဲ့သည်။ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဝင်ရောက်လာမည့် ဖိအားနည်းရပ်ဝန်းသည် ယခုနှစ်၏ အချိန်အတွက် ပုံမှန်မဟုတ်စွာ ပြင်းထန်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ယခင်က ၂၀၀၇ နှင့် ၂၀၂၀ ခုနှစ်များ၏ နွေရာသီတွင်လည်း ထိုသို့သော ပြင်းထန်သည့် ဖိအားနည်းရပ်ဝန်းများ ဖြစ်ပွားခဲ့ဖူးသည်။ ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာနက ထိုမုန်တိုင်းများနှင့် ပတ်သက်သော လေ့လာတွေ့ရှိချက်များအရ မုန်တိုင်း Ulla သည် သိသာထင်ရှားသော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာန၏ သတိပေးမြေပုံသည် အနီလိမ္မော်ရောင် တောက်လောင်နေ

ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာနက အနောက်တောင်ဖင်လန်နှင့် Bothnian ပင်လယ်တောင်ပိုင်းဒေသများအတွက် အလွန်အန္တရာယ်ရှိသော ရာသီဥတုသတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ သတိပေးမြေပုံပေါ်ရှိ အနီရောင်သည် သန်းခေါင်ယံမှစ၍ အနောက်တောင်ဖင်လန်တွင် တစ်စက္ကန့်လျှင် ၂၅ မီတာကျော် တိုက်ခတ်နိုင်သော လေပြင်းများကို သတိပေးသည်။ Bothnian ပင်လယ်တောင်ပိုင်းဒေသများတွင် အလွန်အန္တရာယ်ရှိသော လှိုင်းများအတွက် သတိပေးချက် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ ညနေ ၆ နာရီနောက်ပိုင်းတွင် သိသာထင်ရှားသော လှိုင်းအမြင့်များသည် ၇ မီတာကျော် လွန်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ ထို့အပြင် လိမ္မော်ရောင်သတိပေးချက်များ၊ ဆိုလိုသည်မှာ အန္တရာယ်ရှိသော ရာသီဥတုသတိပေးချက်များကို ခရိုင်များစွာအတွက် ထုတ်ပြန်ထားသည်။ "လေကြောင့် ပျက်စီးမှုတွေတော့ ဖြစ်မှာသေချာပါတယ်" ဟု Yle မိုးလေဝသပညာရှင် Elias Paakkanen က ကြာသပတေးနေ့ အစောပိုင်းတွင် ပြောကြားခဲ့သည်။

တန်ပယ်ရီမြို့လယ် ဓားထိုးမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ယခုအချိန်အထိ သိရှိရသည်များ

ရဲတပ်ဖွဲ့သို့ ညနေ ၄ နာရီနောက်ပိုင်းတွင် အကြောင်းကြားခဲ့သည်။ လူလေးဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က တစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့၏ အဆိုအရ ယနေ့မွန်းလွဲပိုင်းတွင် တန်ပယ်ရီမြို့လယ်၌ လူအများအပြား ဓားထိုးခံခဲ့ရသည်။ ဓားထိုးမှုများသည် Ratina စျေးဝယ်စင်တာအနီးတွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့သည် အခြေအနေနှင့်ပတ်သက်၍ ညနေ ၄:၂၃ နာရီတွင် အကြောင်းကြားချက် ရရှိခဲ့ပြီး ညနေ ၄:၅၄ နာရီတွင် ဖြစ်စဉ်ကို ပထမဆုံးအကြိမ် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ရဲတပ်ဖွဲ့က တစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးထားသည်။ မျက်မြင်သက်သေတစ်ဦး၏ အဆိုအရ ရဲတပ်ဖွဲ့က အမျိုးသားတစ်ဦးကို ဖမ်းဆီးခဲ့ခြင်းဖြစ်သော်လည်း ရဲတပ်ဖွဲ့က ထိုအချက်အလက်ကို အတည်မပြုသေးပေ။

ဒေသခံများအား ရှေးဦးသူနာပြုစုမှု ပေးခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့၏ အဆိုအရ လူလေးဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။ ဓားထိုးမှုကြောင့် သေဆုံးသူ မရှိခဲ့ပေ။ ရဲတပ်ဖွဲ့က ညနေ ၅ နာရီခန့်တွင် အခြေအနေသည် ပြင်ပလူများအတွက် အန္တရာယ် မရှိတော့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ညနေ ၅:၃၀ ခန့်တွင် ရဲတပ်ဖွဲ့က သက်သေများကို စစ်ဆေးမေးမြန်းနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က ဖြစ်ရပ်ကို မျက်မြင်တွေ့ရှိသူများကိုလည်း တိုင်ကြားရန် တောင်းဆိုခဲ့သည်။ လက်ရှိအချက်အလက်များအရ ရဲတပ်ဖွဲ့က အဆိုပါ လုပ်ရပ်သည် အကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် လူမျိုးရေးခွဲခြားမှုဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်ရှိသည်ဟု သံသယမရှိပေ။

ရဲတပ်ဖွဲ့က ဘတ်စ်ကားဂိတ်နှင့် Ratina စျေးဝယ်စင်တာအကြား ဧရိယာကို ပိတ်ဆို့ခဲ့သည်။ Ratina စျေးဝယ်စင်တာ၏ အဓိကတံခါးကို အစပိုင်းတွင် ပိတ်ထားခဲ့သည်။ ရဲတပ်ဖွဲ့က ညနေ ၆ နာရီနောက်ပိုင်းတွင် ပိတ်ဆို့မှုကို ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။ ထို့အပြင် တန်ပယ်ရီမြို့လယ်တွင် ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှုများ ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ဖြစ်ရပ်နေရာတွင် ရဲအရာရှိများနှင့် လူမှုရေးနှင့် အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုမှ ဝန်ထမ်းအများအပြား ရှိနေခဲ့သည်။

Ratina ဧရိယာတွင် သွေးစွန်းထင်းမှုများ

ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားချိန်တွင် စျေးဝယ်စင်တာတွင် လူများပြည့်ကျပ်နေခဲ့သည်။ ထို့အပြင် Yle သတင်းထောက် Miikka Varila က ပိတ်ဆို့ထားစဉ်အတွင်း လေးထောင့်ကွင်းအနီးတွင် လမ်းသွားလမ်းလာ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာ ရှိနေခဲ့ကြောင်း ခန့်မှန်းခဲ့သည်။

ရောက်ရှိနေသော Yle သတင်းထောက်များက စျေးဝယ်စင်တာ၏ အဓိကတံခါးများနှင့် Tampinkoski စားသောက်ဆိုင်အကြားတွင် သွေးခြေရာများ ရှိနေသည်ကို သတိပြုမိခဲ့သည်။ အဆိုပါစားသောက်ဆိုင်သည် Hatanpää Valtatie နှင့် Vuolteenkatu ထောင့်တွင် တည်ရှိသည်။ သွေးစွန်းထင်းမှုများသည် မီတာ ဒါဇင်ပေါင်းများစွာအထိ ရှည်လျားခဲ့သည်။ စားသောက်ဆိုင်ရှေ့တွင် သွေးအိုင်ကြီးတစ်ခုလည်း ရှိနေခဲ့သည်။

မျက်မြင်သက်သေ Aleksi Lagerkrantz က အရေးပေါ်လူနာတင်ယာဉ်အချို့ Ratina မှ ထွက်ခွာသွားပြီးနောက် ၎င်းသည် နေရာမှ ထွက်ခွာခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ "စက်ဘီးရပ်နားရာနေရာနဲ့ ကစားကွင်းအကြားမှာ မြေပြင်ပေါ်မှာ ကြီးမားတဲ့ သွေးအိုင်ကြီးနဲ့ စက္ကူတွေ အများကြီး ရှိနေခဲ့ပါတယ်" ဟု Lagerkrantz က Yle သို့ ဖော်ပြခဲ့သည်။ မျက်မြင်သက်သေ Erno Vanhala က အရေးပေါ်လူနာတင်ယာဉ် သုံးစီးကို အနည်းဆုံး တွေ့ခဲ့ရပြီး တစ်စီးမှာ နေရာမှ ထွက်ခွာသွားခဲ့သည်။ ၎င်းသည် နေရာတွင် ရဲကားအနည်းဆုံး လေးစီးရှိသည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ကျွန်ုပ်တို့ မသိသေးသည့် အချက်အလက်များ

ဓားထိုးမှု၏ အသေးစိတ်အချက်အလက် အများစုကို မသိရသေးပေ။ ကျူးလွန်သူ၏ မည်သူမည်ဝါဖြစ်ကြောင်းနှင့် ရည်ရွယ်ချက်ကို မရှင်းလင်းသေးပါ။ ဓားထိုးမှုများ၏ အတိအကျအချိန် သို့မဟုတ် နေရာများကို မသိရသေးပါ။ ဓားထိုးမှုသည် ကြိုတင်စီစဉ်ထားခြင်း ရှိမရှိကိုလည်း မသိရသေးပေ။

ဆရာဝန်တစ်ဦးက နှစ်ပေါင်းများစွာ လူနာများ၏ ဘေးကင်းရေးကို ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည် လူနာအားလုံးနီးပါးကို ADHD ဟု သတ်မှတ်ကာ ဆေးများ အလွန်အကျွံပေးခဲ့သည်

အာဏာပိုင်များ၏ အဆိုအရ Ostrobothnia နှင့် Oulu ဒေသများတွင် အလုပ်လုပ်သော ဆရာဝန်တစ်ဦးသည် ADHD ရောဂါရှာဖွေမှုများနှင့် ဆေးဝါးများကို လိုအပ်သည်ထက် ပိုမိုပေးခဲ့သည်။ ဆရာဝန်ကိုယ်တိုင်ကမူ လူနာများကို ကူညီခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်နေသည်။

ကြီးကြပ်ရေးအာဏာပိုင် Valvira သည် Ostrobothnia၊ Central Ostrobothnia နှင့် Northern Ostrobothnia ဒေသများတွင် အလုပ်လုပ်သော ဆရာဝန်တစ်ဦး၏ လုပ်ဆောင်မှုများတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ကန့်သတ်ခဲ့သည်။ ၎င်းသည် စိတ်ရောဂါအထူးပြု ဆရာဝန်တစ်ဦးဖြစ်ပြီး ADHD ကုသရာတွင် အထူးစိတ်ဝင်စားသူဖြစ်သည်။

