**၂၆.၀၅.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  Finnair ၏ ဘဏ္ဍာရေးအခြေအနေ၊ 
• အလက်ဇန္ဒား စတပ်၏ နွေရာသီအပန်းဖြေအိမ်နှင့် 
• ဆွီဒင်ကိုကိန်း ဖမ်းမိမှု

Finnair ၏ ဘဏ္ဍာရေး အခြေအနေနှင့် နိုင်ငံပိုင်ဆိုင်မှုဆိုင်ရာ အငြင်းအခုန်များ

ဖင်လန်နိုင်ငံပိုင်ဆိုင်သော Finnair လေကြောင်းလိုင်းသည် ဘဏ္ဍာရေးနှင့် လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုဆိုင်ရာ အခက်အခဲများနှင့် ထပ်မံရင်ဆိုင်နေရကြောင်း Helsingin Sanomat သတင်းစာက အသေးစိတ် ဖော်ပြထားသည်။ ဖင်လန်နိုင်ငံတော်က Finnair ၏ ၅၆ ရာခိုင်နှုန်းကို ပိုင်ဆိုင်ထားသောကြောင့် ဘဏ္ဍာရေးမတည်ငြိမ်မှုများရှိနေသော်လည်း နိုင်ငံတော်လေကြောင်းလိုင်းသည် ဒေဝါလီခံရခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးထားခြင်းခံရသည်။

ဤနောက်ဆုံးပြဿနာများသည် နိုင်ငံပိုင်ဆိုင်မှုဆိုင်ရာ ကာလရှည်ကြာ အငြင်းအခုန်များကို ပြန်လည်ဖြစ်ပွားစေခဲ့သည်။ လေကြောင်းလိုင်းကို ဖင်လန်လူမျိုးအများစုက နိုင်ငံတော်၏ ဂုဏ်ယူဖွယ်ရာ သင်္ကေတအဖြစ် ရှုမြင်ကြသော်လည်း ကုမ္ပဏီသည် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်နောက်ပိုင်း "အသုံးစရိတ်ချေးငွေ" ယူရို ၂ ဘီလီယံနီးပါး အပါအဝင် အကျပ်အတည်းကာလများတွင် အစိုးရရန်ပုံငွေကို အများအပြား မှီခိုခဲ့ရသည်။

ပြီးခဲ့သည့် ငါးနှစ်အတွင်း အဆိုပါ လေကြောင်းလိုင်း ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော ကိုဗစ်-၁၉ ကပ်ရောဂါနှင့် ရုရှားလေပိုင်နက်ပိတ်ဆို့မှုတို့သည် အာရှအခြေပြု မဟာဗျူဟာကို ပြင်းထန်စွာ ထိခိုက်စေခဲ့ပြီး ဝန်ထမ်းလျှော့ချခြင်းနှင့် နိုင်ငံတော်မှ ထောက်ပံ့သော ကယ်ဆယ်ရေးအစီအမံများ ပြုလုပ်ရန် တွန်းအားပေးခဲ့သည်။ ဖင်လန်အစိုးရက ၅၆ ရာခိုင်နှုန်း ပိုင်ဆိုင်ထားသောကြောင့် Finnair သည် ဒေဝါလီခံရခြင်းမှ ကာကွယ်ပေးထားသော်လည်း ဤအာမခံချက်က သမဂ္ဂများနှင့် နိုင်ငံရေးသမားများထံမှ ပိုမိုသက်သာခွင့်များ ရယူရန် ဖိအားပေးမှုများကို ဖိတ်ခေါ်နေသည်။

မကြာသေးမီက လေယာဉ်မှူးများနှင့် ဝန်ထမ်းများ သပိတ်မှောက်မှုများ အပါအဝင် အလုပ်သမားအငြင်းပွားမှုများသည် ရာနှင့်ချီသော လေကြောင်းခရီးစဉ်များကို ဖျက်သိမ်းစေခဲ့ပြီး ဝင်ငွေပြန်လည်ကောင်းမွန်လာသော်လည်း အကျိုးအမြတ်ရရှိမှုကို ခြိမ်းခြောက်လျက်ရှိသည်။ ထို့အပြင် ဖင်လန်နိုင်ငံတော်သည် ဒေသဆိုင်ရာ လေဆိပ်များသို့ အရှုံးခံပျံသန်းမှုများကို ရန်ပုံငွေထောက်ပံ့နေသည်။