သို့သော်လည်း ယခင်အလုပ်ရှင်များနှင့် အာဏာပိုင်များက ၎င်းသည် လူနာများ၏ ဘေးကင်းရေးကို ပြင်းထန်စွာ ခြိမ်းခြောက်ခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်ကြသည်။ အလုပ်ရှင်များ၏ Valvira ထံ ပေးပို့သော ထုတ်ပြန်ချက်များတွင် ပြဿနာနှစ်ခုကို မီးမောင်းထိုးပြထားသည် ADHD လူနာများအား ရောဂါရှာဖွေခြင်းနှင့် ဆေးဝါးပေးခြင်းဆိုင်ရာ သွေဖည်သော ကုသမှုများ၊ နှင့် လူနာမှတ်တမ်းများ ပြုစုခြင်းကို ပေါ့ဆမှုများ။ ဆရာဝန်ကိုယ်တိုင်ကမူ ADHD လူနာများအတွက် ကုသမှုရရှိရန် မလုံလောက်မှုပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန် ကြိုးစားခဲ့သည်ဟု ခံစားရသည်။ ၎င်းက လူနာမှတ်တမ်းများတွင် လိုအပ်ချက်များကို အလုပ်ပမာဏများလွန်းခြင်းဖြင့် တရားမျှတအောင် ပြောဆိုခဲ့သည်။

လူနာအားလုံးနီးပါး ADHD ရောဂါရှာဖွေခံရ

၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်တွင် ဒေသဆိုင်ရာ နိုင်ငံတော်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ (Regional State Administrative Agency) က လူနာအားလုံးနီးပါး ADHD ရောဂါရှာဖွေခံရပြီး အများအပြားသည် ဆရာဝန်၏ ပုဂ္ဂလိကဆေးခန်းမှ ADHD ဆေးဝါးများကို ရရှိခဲ့သည်ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင် Valvira က ဆရာဝန်များကို အလွဲသုံးစားပြုနိုင်သည့် ဆေးဝါးများ ညွှန်းကြားရာတွင် အထူးဂရုစိုက်ရန် သတိပေးခဲ့သည်။ နောက်ခံအကြောင်းအရင်းမှာ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု ကုသရေးစင်တာသို့ ရောက်လာသော လူနာတစ်ဦးသည် ဆရာဝန်မှ အလွဲသုံးစားပြုနိုင်သည့် ဆေးဝါးအမြောက်အများကို ညွှန်းကြားခံခဲ့ရခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။

Valvira က ဆရာဝန်၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့သည်မှာ ယခုတစ်ကြိမ်တည်း မဟုတ်ခဲ့ပေ။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် Valvira က ဆရာဝန်၏ လုပ်ပိုင်ခွင့်များကို ကန့်သတ်ခဲ့ပြီး အာရုံစူးစိုက်မှုအားနည်းရောဂါများကို ကုသခြင်း သို့မဟုတ် ၎င်းတို့ကို ကုသရန် ဆေးဝါးများ ညွှန်းကြားခြင်းတို့ကို ခွင့်မပြုတော့ပေ။

၂၀၂၅ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် Valvira က ကန့်သတ်ချက်များရှိသော်လည်း ဆရာဝန်သည် ယခင်အတိုင်း ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေပုံရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းသည် လူနာများအား ADHD ကုသရန် ရည်ရွယ်သည့် ဆေးဝါးများကို ထပ်ခါတလဲလဲ ညွှန်းကြားခဲ့သည်။ (ထိုဆေးဝါးများကို သွေးပေါင်ကျဆေးကဲ့သို့ အခြားရည်ရွယ်ချက်များအတွက်လည်း ညွှန်းကြားနိုင်သည်)။ ထိုအချိန်က Valvira က ၎င်းအား အခြားဆရာဝန်တစ်ဦး၏ ကြီးကြပ်မှုမပါဘဲ လွတ်လပ်စွာ ဆရာဝန်အဖြစ် လုပ်ကိုင်ခွင့်ကို လုံးဝ ရုပ်သိမ်းခဲ့သည်။

အချို့သော လာရောက်ပြသမှုများကို မှတ်တမ်းတင်ခြင်းမရှိ

Valvira ၏ အဆိုအရ ဆရာဝန်သည် လုံလောက်သော စစ်ဆေးမှုများမပြုလုပ်ဘဲ လူနာများအား ADHD ဆေးဝါးများကို ညွှန်းကြားခဲ့သည်။ ဆေးပမာဏများသည် အကြံပြုချက်များကို ကျော်လွန်ခဲ့ပြီး ဆေးဝါးများ၏ ဖြစ်နိုင်သော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများကို လုံလောက်စွာ စောင့်ကြည့်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ဆရာဝန်သည် လူနာများ၏ မူးယစ်ဆေးဝါးသုံးစွဲမှု ရာဇဝင်ကိုလည်း လုံလောက်စွာ ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမရှိခဲ့ပေ။ ADHD ဆေးဝါးများကို အလွဲသုံးစားပြုနိုင်ပြီး လူနာအများအပြားသည် မူးယစ်ဆေးဝါးပြဿနာများ ရှိခဲ့သော်လည်း ထိုသို့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်း မရှိခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

Valvira က ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဆုံးဖြတ်ချက်တွင် ၎င်းရရှိခဲ့သော တိုင်ကြားချက်ကို ဤသို့ ရည်ညွှန်းခဲ့သည်။ ထုတ်ဖော်နိုင်သော အချက်အလက်များကို ဖယ်ရှားထားသည်။ ဖုန်းဖြင့် ထွက်ဆိုခဲ့သော ပုဂ္ဂလိကအလုပ်ရှင်တစ်ဦးက ဆေးဝါးကုသမှုကြောင့် လူနာ၏ အသည်း ပျက်စီးသွားကြောင်း Valvira သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ Valvira က ၎င်း၏ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဆုံးဖြတ်ချက်တွင် ထိုပြောဆိုချက်အပေါ် အတည်ပြုခြင်းမရှိဘဲ အများပြည်သူသိရှိနိုင်သော အချက်အလက်များမှလည်း အတည်မပြုနိုင်ပေ။

Valvira သည် လူနာမှတ်တမ်းများ ပေါ့ဆမှုများတွင်လည်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့ပြီး ၎င်း၏ အဆိုအရ လူနာဘေးကင်းရေးကိုပင် အန္တရာယ်ဖြစ်စေခဲ့သည်။ ဆရာဝန်သည် လာရောက်ပြသမှုများကို လုံးဝ မှတ်တမ်းတင်ခြင်းမရှိဘဲ ပေါ့ဆခဲ့ခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။ မှတ်တမ်းမရှိခြင်းက လူနာများ၏ လူမှုဖူလုံရေးအကျိုးခံစားခွင့်များနှင့် ပတ်သက်၍ ပြဿနာများ ဖြစ်စေခဲ့သည်။ Valvira က မူးယစ်ဆေးဝါးအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသော ဆေးဝါးများအတွက်ပင် လူနာမှတ်တမ်းများတွင် မှတ်တမ်းတင်ထားခြင်း မရှိသည်ကို အထူးဆိုးရွားသည်ဟု ယူဆခဲ့သည်။

ဆရာဝန်က ကူညီရန် အာရုံစိုက်သည်၊ စာရွက်စာတမ်းလုပ်ငန်းအတွက် မဟုတ်ဟု ခံစားရ

Yle က ဆရာဝန်ကိုယ်တိုင်၏ အကြောင်းကြားမှုမှတစ်ဆင့် ဤကိစ္စကို သိရှိခဲ့ရသည်။ ဆရာဝန်သည် Yle က ဆရာဝန်အလုပ်၏ အလုပ်ပမာဏများပြားခြင်းဆိုင်ရာ အတွေ့အကြုံများနှင့် ပတ်သက်၍ မေးမြန်းသောအခါ သတင်းထောက်ကို ဆက်သွယ်ခဲ့သည်။ သို့သော် ဆရာဝန်က ၎င်းသည် ယခုနှစ် Valvira ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အယူခံဝင်ထားသောကြောင့် အင်တာဗျူးရန် သဘောမတူခဲ့ပေ။ Valvira ၏ စာရွက်စာတမ်းများအပေါ် အခြေခံ၍ Yle က ဤကိစ္စနှင့်ပတ်သက်သော သတင်းကို ပြုလုပ်နေသည်ကို ၎င်းသိရှိထားသည်။ ၎င်းက ဤကိစ္စနှင့် ပတ်သက်သော အချက်အလက်များကို Yle သတင်းထောက်အား ကိုယ်တိုင် ပေးအပ်ခဲ့သည်။

Yle သည် ၎င်း၏အမည်ကို ထုတ်ပြန်မည်မဟုတ်ပေ။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဤကိစ္စအား အများပြည်သူရှေ့တွင် ကိုင်တွယ်ခြင်းက ၎င်း၏ လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခွင့်ကို ထိခိုက်နိုင်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ တရားဝင်လုပ်ငန်းစဉ်များ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသောကြောင့် ဖြစ်သည်။

သူသည် နာတာရှည် စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းကဲ့သို့သော အခြားရောဂါများဟု သံသယရှိခဲ့သည့် လူနာများတွင်ပင် ADHD ကို သံသယရှိနိုင်သည့် ဉာဏ်အာရုံခံစားနိုင်စွမ်းရှိသည်ဟု ခံစားရသည်။ လက်ရှိထက် စောစီးစွာ ADHD ကို ခွဲခြားသိမြင်နိုင်စေရန် ဖြစ်နိုင်စေလိုသည်။ ၎င်း၏ သဘောထားသည် Valvira သို့ တင်ပြထားသော တုံ့ပြန်မှုများမှလည်း သိသာသည်။ ၎င်းက ADHD လူနာများကို ကူညီခဲ့ပြီး လူနာများ ဆေးဝါးကုသမှုမှ လျင်မြန်စွာ သက်သာရာရခဲ့သည်ဟု ခန့်မှန်းသည်။

ဆရာဝန်၏ အဆိုအရ အရွယ်ရောက်ပြီးသူ ADHD ရောဂါများအတွက် ကုသမှုရရှိနိုင်မှုမှာ ဖင်လန်နိုင်ငံတစ်ဝန်းလုံး၊ အထူးသဖြင့် Ostrobothnia တွင် မလုံလောက်ပေ။ ၎င်း၏ အဆိုအရ ADHD ရောဂါရှာဖွေမှုတွင် ချို့ယွင်းချက်များသည် အခြားစိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ရောဂါလက္ခဏာများကိုလည်း မကြာခဏ ဖြစ်စေသည်။ ဆရာဝန်သည် လူနာမှတ်တမ်းများတွင် လိုအပ်ချက်များကို ဝန်ခံခဲ့သော်လည်း မမျှမတသော အလုပ်ပမာဏ၊ အလျင်စလိုဖြစ်မှုများနှင့် စိတ်ရောဂါကုသရေးတွင် အရင်းအမြစ်မလုံလောက်မှုတို့ကြောင့် ဖြစ်ခဲ့သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

Valvira ၏ အဆိုအရ ဆရာဝန်သည် ၎င်း၏ ပုဂ္ဂလိကဆေးခန်းတွင်လည်း မှတ်တမ်းတင်ခြင်းကို ပေါ့ဆခဲ့သည်။

ဆရာဝန်က လိုက်လံနှောင့်ယှက်ခြင်းနှင့် လက်စားချေခြင်းဟု ခံစားရ

ဆရာဝန်က အလုပ်ရှင်များက ၎င်းအပေါ် ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိ မှားယွင်းသော ထုတ်ပြန်ချက်များ၊ ကောလာဟလ သို့မဟုတ် မှားယွင်းသော အချက်အလက်များအပေါ် အခြေခံသည့် ထုတ်ပြန်ချက်များပင် ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု Valvira သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းက ၎င်းသည် လုပ်ငန်းခွင်ပြဿနာများ (ဥပမာ အနိုင်ကျင့်မှု) ကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့ပြီး စိတ်ရောဂါကုသရေးတွင် အရင်းအမြစ်မလုံလောက်မှုအကြောင်း လူသိရှင်ကြား ပြောဆိုခဲ့သောကြောင့် လက်စားချေခြင်းဖြစ်သည်ဟု ယုံကြည်သည်။ Valvira သို့ တင်ပြထားသော ထုတ်ပြန်ချက်များအရ ဆရာဝန်နှင့် ယခင်အလုပ်ရှင်များစွာတို့အကြား ဆက်ဆံရေးမှာ အလွန်အမင်း အငြင်းပွားဖွယ်ရာ ဖြစ်နေသည်။ ဆရာဝန်သည် အနည်းဆုံး အလုပ်နှစ်ခုမှ အလုပ်ဖြုတ်ခံခဲ့ရပြီး ၎င်း၏ ယခင်အလုပ်ရှင်တစ်ဦးကို အချိန်ပိုလုပ်ခနှင့် အခြားအငြင်းပွားမှုများဖြင့် တရားစွဲဆိုရန် စီစဉ်နေသည်။

စိတ်ရောဂါအထူးကုဆရာဝန်က ADHD အလွန်အကျွံ ရောဂါရှာဖွေခြင်းသည် အန္တရာယ်ရှိသည်ဟု ယုံကြည်

စိတ်ရောဂါပညာ ပါမောက္ခ Jyrki Korkeila နှင့် မြောက်ဖင်လန်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအသင်း၏ အကြီးအကဲဆရာဝန် Timo Tuovinen တို့က Valvira သည် ဆရာဝန်၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို မလိုအပ်သော အကြောင်းပြချက်များဖြင့် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်း မရှိဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့နှစ်ဦးစလုံးသည် အဆိုပါ ပုဂ္ဂိုလ်၏ လုပ်ရပ်များ သို့မဟုတ် Valvira ၏ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို အကဲဖြတ်လိုခြင်း မရှိပေ။

ပါမောက္ခ Korkeila က လုံလောက်သော စစ်ဆေးမှုများမပြုလုပ်ဘဲ ADHD ရောဂါရှာဖွေခြင်းသည် ထူးခြားသည်ဟု ယူဆသည်။ ၎င်း၏ အဆိုအရ စစ်ဆေးမှုများအတွက် စောင့်ဆိုင်းချိန် ကြာမြင့်နိုင်ပြီး ADHD ကို ယခင်က ရောဂါရှာဖွေမှု နည်းခဲ့သည်မှာ မှန်ကန်သည်ဟု ဆိုသည်။ သို့သော်လည်း အလျင်စလိုလုပ်ခြင်းသည် လျင်မြန်သော ရောဂါရှာဖွေမှုများ ပြုလုပ်ရန် အကြောင်းပြချက်မဟုတ်ကြောင်း ၎င်းက ယုံကြည်သည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ADHD သည် ရုတ်တရက် ဖြစ်ပွားခြင်းမျိုး မဟုတ်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။

လူနာအတွက် မှားယွင်းသော ADHD ရောဂါရှာဖွေမှုများသည် ရေရှည်တွင် ပြဿနာများ ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ADHD ရောဂါရှာဖွေမှုသည် ဥပမာအားဖြင့် အာမခံရရှိရန် ခက်ခဲစေနိုင်သည်။ ဆေးဝါးများသည် သွေးတိုးခြင်း၊ အစာစားချင်စိတ် နည်းပါးခြင်း၊ အစာအိမ်ပြဿနာများ၊ ရင်ပူခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ Korkeila က အသည်းပျက်စီးမှုအကြောင်း မကြားဖူးသော်လည်း ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသည်ဟု ထင်မြင်သည်။ အထူးသဖြင့် ဆေးမျိုးစုံကို အတူတူ သောက်သုံးသည့်အခါ ပို၍ ဖြစ်နိုင်သည်။

၎င်း၏ အဆိုအရ ADHD ဆေးဝါးများကို ပုံမှန်ထက် ပိုမိုမြင့်မားသော ပမာဏဖြင့် ညွှန်းကြားရသည့် အခါများရှိနိုင်သော်လည်း ၎င်းတို့ကို ပုံမှန်အားဖြင့် ဖြည်းဖြည်းချင်း လျှော့ချတတ်သည်။ Korkeila ၏ အဆိုအရ ဤဆောင်းပါးတွင် ဖော်ပြထားသော အပြုအမူသည် ထူးခြားပုံရပြီး ADHD ကို အလွန်အကျွံ ရောဂါရှာဖွေခြင်းဆီသို့ ဦးတည်သွားနိုင်သည်။ "ရောဂါရှာဖွေမှုတွေကို အရမ်းဂရုတစိုက် လုပ်ရမယ်ဆိုတာ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေ သိကြပါတယ်" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

Korkeila နှင့် Tuovinen နှစ်ဦးစလုံးက ဆရာဝန်တစ်ဦးသည် လူနာမှတ်တမ်းများကို ထပ်ခါတလဲလဲ ပေါ့ဆမှုသည် ထူးခြားသည်ဟု ယူဆကြသည်။ Tuovinen က လူနာမှတ်တမ်းများ ပြုစုခြင်းသည် အချိန်များစွာကြာမြင့်ကြောင်း၊ တစ်နေ့လျှင် နာရီပေါင်းများစွာပင် ကြာမြင့်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ သို့သော် ၎င်းတို့ကို လျစ်လျူရှု၍မရပေ။ "ကျွန်တော် ခွဲစိတ်ဆရာဝန်တစ်ဦးအနေနဲ့ လူနာကို မပိတ်ဘဲ ထားခဲ့သလိုပါပဲ" ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။ ၎င်း၏ အဆိုအရ မှတ်တမ်းများသည် လူနာ၏ ကုသမှုကို စောင့်ကြည့်ရန်အတွက်သာ အသုံးပြုနိုင်သည်၊ မှတ်တမ်းများသည် ဥပမာအားဖြင့် လူနာများ၏ ဥပဒေရေးရာ ကာကွယ်မှုအတွက်လည်း အရေးကြီးပါသည်။ ဤဖြစ်စဉ်ကို Vasabladet က ယခင်က သတင်းပို့ခဲ့သည်။

အေးမြသော ရာသီဥတုက အသက်များ ကယ်တင်၊ ဇွန်လတွင် ရေနစ်သေဆုံးမှု ဆယ်စုနှစ်များအတွင်း အနည်းဆုံး ကျွမ်းကျင်သူ "မိခင်သဘာဝတရားက ကယ်တင်ခဲ့တာပါ"

နွေရာသီအေးမြခြင်းသည် ကုန်းမြေနှင့် ပင်လယ်ပြင်တွင် အချိန်မတိုင်မီ သေဆုံးမှုများကို လျှော့ချပေးသော်လည်း ကျန်းမာသော အားလပ်ရက် အပန်းဖြေသူများကမူ ပိုမိုပူနွေးသော နေ့ရက်များကို မျှော်လင့်နေကြသည်။

နွေရာသီ၏ အေးမြမှုသည် လူတိုင်းကို ပျော်ရွှင်စေသည်မဟုတ်သော်လည်း အချို့အတွက်မူ အပူရှိန်သည် အသက်အန္တရာယ်ပင် ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ဖင်လန်ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုဖူလုံရေးအင်စတီကျူမှ ထိပ်တန်းကျွမ်းကျင်သူ MinnaLiisa Luoma က ဇွန်လ၏ အေးမြသော နေ့ရက်များကို ပြန်လည်စဉ်းစားပြီး အပူရှည်ကြာစွာ တိုက်ခတ်ခြင်းသည် နာတာရှည်ရောဂါများရှိသူများနှင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများအတွက် အန္တရာယ်ဖြစ်စေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖင်လန်မိုးလေဝသဌာန၏ အဆိုအရ ယခုနှစ် ဇွန်လတွင် ပူပြင်းသောနေ့ရက် နှစ်ရက်သာ ရှိခဲ့သည်။

"အေးမြတဲ့ နွေရာသီရဲ့ အကြီးမားဆုံး အကျိုးကျေးဇူးတွေကတော့ ဆေးရုံအရေးပေါ်ခန်းတွေမှာ အပူဒဏ်ခံစားရတဲ့သူတွေနဲ့ ပြည့်ကျပ်မနေတာပါပဲ။ ဆေးရုံတွေနဲ့ သူနာပြုအိမ်တွေရဲ့ အိမ်တွင်းအခြေအနေတွေကလည်း အေးမြတဲ့ နွေရာသီမှာ လူနာတွေရော ဝန်ထမ်းတွေအတွက်ပါ ပိုမိုသာယာပါတယ်" ဟု Luoma က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆေးရုံများတွင် အနည်းဆုံး အပူဒဏ်ကြောင့် အထူးကုသမှု လိုအပ်မှုများ ရှိတော့မည်မဟုတ်ဘဲ အချိန်မတိုင်မီ သေဆုံးမှုများကိုလည်း ရှောင်ရှားနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

Luoma ၏ အဆိုအရ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်ကြာသော အပူလှိုင်းများသည် ဆေးရုံတက်ရမှု ရာပေါင်းများစွာနှင့် အချိန်မတိုင်မီ သေဆုံးမှုများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် ကျန်းမာရေးမကောင်းသူများသည် ရေအလုံအလောက် သောက်ရန် မေ့လျော့နိုင်ပြီး ၎င်းက စောင့်ရှောက်သူများ၏ လုပ်ငန်းဝန်ကို တိုးစေသည်။ အပူဒဏ်သည် အထူးသဖြင့် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါ၊ အာရုံကြောစနစ်နှင့် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါများရှိသူများ၊ ဆီးချိုသမားများနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးချို့ယွင်းမှုခံစားနေရသူများကို သက်ရောက်မှုရှိသည်။

Luoma က ရောဂါများစွာနှင့် ၎င်းတို့ကို ကုသရန် အသုံးပြုသော ဆေးဝါးများသည် မြင့်မားသောအပူချိန်မရှိဘဲပင် ခန္ဓာကိုယ်၏ အပူချိန်ကို ထိန်းညှိနိုင်စွမ်း၊ နှလုံး၏ လုပ်ဆောင်မှုနှင့် ခန္ဓာကိုယ်၏ အရည် သို့မဟုတ် အီလက်ထရွိုက် မျှတမှုကို အားနည်းစေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

 ဇွန်လ ရေနစ်သေဆုံးမှု ၂၀ နှစ်အတွင်း အနိမ့်ဆုံး

ရေများ အေးမြသောအခါ ရေကူးခြင်းနှင့် ရေပက်ကစားခြင်း နည်းပါးလာပြီး ၎င်းက ရေနစ်သေဆုံးမှုများကို သဘာဝအတိုင်း လျှော့ချပေးသည်။ ဖင်လန်ရေကူးသင်ကြားရေးနှင့် အသက်ကယ်အသင်း (SUH) မှ ရေဘေးကင်းရေး ကျွမ်းကျင်သူ Anne Hiltunen ၏ ပြောကြားချက်အရ ဇွန်လ၏ ကိန်းဂဏန်းများတွင် ဤအချက်ကို ထင်ဟပ်နေသည်။

ကနဦးအချက်အလက်များအရ ဇွန်လတွင် ရေနစ်သေဆုံးသူ ရှစ်ဦး ရှိခဲ့သည်။ ထို့အပြင် ကားမတော်တဆမှုများတွင် လူငယ်သုံးဦး ရေထဲတွင် (ကျောက်မိုင်းနှင့် မြစ်ထဲတွင်) သေဆုံးခဲ့သည်။ Midsummer's Eve တွင် လူတစ်ဦး ကမ်းရိုးတန်းရေတိမ်ပိုင်းတွင် သေဆုံးခဲ့ပြီး နောက်တစ်ဦး Muonio မြစ်တွင် ပျောက်ဆုံးနေပြီး ၎င်းကို ကိန်းဂဏန်းများတွင် ထည့်သွင်းထားခြင်း မရှိသေးဟု Hiltunen က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဇွန်လ ရေနစ်သေဆုံးမှုများသည် ယခုနှစ်ကဲ့သို့ နည်းပါးခဲ့သည်မှာ ၂၀ နှစ်အတွင်း မရှိခဲ့ဖူးပေ။

"နှစ်အစောပိုင်းကတော့ ရေခဲပေါ်ပြုတ်ကျတဲ့သူတွေကြောင့် တကယ်ကို ဆိုးရွားခဲ့ပြီး ရေနစ်သေဆုံးမှုတွေက နွေဦးမှာတောင် စံချိန်တင်ခဲ့ပါတယ်။ မေလကုန်မှာ ရေနစ်သေဆုံးသူ ၃၀ ကျော် ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဇွန်လရဲ့ အေးတဲ့ရာသီဥတု ဒါမှမဟုတ် မိခင်သဘာဝတရားက အခြေအနေကို ကယ်တင်ခဲ့တာပါ" ဟု Hiltunen က ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ကိန်းဂဏန်းသည် ၁၉ ဦး ဖြစ်သည်။

ဖင်လန်ပင်လယ်ကယ်ဆယ်ရေးအသင်းကမူ ၎င်းတို့သည် ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် အကူအညီပေးရေး မစ်ရှင်များ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ထက် ငါးပုံတစ်ပုံ နည်းပါးခဲ့သည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်အစောပိုင်းက ၆၄၁ ကြိမ် ရှိခဲ့ရာမှ ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် ၅၁၈ ကြိမ်သာ ရှိခဲ့သည်ဟု ဖင်လန်ပင်လယ်ကယ်ဆယ်ရေးအသင်း၏ ဘေးကင်းရေးနှင့် ပြင်ဆင်မှုမန်နေဂျာ Marko Stenberg က ပြောကြားခဲ့သည်။

မတည်ငြိမ်သော ရာသီဥတုက နွေဦးအစောပိုင်းတွင် အပြာစိမ်းရေမှော်အခြေအနေကိုလည်း ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့ပြီး လေ့လာတွေ့ရှိမှုများ နည်းပါးနေဆဲဖြစ်သည်။

ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မျိုးကွဲသစ် Nimbus ပျံ့နှံ့နေ

 ရောဂါလက္ခဏာများနှင့် အခြေအနေ

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင်လည်း Nimbus မျိုးကွဲကြောင့် ဖြစ်ပွားသော ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုများကို တွေ့ရှိခဲ့ရပြီဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝန်းတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်မှုများ တိုးလာနေပြီး ဖင်လန်နိုင်ငံသို့လည်း ထိုလမ်းကြောင်း ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း သိရသည်။

ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ (WHO) က ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မျိုးကွဲသစ်တစ်ခုသည် ကမ္ဘာ့နေရာအချို့တွင် ကူးစက်မှုနှုန်းကို တိုးမြှင့်လျက်ရှိကြောင်း ယခင်က အစီရင်ခံခဲ့သည်။ ထိုမျိုးကွဲအသစ်ကို NB.1.8.1 သို့မဟုတ် Nimbus ဟု သိရှိရသည်။

ဟယ်လ်ဆင်ကီးနှင့် Uusimaa ဆေးရုံခရိုင် (HUS) ရောင်ရမ်းမှုဌာနမှ ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ အကြီးအကဲဆရာဝန် Ville Holmberg ၏ အဆိုအရ WHO သည် Nimbus ကို စောင့်ကြည့်ရမည့် မျိုးကွဲအဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။

Holmberg က Nimbus ကူးစက်မှုများသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် တိုးလာနေပြီး ၎င်းသည် ဒုတိယအဖြစ်အများဆုံး မျိုးကွဲဖြစ်နေပြီဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ဤမျိုးကွဲကို ဆွီဒင်၊ ဂျာမနီနှင့် ပြင်သစ်တို့အပါအဝင် အခြားနေရာများတွင်လည်း တွေ့ရှိရသည်။

ဖင်လန်အမျိုးသားကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုဖူလုံရေးအင်စတီကျူ (THL) မှ ကူးစက်ရောဂါ အထူးကုဆရာဝန် Jaakko Silvola ၏ အဆိုအရ ဤမျိုးကွဲကို ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် သီးခြားဖြစ်စဉ်အနည်းငယ်၌ တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။

"အေးချမ်းတဲ့ ဆောင်းရာသီပြီးနောက် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အပေါ် လူဦးရေရဲ့ ကိုယ်ခံစွမ်းအား အနည်းငယ် လျော့ကျသွားပုံရပါတယ်။ ဆောင်းဦးကာလ ကာကွယ်ဆေးထိုးပြီးတဲ့နောက် အချိန်ကြာမြင့်တာလည်း ပါပါတယ်။ ဒါတွေက မျိုးကွဲအသစ် ပျံ့နှံ့ဖို့ အထောက်အကူ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်"

ဟု Silvola က ပြောကြားခဲ့သည်။

Holmberg ၏ အဆိုအရ မျိုးကွဲအသစ်သည် ပိုမိုလျင်မြန်စွာ ပျံ့နှံ့နေကြောင်း ညွှန်ပြမှုများ ရှိသည်။ သို့သော် ၎င်းသည် ပိုမိုပြင်းထန်သော ရောဂါကို ဖြစ်စေပုံမရဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

Nimbus ၏ ရောဂါလက္ခဏာများ သည် ယခင်မျိုးကွဲများနှင့် ဆင်တူသည်။ ၎င်းတို့မှာ ဖျားနာခြင်း၊ ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း၊ ချောင်းဆိုးခြင်းနှင့် ကြွက်သားများ နာကျင်ခြင်း တို့ဖြစ်သည်။ Holmberg ၏ အဆိုအရ ကိုရိုနာကာကွယ်ဆေးဟောင်းများသည်လည်း ဤမျိုးကွဲကို ထိရောက်မှုရှိသည်။

ဖင်လန်နှင့် ဥရောပတစ်ဝန်းတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အခြေအနေသည် နွေဦးကာလတစ်လျှောက်လုံး တည်ငြိမ်ခဲ့ကြောင်း Holmberg က ပြောကြားခဲ့သည်။ ဆေးရုံတွင် လူနာအနည်းငယ်သာ ရှိခဲ့သည်။ Silvola ၏ အဆိုအရ ဓာတ်ခွဲခန်းမှ အတည်ပြုထားသော ကိုရိုနာကူးစက်မှု ဒါဇင်ပေါင်းများစွာကို အပတ်စဉ် တွေ့ရှိနေရသည်။

ဥရောပတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ဖြစ်ပွားမှုများသည် ကြာရှည်စွာ တည်ငြိမ်ပြီးနောက် အချို့နိုင်ငံများတွင် စတင်မြင့်တက်လာခဲ့သည်။

"ဥရောပရောဂါကာကွယ်ရေးနှင့် ထိန်းချုပ်ရေးရုံး (European Office for Disease Prevention and Control) ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်တွေအရ နွေနှောင်းပိုင်းနဲ့ ဆောင်းဦးရာသီအတွင်း ဖြစ်ပွားမှုအရေအတွက်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ဆောင်းဦးကာလက ကိန်းဂဏန်းတွေနဲ့ ဆင်တူတဲ့အထိ မြင့်တက်လာပါလိမ့်မယ်"

ဟု Holmberg က ပြောကြားခဲ့သည်။

Holmberg ၏ အဆိုအရ ပြီးခဲ့သည့် ဆောင်းဦးရာသီက ဆေးရုံတင်ကုသမှု လိုအပ်သော သက်ကြီးလူနာအရေအတွက် တိုးလာခဲ့သော်လည်း အထူးကြပ်မတ်ကုသမှု လိုအပ်သူအရေအတွက်မှာမူ နည်းပါးနေဆဲဖြစ်သည်။

Silvola ၏ အဆိုအရ THL သည် ဖင်လန်နှင့် အနီးအနားဒေသများရှိ ကိုရိုနာအခြေအနေကို အနီးကပ် စောင့်ကြည့်လျက်ရှိသည်။

"ဥရောပမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် လှုပ်ရှားမှု တိုးလာနေတယ်ဆိုတဲ့ ညွှန်ပြမှုအချို့ ရှိပါတယ်။ အခုထိတော့ ဆေးရုံတက်ရတဲ့ ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုး သိသိသာသာ တိုးလာတယ်လို့ မသတင်းပို့ရသေးပါဘူး"

ဟု ၎င်းက ဆိုသည်။

နွေရာသီကာလအတွင်း တုပ်ကွေး၊ adenovirus နှင့် RSV (အဓိကအားဖြင့် ကလေးငယ်များအတွက် အန္တရာယ်ရှိသော) ဗိုင်းရပ်စ်များကိုလည်း အရေအတွက် အနည်းငယ်သာ တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။

တုပ်ကွေးရောဂါ ကူးစက်မှုသည် ပုံမှန်ထက် ပိုမိုပြင်းထန်ပြီး ကြာမြင့်ခဲ့ကာ ခရစ္စမတ်မှ မေဒေးအထိ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုအခါ ငြိမ်သက်သွားပြီဟု Holmberg က ပြောကြားခဲ့သည်။ Silvola ၏ အဆိုအရ norovirus ကူးစက်မှုများသည် နွေဦးနှင့် နွေဦးအစောပိုင်းတွင် ပုံမှန်အတိုင်း ဖြစ်ပွားခဲ့သော်လည်း ထူးခြားစွာ မြင့်မားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

Holmberg က အစာအိမ်ရောဂါ အသေးစားဖြစ်ပွားမှုများသည် နွေရာသီပွဲတော်များ သို့မဟုတ် အခြားလူအများအပြုံလိုက် ပါဝင်သော အခမ်းအနားများတွင် ဖြစ်ပွားနိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့ပြီး တစ်ကိုယ်ရေသန့်ရှင်းရေးကို ဂရုစိုက်ရန် အရေးကြီးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ဒါ့အပြင် တုပ်ကွေးဗိုင်းရပ်စ် အမျိုးအစား ဒါဇင်ပေါင်းများစွာလည်း ပျံ့နှံ့နေသည်။

"အခုကူးစက်ရောဂါတွေနဲ့ ပတ်သက်ရင် နွေရာသီအခြေအနေက တကယ်ကို ကောင်းပါတယ်"

ဟု Holmberg က ပြောကြားခဲ့သည်။

Silvola ၏ အဆိုအရ ၂၀၂၃-၂၀၂၄ ရာသီထက် ယခုရာသီတွင် သဘာဝငှက်များကြားတွင် ငှက်တုပ်ကွေး ကို ပိုမိုတွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ သို့သော် ဖင်လန်တွင် လူသားများ၌ ရောဂါကို မတွေ့ရှိရသေးပေ။

"THL က ငှက်တုပ်ကွေး ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့သူတွေ၊ ဆိုလိုတာက အလုပ်မှာဖြစ်စေ တခြားနည်းလမ်းနဲ့ဖြစ်စေ ရောဂါနဲ့ ထိတွေ့နိုင်ခြေရှိတဲ့သူတွေ၊ ကျန်းမာရေးဌာနကနေ ငှက်တုပ်ကွေးကာကွယ်ဆေး ထိုးနှံဖို့ လျှောက်ထားကြဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်"

ဟု Silvola က ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖင်လန်ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုဖူလုံရေးအင်စတီကျူ၏ အဆိုအရ လာမည့်ဆောင်းဦးရာသီတွင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကာကွယ်ဆေး ထပ်ဆောင်းထိုးနှံရန် ကို အသက် ၇၅ နှစ်အထက် လူများနှင့် အချို့သော အန္တရာယ်ရှိအုပ်စုဝင်များအတွက် အကြံပြုထားသည်။ အပြင်းအထန် ကိုယ်ခံအားကျဆင်းနေသူများ၊ သူနာပြုအိမ်များတွင် နေထိုင်သော သက်ကြီးရွယ်အိုများ၊ မိသားစုစောင့်ရှောက်မှု ခံယူနေသူများနှင့် ပုံမှန်အိမ်တွင်းစောင့်ရှောက်မှု ခံယူနေသူများအတွက်လည်း ထပ်ဆောင်းထိုးနှံရန် အကြံပြုထားသည်။

အသက် ၁၈ နှစ်အထက်ဖြစ်ပြီး ပြင်းထန်သော COVID-19 ဖြစ်ပွားနိုင်ခြေရှိသော ရောဂါများစွာရှိသူများအတွက်လည်း ထပ်ဆောင်းထိုးနှံရန် အကြံပြုထားသည်။

**၀၂.၀၇.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ဖင်လန်တောင်ပိုင်းတွင် စတော်ဘယ်ရီ ရာသီ စတင်ပြီ၊ ဈေးနှုန်းများ နေရာဒေသအလိုက် ကွာခြား
• ဖင်လန်ကျောင်းသား ထောင်ပေါင်းများစွာအတွက် အိမ်ရာအကူအညီများ သိသိသာသာ လျှော့ချခံရ
• ပင်စင်အပေါ် ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ ယုံကြည်မှု ကျဆင်းလာ

ဖင်လန်တောင်ပိုင်းတွင် စတော်ဘယ်ရီ ရာသီ စတင်ပြီ၊ ဈေးနှုန်းများ နေရာဒေသအလိုက် ကွာခြား

ဖင်လန်၏ နွေရာသီအစပိုင်းတွင် အေးမြပြီး မိုးများခြင်းကြောင့် ပြည်တွင်း စတော်ဘယ်ရီ အထွက်နှုန်း နည်းပါးကာ ဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်ခဲ့သည်။ သို့သော် ဖင်လန်တောင်ပိုင်းတွင် ရိတ်သိမ်းမှုများ စတင်နေပြီဖြစ်၍ စတော်ဘယ်ရီချစ်သူများအတွက် သတင်းကောင်း ဖြစ်သည်။**

ဖင်လန်သစ်သီးနှင့် ဘယ်ရီစိုက်ပျိုးသူများအသင်း၏ အကြီးအကဲ Heidi Wirtanen ၏ ပြောကြားချက်အရ ရာသီဥတုကြောင့် ရိတ်သိမ်းမှုများ နှောင့်နှေးခဲ့ပြီးနောက် ယခုအခါ လတ်ဆတ်သော စတော်ဘယ်ရီများကို တစ်နိုင်ငံလုံးရှိ ဈေးဆိုင်များတွင် ဝယ်ယူရရှိနိုင်ပြီဖြစ်သည်။ မနေ့၊ အင်္ဂါနေ့တွင် Yle သတင်းဌာနက မြို့ကြီးငါးမြို့ရှိ ဈေးသည်များထံမှ စတော်ဘယ်ရီ ဈေးနှုန်းများကို မေးမြန်းခဲ့သည်။

ဈေးနှုန်းများ ကွာခြားပုံ

**ဟယ်လ်ဆင်ကီး**

ဟယ်လ်ဆင်ကီးတွင် စတော်ဘယ်ရီ ဈေးနှုန်းများသည် တစ်လီတာလျှင် **၁၀ ယူရိုမှ ၁၂ ယူရို** အထိရှိပြီး အမြင့်ဆုံး ဈေးနှုန်းများ ဖြစ်သည်။ Hakaniemi ရှိ ဈေးတွင် စတော်ဘယ်ရီ ရောင်းချသူ Matti Rissanen က မြင့်မားသော ဈေးနှုန်းများကို လက်ခံခဲ့သည်။ "ဟုတ်ပါတယ်၊ ဝယ်သူတွေက ဈေးနှုန်းတွေကြောင့် ထိတ်လန့်ကြပေမယ့် သူတို့ နားလည်ပုံရပါတယ်။ သူတို့လည်း အေးပြီး မိုးရွာတာတွေ ခံစားခဲ့ရပါတယ်။ ရာသီဥတု ကောင်းလာရင် ဝယ်သူတွေလည်း ပျော်ရွှင်ပြီး ဝယ်ယူဖို့ စိတ်အားထက်သန်ကြပါတယ်" ဟု Rissanen က ရှင်းပြခဲ့သည်။ အလုံးကြီး ဘူးလိုက်ရောင်းခြင်းကိုမူ မစတင်သေးကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

**Lappeenranta (အရှေ့ပိုင်း ဖင်လန်)**

အရှေ့ပိုင်း ဖင်လန်ရှိ Lappeenranta မြို့တွင် ဈေးဆိုင်များမှ စတော်ဘယ်ရီ ဈေးနှုန်းများသည် Yle ၏ နှိုင်းယှဉ်ချက်တွင် ဒုတိယအမြင့်ဆုံး ဖြစ်ပြီး တစ်လီတာလျှင် **၈ ယူရိုမှ ၁၀ ယူရို** အထိရှိသည်။ Ratjan Marjator မှ ဈေးဆိုင်ရောင်းချသူ Rattiya Thongphaijit က ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် စတော်ဘယ်ရီကို ဘူးလိုက်ရောင်းချခြင်းကို မစတင်သေးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

**Turku (အနောက်တောင်ပိုင်း ဖင်လန်)**

အနောက်တောင်ပိုင်း ဖင်လန်ရှိ Turku မြို့တွင် ဈေးနှုန်းများသည် တစ်လီတာလျှင် **၇ ယူရိုမှ ၉ ယူရို** အထိရှိသည်။ Paavuori လယ်ယာမှ Jukka Jokinen ကလည်း ဈေးနှုန်းများ မြင့်မားနေသည်ကို လက်ခံခဲ့သည်။ Paavuori လယ်ယာမှ ငါးကီလိုဂရမ် စတော်ဘယ်ရီဘူး တစ်ဘူးလျှင် ယူရို ၄၀ မှ ၄၅ အထိ ကုန်ကျသည်။

**Kuopio (မြောက်ပိုင်း Savo ဒေသ)**

တစ်ချိန်တည်းတွင် မြောက်ပိုင်း Savo ဒေသရှိ Kuopio တွင် စတော်ဘယ်ရီ ဈေးနှုန်းများသည် တစ်လီတာလျှင် **၆ ယူရိုမှ ၆.၅၀ ယူရို** အထိရှိသည်။ Kuopio ဈေးတွင် ဘယ်ရီသီးမျိုးစုံ ရောင်းချသူ Esa Honkanen က စတော်ဘယ်ရီ ရာသီသည် ကောင်းမွန်စွာ စတင်ခဲ့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "လူတွေက ကုန်ကျစရိတ်တွေ တက်လာတယ်ဆိုတာ သိကြပါတယ်။ တောင်သူတွေနဲ့ ရောင်းသူအားလုံး အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းဖို့ လိုတယ်ဆိုတာကို နားလည်ပါတယ်" ဟု ၎င်းက ရှင်းပြခဲ့ပြီး ရိတ်သိမ်းမှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေသည်နှင့်အမျှ ဈေးနှုန်းများ ကျဆင်းလာမည်ဟုလည်း ဖြည့်စွက်ပြောကြားခဲ့သည်။ Honkanen မှ ငါးကီလို စတော်ဘယ်ရီဘူး တစ်ဘူးလျှင် ယူရို ၄၀ မှ ၄၅ အထိ ကုန်ကျသည်။

**Oulu**

Yle ၏ စစ်တမ်းအရ Oulu တွင် စတော်ဘယ်ရီ ဈေးနှုန်းသည် အနည်းဆုံးဖြစ်ပြီး တစ်လီတာလျှင် **၅ ယူရိုမှ ၇.၅၀ ယူရို** အထိရှိသည်။ ဘယ်ရီသီး ရောင်းချသူ Riikka Hyväri က ငါးကီလိုဂရမ် စတော်ဘယ်ရီဘူး တစ်ဘူးလျှင် ယူရို ၄၅ ဖြင့် ရောင်းချနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "ရောက်လာတဲ့ ဘယ်ရီသီးအားလုံး အခုထိ ရောင်းကုန်သွားပါပြီ" ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။

စတော်ဘယ်ရီများ အထူးတလည် ချိုမြိန်ခြင်း

ဖင်လန်တောင်ပိုင်းနှင့် အနောက်တောင်ပိုင်း၊ Häme၊ Pirkanmaa၊ Satakunta နှင့် အရှေ့ပိုင်းဖင်လန်တောင်ပိုင်းဒေသများအပါအဝင် တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် စတော်ဘယ်ရီများကို အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ရိတ်သိမ်းလျက်ရှိသည်။ ဘယ်ရီသီး စိုက်ပျိုးသူများအဖွဲ့မှ Heidi Wirtanen ၏ အဆိုအရ ဖင်လန်စတော်ဘယ်ရီများသည် ယခုအချိန်တွင် အလွန်ချိုမြိန်သည်။ ရိတ်သိမ်းမှုများ အချိန်အနည်းငယ် နောက်ကျခဲ့သော်လည်း နွေရာသီအစောပိုင်း မိုးရွာခြင်းကြောင့် ဘယ်ရီသီးများ၏ အရည်အသွေး ကောင်းမွန်ခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ဖင်လန်ကျောင်းသား ထောင်ပေါင်းများစွာအတွက် အိမ်ရာအကူအညီများ သိသိသာသာ လျှော့ချခံရ

ဖင်လန်ကျောင်းသားထောင်ပေါင်းများစွာသည် သြဂုတ်လမှစ၍ အိမ်ရာအကူအညီများ သိသိသာသာ လျှော့ချခံရမည်ဖြစ်ပြီး မိဘများနှင့် အိမ်ငှားနေသူများသည် အပြင်းထန်ဆုံး ထိခိုက်ခံရမည်ဖြစ်သည်။ Kela (ဖင်လန် လူမှုဖူလုံရေးအဖွဲ့) ၏ အဆိုအရ ဤပြောင်းလဲမှုသည် စုစုပေါင်း ကျောင်းသား ၁၅၀,၀၀၀ ခန့်ကို သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်သည်။

Turku တွင်နေထိုင်သော ဓာတုဗေဒကျောင်းသူ Inka Kuusjärvi သည် ဤပြောင်းလဲမှု၏ သက်ရောက်မှုခံရသူများထဲမှ တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူမ၏ အိမ်ရာစရိတ်သည် တစ်လလျှင် ယူရို ၂၁၇ မှ ယူရို ၈၃ သို့ ကျဆင်းသွားမည်ဖြစ်သည်။ 

"ကျွန်မလည်း တခြားသူတွေလိုပဲ အိမ်ငှားခ ပေးရပါတယ်" 

ဟု Kuusjärvi က Yle သို့ ပြောကြားခဲ့ပြီး သူမ၏ မိဘများထံမှ အိမ်ငှားနေသောကြောင့် အထူးသဖြင့် ပြင်းထန်သော ဤလျှော့ချမှုအပေါ် စိတ်ပျက်မိကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

"ဒါက ထူးဆန်းတယ်" 

ဟု သူမက ဆိုသည်။ 

"ဒါက Kela ရဲ့ ပိုက်ဆံတွေကို မိဘတွေဆီ ပို့ပြီး ချမ်းသာအောင် လုပ်ဖို့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဟာ အငှားချထားမှုကို ရုတ်တရက် ရပ်စဲခံရတာ ဒါမှမဟုတ် ငှားရမ်းခကို သိသိသာသာ တိုးမြှင့်တာမျိုး မဖြစ်အောင် လုံခြုံမှုရှိစေဖို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်"။

ယခုအချိန်အထိ မိဘများထံမှ ငှားရမ်းနေထိုင်သော ကျောင်းသားများသည် ပုဂ္ဂလိက အိမ်ရှင်များထံမှ ငှားရမ်းနေထိုင်သူများကဲ့သို့ပင် တူညီသော အိမ်ရာအကူအညီများကို ရပိုင်ခွင့်ရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် Kela သည် တစ်ဦးတည်းနေထိုင်သော ကျောင်းသားများအတွက် ပိုင်ဆိုင်မှုပိုင်ရှင်ကို မခွဲခြားဘဲ တစ်လလျှင် ပျမ်းမျှ ယူရို ၃၄၄ ကို အထွေထွေအိမ်ရာအထောက်အပံ့အဖြစ် ပေးချေခဲ့သည်။

ပြောင်းလဲမှု၏ အဓိကအချက်များ

၁။ မိဘများနှင့် ငှားရမ်းနေထိုင်သူများအတွက် ပြင်းထန်သောလျှော့ချမှု

စည်းမျဉ်းအသစ်များအရ မိဘများထံမှ ငှားရမ်းနေထိုင်သူများသည် ပိုမိုပြင်းထန်သော လျှော့ချမှုကို ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ လစဉ်အကူအညီသည် ယူရို ၃၄၄ မှ ယူရို ၈၃ သို့ ကျဆင်းသွားနိုင်ပြီး အခြားကျောင်းသားများ ထိုမျှအထိ လျှော့ချမှုကို ခံစားရမည်မဟုတ်ပေ။ Kela ၏ အဆိုအရ ဤပြောင်းလဲမှုသည် စုစုပေါင်း ကျောင်းသား ၁၅၀,၀၀၀ ခန့်ကို သက်ရောက်မှုရှိမည်ဖြစ်ပြီး ၎င်းတို့အနက် ၅,၀၀၀ ကျော်မှာ လက်ရှိတွင် မိဘများထံမှ အိမ်ငှားနေသူများ ဖြစ်သည်။

၂။ အိမ်ရာအကူအညီကို သင်ကြားရေးကာလအတွက်သာ ပေးတော့မည်

ဤပြောင်းလဲမှုသည် ကျောင်းသားအိမ်ရာအထောက်အပံ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုမှ ဆင်းသက်လာခြင်းဖြစ်ပြီး နောက်ဆုံးအဆင့်သည် သြဂုတ်လအစတွင် အသက်ဝင်မည်ဖြစ်သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ကျောင်းသားများသည် အထွေထွေအိမ်ရာစရိတ်စနစ်မှ ပညာသင်စရိတ် အိမ်ရာဖြည့်စွက်ငွေ စနစ်သို့ ပြောင်းရွှေ့သွားမည်ဖြစ်သည်။

ကျောင်းသားအိမ်ရာအထောက်အပံ့ကို ပုံစံနှစ်မျိုးဖြင့် လျှော့ချမည်ဖြစ်သည်-

ပညာသင်စရိတ် အိမ်ရာဖြည့်စွက်ငွေကို ကျောင်းသား ပညာသင်ကြားနေသည့် လများအတွင်းသာ ပေးချေမည်။ လက်ရှိစနစ်အရ ကျောင်းသားများသည် တစ်နှစ်ပတ်လုံး အိမ်ရာအထောက်အပံ့ကို ရရှိနိုင်ခဲ့သည်။ လက်တွေ့တွင် ဆိုလိုသည်မှာ နွေရာသီလများအတွင်း အိမ်ရာအကူအညီ ရရှိမည့်သူ နည်းပါးသွားမည် ဖြစ်သည်။

လစဉ် ပေးချေသည့် ပမာဏကိုယ်တိုင် လျှော့ချမည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က တစ်ဦးတည်းနေထိုင်သော ကျောင်းသားတစ်ဦးအတွက် ပျမ်းမျှလစဉ်အထောက်အပံ့သည် ယူရို ၃၄၄ ဖြစ်သော်လည်း စနစ်အသစ်တွင် မြို့နယ်အလိုက် ယူရို ၅၀ မှ ၁၂၈ အထိ လျှော့ချမည်ဖြစ်သည်။

"ဒါဟာ အထောက်အပံ့ကို သိသိသာသာ လျှော့ချတာပဲ" 

ဟု Kela အကျိုးခံစားခွင့်မန်နေဂျာ Piia Kuusisto က ပြောကြားခဲ့သည်။ 

"အရင်ကတော့ အထွေထွေအိမ်ရာစရိတ်အောက်မှာ ကျောင်းသားတွေက သူတို့ ဘယ်လောက်ပဲ သင်ယူနေပါစေ၊ တစ်နှစ်ပတ်လုံး အကူအညီရခဲ့ပါတယ်။"

ကျောင်းသားများ ကြိုတင်ပြင်ဆင်ရန် တိုက်တွန်း

Kuusisto က ဤပြောင်းလဲမှုကြောင့် ကျောင်းသားများသည် ၎င်းတို့၏ ဘဏ္ဍာရေးကို ပိုမိုမဟာဗျူဟာမြောက် စီမံခန့်ခွဲရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

"ကျောင်းသားတွေ ဘဏ္ဍာရေးအခက်အခဲကို လျှော့ချနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းနှစ်ခု ရှိပါတယ်" 

ဟု သူမက ဆိုသည်။

 "တစ်ခုကတော့ နွေရာသီမှာ သင်ယူတာပါ။ နွေရာသီသင်တန်းတွေ ရှိမယ်ဆိုရင် ကျောင်းသားတွေဟာ ပညာသင်စရိတ်နဲ့ အိမ်ရာဖြည့်စွက်ငွေကို ရရှိနိုင်ပါတယ်"။

နောက်ထပ်ရွေးချယ်စရာတစ်ခုမှာ ပညာသင်နှစ်အတွင်း အလုပ်ရှာဖွေရန် ဖြစ်သည်။

"အဲဒီလိုဆိုရင် အိမ်ရာစရိတ်ကို ကာမိအောင် ဝင်ငွေရှာနိုင်မှာပါ" 

ဟု သူမက ပြောကြားခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာလတွင် ပြန်လည်စတင်မည့် ကျောင်းသားများသည် ဇူလိုင်လကုန်တွင် ၎င်းတို့၏ အထောက်အပံ့ ရုတ်တရက် ပျောက်ကွယ်သွားသောအခါ အံ့အားသင့်သွားနိုင်သည်။

Kuusisto က ကျောင်းသားများအနေဖြင့် သြဂုတ်လမှစ၍ ပညာသင်စရိတ်ချေးငွေများ လျှောက်ထားနိုင်ကြောင်းနှင့် လူမှုရေးအကူအညီသည် နောက်ဆုံးရွေးချယ်စရာဖြစ်နိုင်ကြောင်း သတိပေးခဲ့သည်။

"ဟုတ်ပါတယ်၊ အခြေခံလူမှုရေးအကူအညီကတော့ နောက်ဆုံးအန္တရာယ်ကင်းတဲ့ ကွန်ယက်ပါပဲ" 

ဟု သူမက ဆိုသည်။ 

"အစောပိုင်းရွေးချယ်စရာတွေထဲက ဘယ်တစ်ခုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုရင် ကိုယ်နဲ့ ကိုက်ညီလားဆိုတာ စစ်ဆေးသင့်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒါက လုံးဝအလိုအလျောက် ရနိုင်တာမျိုးတော့ မဟုတ်ပါဘူး။"

ပင်စင်အပေါ် ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ ယုံကြည်မှု ကျဆင်းလာ

ဖင်လန်ပင်စင်စင်တာ (ETK) မှ ထုတ်ပြန်သော နောက်ဆုံး Eläkebarometri စစ်တမ်းအရ ဖင်လန်နိုင်ငံသားများအကြား ပင်စင်လုံလောက်မှုအပေါ် ယုံကြည်စိတ်ချမှု သိသိသာသာ လျော့ကျသွားခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများအနက် ၅ ရာခိုင်နှုန်းသာ ၎င်းတို့၏ ပင်စင်ဝင်ငွေဖြင့် အဆင်ပြေစွာ နေထိုင်နိုင်မည်ဟု ယုံကြည်နေကြသည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်ကမူ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းက ထိုသို့ယုံကြည်ခဲ့ကြသည်။

စစ်တမ်းဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း၏ လေးပုံတစ်ပုံက ၎င်းတို့၏ အငြိမ်းစားဝင်ငွေသည် နည်းပါးမည် သို့မဟုတ် အလွန်နည်းပါးမည်ဟု မျှော်လင့်ထားကြသည်။

ဤပြောင်းလဲမှုသည် စစ်တမ်းကောက်ယူသည့် နည်းစနစ်ကို ဖုန်းအင်တာဗျူးများမှ အွန်လိုင်း panel သို့ ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပြီး ယခင်ရလဒ်များနှင့် တိုက်ရိုက်နှိုင်းယှဉ်မှုမှာ ကန့်သတ်ချက်များ ရှိနေသည်။

လူဦးရေအလိုက် ကွဲပြားမှုများ

စစ်တမ်းရလဒ်များက လူဦးရေအလိုက် သိသာထင်ရှားသော ကွဲပြားမှုများကို ပြသခဲ့သည်။ အမျိုးသမီးများ သည် အမျိုးသားများထက် ၎င်းတို့၏ ပင်စင်အနာဂတ်အပေါ် ပိုမိုစိုးရိမ်ပူပန်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။ အသက် ၃၀ အောက်ရှိသူများ အကြားတွင်လည်း အဆိုးမြင်မှု ပိုမိုကျယ်ပြန့်ခဲ့သည်။

ETK ၏ သုတေသနဌာန အကြီးအကဲ Susan Kuivalainen က စစ်တမ်းရလဒ်များတွင် မသေချာမရေရာမှုများ လွှမ်းမိုးနေကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "အရင်ကလို ခိုင်မာတဲ့ ထင်မြင်ယူဆချက်တွေ နည်းပါးလာပါတယ်" ဟု ၎င်းက သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြခဲ့သည်။ "ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးနှင့် စီးပွားရေး မတည်ငြိမ်မှုများနဲ့ ပင်စင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးဆိုင်ရာ အများပြည်သူ ဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုတွေက ဒီအကဲဖြတ်မှုတွေကို လွှမ်းမိုးနိုင်ပါတယ်" ဟု သူမက ဆိုသည်။

ယုံကြည်မှု ကျဆင်းလာသော်လည်း စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများ၏ ထက်ဝက်ခန့် သည် ဖင်လန်ပင်စင်စနစ်ကို ဆက်လက်ယုံကြည်နေဆဲဖြစ်သည်။ သို့သော်လည်း ဤကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ ရှင်းလင်းသော ထင်မြင်ယူဆချက်မရှိသူများ၏ အရေအတွက် တိုးလာခဲ့သည်။

ပင်စင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုအပေါ် သဘောထား

ယခုနှစ် စစ်တမ်းတွင် ဇန်နဝါရီလက သဘောတူညီခဲ့သည့် ပင်စင်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုနှင့် ပတ်သက်သည့် မေးခွန်းများလည်း ပါဝင်ခဲ့သည်။ အဆိုပါ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုသည် ပင်စင်ကုမ္ပဏီများကို ပင်စင်ရန်ပုံငွေများ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရာတွင် ပိုမိုအန္တရာယ်များသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ ပြုလုပ်ခွင့်ပြုပြီး အမြင့်ဆုံး အကျိုးအမြတ်များ ရရှိရန်အတွက် ရှယ်ယာများတွင် ပိုမိုရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ဦးတည်စေသည်။

အဆိုပါ ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုသည် ယေဘုယျအားဖြင့် အကောင်းမြင်သော တုံ့ပြန်မှုများ ရရှိခဲ့သည်။ စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများ၏ ထက်ဝက်ကျော် က အပြောင်းအလဲများကို အနည်းဆုံး အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိ အကောင်းမြင်ကြောင်း သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းအောက်သာ ဝေဖန်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသည်။

ETK မှ စီးပွားရေးပညာရှင် Sanna Tenhunen က အသက်ကြီးသော စစ်တမ်းဖြေဆိုသူများသည် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို ပိုမိုထောက်ခံကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ "ဒါပေမယ့် အသက် ၃၅ နှစ်အောက် လူတွေကြားမှာတောင် ၄၅ ရာခိုင်နှုန်းက ဒီပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကို အကောင်းမြင်တယ်လို့ သတ်မှတ်ခဲ့ကြပါတယ်" ဟု သူမက ဆိုသည်။

**၀၁.၀၇.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• တန်ပယ်ရီ လေသာဆောင် ပြိုကျမှုနှင့် ဘေးကင်းရေး ကန့်သတ်ချက်
• ယူကရိန်းစစ်သည် အကာအကွယ်အင်္ကျီ ကိစ္စဖြင့် ဖင်လန်ကုမ္ပဏီ စုံစမ်းခံရ
• HS သတင်းထောက်များ လျှို့ဝှက်စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အချက်အလက် ထုတ်ပြန်မှုဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရ
• ရထားလမ်းကြောင်းနှင့် မက်ထရိုဝန်ဆောင်မှုများ ပြတ်တောက်မှုများ
• Houston တွင် ဖင်လန်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးသစ် ဖွင့်လှစ်
• GRK Infra Oyj မှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တိုးချဲ့

၁။ ပတ်ဝန်းကျင်နှင့် စွမ်းအင်

နျူကလီးယားစွမ်းအင်သစ်အတွက် ရန်ပုံငွေနှင့် စမ်းသပ်စက်ရုံ တည်ဆောက်ခြင်း

ဖင်လန် နျူကလီးယားနည်းပညာကုမ္ပဏီ Steady Energy သည် ယူရို ၃၂ သန်း ရန်ပုံငွေ ကောက်ခံခြင်းကို အောင်မြင်စွာ ပြီးစီးခဲ့ပြီဖြစ်ကြောင်း ယနေ့ ကြေညာခဲ့သည်။ ၎င်းသည် ယခုနှစ် ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် ရရှိခဲ့သည့် အကြီးဆုံး ရန်ပုံငွေများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဤရန်ပုံငွေများကို ကမ္ဘာ့ပထမဆုံး စီးပွားဖြစ် Small Modular Reactor (SMR) တည်ဆောက်ခြင်းကို အရှိန်မြှင့်ရန်နှင့် ဟယ်လ်ဆင်ကီးမြို့လယ်ရှိ မီးသွေးစက်ရုံဟောင်းနေရာတွင် SMR စမ်းသပ်စက်ရုံ (pilot plant) တစ်ခုကို စတင်တည်ဆောက်ရန် အသုံးပြုသွားမည်ဖြစ်သည်။

ဟယ်လ်စင်ကီးမြို့တော်၏ စိမ်းလန်းရေးမူဝါဒ 

ဟယ်လ်စင်ကီးမြို့တော်ဝန်က မြို့တော်အတွင်း ကားဝင်ရောက်မှုကို ၅၀% လျှော့ချရန် ရည်ရွယ်သည့် စီမံချက်ကို ကြေညာခဲ့သည်။ ၎င်းစီမံချက်တွင် စက်ဘီးလမ်းများ တိုးချဲ့ခြင်း နှင့် အများပြည်သူ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးစနစ်များကို ပိုမိုအားဖြည့်ခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ ဤမူဝါဒသည် မြို့ပြလေထု အရည်အသွေးကို တိုးတက်စေပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော မြို့ပြဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို အထောက်အကူပြုမည်ဖြစ်သည်။

၂။ ပြည်တွင်းရေးရာနှင့် ဥပဒေ

တန်ပယ်ရီ လေသာဆောင် ပြိုကျမှုနှင့် ဘေးကင်းရေး ကန့်သတ်ချက်

တန်ပယ်ရီမြို့ Kaleva ခရိုင်ရှိ ခြောက်ထပ်တိုက် အပေါ်ဆုံးထပ်မှ လေသာဆောင်တစ်ခု တနင်္လာနေ့ ညနေပိုင်းတွင် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ပြိုကျခဲ့ရာ ချက်ချင်းဘေးကင်းရေးဆိုင်ရာ တုံ့ပြန်မှုများ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ ယင်းဖြစ်ရပ်ကြောင့် မြို့တွင်းရှိ အလားတူ လေသာဆောင်များအားလုံးကို ဘေးကင်းရေးအရ အသုံးပြုခြင်း ခေတ္တတားမြစ်ခဲ့သည်။

ယူကရိန်းစစ်သည် အကာအကွယ်အင်္ကျီ ကိစ္စဖြင့် ဖင်လန်ကုမ္ပဏီ စုံစမ်းခံရ

ဖင်လန်ကုမ္ပဏီတစ်ခုသည် ယူကရိန်းစစ်တပ်အတွက် ကျည်ကာအင်္ကျီများ ထောက်ပံ့ရေးစာချုပ်နှင့် ပတ်သက်၍ ပြင်းထန်သော ငွေကြေးပြစ်မှုများဖြင့် စုံစမ်းစစ်ဆေးခံနေရကြောင်း အမျိုးသားစုံစမ်းစစ်ဆေးရေးဗျူရို (KRP) က ပြောကြားခဲ့သည်။

HS သတင်းထောက်များ လျှို့ဝှက်စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အချက်အလက် ထုတ်ပြန်မှုဖြင့် ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရ

HS သတင်းစာမှ သတင်းထောက် Tuomo Pietiläinen သည် လေးလဆိုင်းငံ့ထောင်ဒဏ် ချမှတ်ခံရပြီး Laura Halminen ကို နေ့စားဒဏ်ငွေ ၈၀ ရက်နှင့် ညီမျှသော ပမာဏဖြင့် ဒဏ်ရိုက်ခဲ့သည်။ ၎င်းတို့သည် လျှို့ဝှက်စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အချက်အလက်များ ထုတ်ပြန်မှုဖြင့် တရားစွဲဆိုခံထားရခြင်း ဖြစ်သည်။

ဒုက္ခသည်များအတွက် အလုပ်အကိုင်အစီအစဉ် 

ဖင်လန်အစိုးရသည် ယူကရိန်းဒုက္ခသည်များအား ပြည်တွင်းစီးပွားရေးတွင် ပေါင်းစည်းနိုင်ရန်အတွက် အထူးအစီအစဉ်တစ်ခုကို ချမှတ်ခဲ့သည်။ ဤအစီအစဉ်အရ ယူကရိန်းဒုက္ခသည် ၁၅,၀၀၀ ဦးအား ပြည်တွင်းလုပ်ငန်းများတွင် အလုပ်အကိုင်ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်ထားသည်။

ကျန်းမာရေးစနစ်ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု 

ဖင်လန် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနက အရေးပေါ်ဝန်ဆောင်မှုများတွင် စောင့်ဆိုင်းချိန် ၂၀% လျှော့ချနိုင်ခဲ့ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။ ဤတိုးတက်မှုသည် ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ်ကို ပိုမိုထိရောက်စေရန်နှင့် ပြည်သူများအတွက် ဝန်ဆောင်မှုများကို ပိုမိုလျင်မြန်စွာ ရရှိစေရန် ရည်ရွယ်သည့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုများ၏ ရလဒ်ဖြစ်သည်။

၃။ သယ်ယူပို့ဆောင်ရေးနှင့် ခရီးသွားလာရေး

ရထားလမ်းကြောင်းနှင့် မက်ထရိုဝန်ဆောင်မှုများ ပြတ်တောက်မှုများ

စနေနေ့ညနေပိုင်းတွင် လျှပ်စစ်ဓာတ်ကြိုးများ ပြိုကျမှုကြောင့် ဖင်လန်၏ အဓိက ရထားလမ်းကြောင်းတွင် ယာဉ်ကြောပိတ်ဆို့မှု ကြီးကြီးမားမား ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ရာနှင့်ချီသော ခရီးသည်များ ညတွင်းချင်း ပိတ်မိခဲ့ကြသည်။ ထို့အပြင် တနင်္လာနေ့တွင် မိုးကြိုးပစ်မှုကြောင့် ပစ္စည်းများ ပျက်စီးခဲ့ပြီးနောက် Espoo အနောက်ပိုင်းရှိ မက်ထရိုဝန်ဆောင်မှုများ ဆက်လက်ပြတ်တောက်နေခဲ့သည်။

၄။ နိုင်ငံတကာဆက်ဆံရေး

Houston တွင် ဖင်လန်ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးသစ် ဖွင့်လှစ်

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ကောင်စစ်ဝန်ချုပ်ရုံးသစ်ကို ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ Houston မြို့၊ Texas ပြည်နယ်၌ စတင်ဖွင့်လှစ်မည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ ဖင်လန်၏ သံတမန်ဆက်ဆံရေးကွန်ရက်ကို ခိုင်မာစေမည်ဖြစ်သည်။

ဗြိတိန်၏ နိုင်ငံခြားသြဇာလွှမ်းမိုးမှု မှတ်ပုံတင်စနစ် (FIRS)

ဗြိတိန်နိုင်ငံသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ ၁ ရက်နေ့တွင် နိုင်ငံခြားသြဇာလွှမ်းမိုးမှု မှတ်ပုံတင်စနစ် (Foreign Influence Registration Scheme - FIRS) ကို စတင်ကျင့်သုံးမည်ဖြစ်ကြောင်း ဖင်လန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက အသိပေးခဲ့သည်။

ဥရောပသမဂ္ဂဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဖင်လန်၏တာဝန်ယူမှု 

ယနေ့ ဇူလိုင်လ ၁ ရက် မှစတင်၍ ဖင်လန်နိုင်ငံသည် ဥရောပသမဂ္ဂ၏ ဒုတိယမြောက်ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ထမ်းဆောင်မည် ဖြစ်သည်။ ဤတာဝန်သစ်ဖြင့် ဖင်လန်သည် ရုရှား-ယူကရိန်းပဋိပက္ခ ကို ဖြေရှင်းရေးနှင့် ဥရောပ၏ စွမ်းအင်လုံခြုံရေး ကိစ္စရပ်များကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု ကတိပြုထားသည်။ ဖင်လန်၏ ခေါင်းဆောင်မှုအောက်တွင် ဥရောပသမဂ္ဂအနေဖြင့် ဒေသတွင်း တည်ငြိမ်မှုနှင့် စီးပွားရေး ပြန်လည်နာလန်ထူရေးအတွက် ပိုမိုခိုင်မာသော မူဝါဒများ ချမှတ်နိုင်ရန် မျှော်မှန်းထားသည်။

နေတိုးစစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု 

ဖင်လန်သည် နေတိုးအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်လာပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုများကို တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိသည်။ မကြာသေးမီက ဘောလ်တစ်ပင်လယ်ဒေသတွင် ပြုလုပ်ခဲ့သော နေတိုး၏ "Baltic Operations" စစ်ရေးလေ့ကျင့်မှု တွင် ဖင်လန်စစ်တပ်သည် F-35 တိုက်လေယာဉ် ၁၂ စင်းဖြင့် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ဤလေ့ကျင့်မှုသည် ဒေသတွင်း လုံခြုံရေးကို မြှင့်တင်ရန်နှင့် မည်သည့်ခြိမ်းခြောက်မှုကိုမဆို တုံ့ပြန်ရန် နေတိုး၏ စွမ်းရည်ကို ပြသခြင်းဖြစ်သည်။

၅။ စီးပွားရေး

GRK Infra Oyj မှ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း တိုးချဲ့

GRK Infra Oyj ကုမ္ပဏီသည် ASM Kiviainespalvelu Oy ကို ဝယ်ယူခြင်းဖြင့် ၎င်း၏ စက်ဝိုင်းစီးပွားရေးဝန်ဆောင်မှုများ (circular economy services) တွင် ၎င်း၏ အနေအထားကို ခိုင်မာစေခဲ့ကြောင်း ယနေ့ ကြေညာခဲ့သည်။ ဤဝယ်ယူမှုဖြင့် GRK သည် Uusimaa ဒေသတွင် သိသာထင်ရှားသော စက်ဝိုင်းစီးပွားရေးလုပ်ငန်း နေရာသစ်များစွာကို ရရှိခဲ့သည်။

၆။ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် အားကစား

ဖင်လန်ရေခဲဟော်ကီအောင်ပွဲ 

အားကစားသတင်းကောင်းအနေဖြင့် ဖင်လန်အမျိုးသား ရေခဲဟော်ကီအသင်းသည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် IIHF World Championship တွင် ဆွီဒင်အသင်းကို ၃-၂ ဂိုးဖြင့် အနိုင်ရရှိခဲ့ပြီး ချန်ပီယံဆုကို ဆွတ်ခူးခဲ့သည်။ ဤအောင်ပွဲသည် ဖင်လန်အားကစားအတွက် ဂုဏ်ယူစရာ ဖြစ်ရပ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။

ဆာမီယဉ်ကျေးမှုပွဲတော် 

ဖင်လန်နိုင်ငံ မြောက်ပိုင်း လာပလန်ဒ်ဒေသတွင် ရိုးရာ ဆာမီယဉ်ကျေးမှုပွဲတော် ကို အောင်မြင်စွာ ကျင်းပပြီးစီးခဲ့သည်။ ပွဲတော်အတွင်း ဆာမီတိုင်းရင်းသားတို့၏ ထူးခြားသော ယဉ်ကျေးမှု၊ အနုပညာနှင့် ဓလေ့ထုံးတမ်းများကို ပြသခဲ့သည်။

အရေးပေါ်သတင်း

သဘာဝဘေးအန္တရာယ် မြောက်ဖင်လန်ဒေသတွင် မီးလောင်မှုကြီးတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး ကျေးရွာ ၂ ရွာမှ လူ ၅၀၀ ခန့်ကို အရေးပေါ်ရွှေ့ပြောင်းခဲ့ရသည် ဟု သတင်းရရှိသည်။ မီးငြှိမ်းသတ်ရေး လုပ်ငန်းများကို အရှိန်အဟုန်မြှင့် လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပြီး ဆုံးရှုံးမှုပမာဏကို ခန့်မှန်းနေဆဲဖြစ်သည်။