ဝေဖန်သူများက ကုမ္ပဏီသည် ဖင်လန်အတွက် မဟာဗျူဟာမြောက် အရေးပါသော်လည်း အရှုံးခံ ဒေသတွင်းလမ်းကြောင်းများကို ထိန်းသိမ်းခြင်းကဲ့သို့သော နိုင်ငံတော်၏ မျှော်လင့်ချက်များကြောင့် ဝန်ပိနေသည်ဟု ထောက်ပြခဲ့ကြသည်။ HS က ပိုင်ဆိုင်မှုဆိုင်ရာ အငြင်းအခုန်များသည် အခါအားလျော်စွာ ပေါ်ပေါက်လာသော်လည်း နိုင်ငံရေးအခြေအနေ၏ နူးညံ့သိမ်မွေ့မှုနှင့် အရေးကြီးသောကဏ္ဍကို ထိန်းချုပ်မှုဆုံးရှုံးမည်ကို စိုးရိမ်မှုများကြောင့် အောင်မြင်မှုရရှိရန် ခဲယဉ်းကြောင်း ရေးသားထားသည်။

ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး၏ လုပ်ငန်းစီမံအုပ်ချုပ်မှု အကြီးအကဲ မိုင်ယာ စထရန်ဘာ့ဂ် (Maija Strandberg) က ဖင်လန်၏ ပထဝီဝင်အရ အထီးကျန်ဆန်မှုနှင့် လုံခြုံသော ဆက်သွယ်ရေး လိုအပ်မှုကို ကိုးကား၍ လက်ရှိပုံစံကို ကာကွယ်ပြောဆိုခဲ့သည်။ "ဖင်လန်က ကျွန်းတစ်ကျွန်းပါ၊ ကျွန်မတို့ အရှေ့ဘက်မှာ ရုရှားနဲ့ နယ်နိမိတ်ချင်း ထိစပ်နေပြီး ဆက်သွယ်ရေးက အရေးကြီးပါတယ်" ဟု သူမက ပြောသည်။ ဖင်လန်၏ တစ်ခုတည်းသော Schengen နယ်နိမိတ်များသည် မြောက်ဘက်အစွန်ဆုံးတွင် ဆွီဒင်နှင့် နော်ဝေတို့နှင့် ထိစပ်နေသောကြောင့် အများစုက ထိုနိုင်ငံကို လက်တွေ့တွင် ကျွန်းတစ်ကျွန်းအဖြစ် ရည်ညွှန်းကြပြီး လူဦးရေ ပိုမိုထူထပ်သော တောင်ပိုင်းသို့ ရောက်ရှိရန် တစ်ခုတည်းသော နည်းလမ်းမှာ လေယာဉ် သို့မဟုတ် သင်္ဘောဖြင့် ဖြစ်သည်။

သို့တိုင် စထရန်ဘာ့ဂ်က Finnair ကဲ့သို့သော မဟာဗျူဟာမြောက် လုပ်ငန်းများကို ပုံမှန်ပြန်လည်သုံးသပ်သင့်ပြီး ခိုင်မာသော အနေအထားမှသာ ရောင်းချသင့်သည်ဟု ဝန်ခံခဲ့သည်။ မကြာသေးမီက ဖြစ်ပွားခဲ့သော မတည်ငြိမ်မှုများကြားမှပင် Finnair သည် ယခုနှစ်တွင် ယူရို သန်း ၁၀၀ မှ ၂၀၀ ကြား လည်ပတ်မှု အမြတ်ရရှိရန် ခန့်မှန်းထားပြီး ၎င်း၏ လေယာဉ်အုပ်စုကို အသစ်လဲလှယ်ရန် ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။ သို့သော် လုပ်သားခ မြင့်မားမှုနှင့် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ စွန့်စားရမှုများသည် လုပ်ငန်းအပေါ် ဆက်လက်ဖိအားပေးလျက်ရှိသည်။

အလက်ဇန္ဒား စတပ်၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒနှင့် ပြည်တွင်းအားလပ်ရက်

ဖင်လန်သမ္မတ အလက်ဇန္ဒား စတပ် (Alexander Stubb) သည် ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်ကုန်က ၎င်း၏ နွေရာသီအပန်းဖြေအိမ်ဖြစ်သော ဖင်လန်ကျွန်းစု၊ နိုင်ငံ၏ အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းတွင် အချိန်ကုန်ဆုံးခဲ့သည်။ Tabloid Ilta-Sanomat သတင်းစာက ၎င်း၏ Instagram ပို့စ်ကို ပန်းချီဆန်သော ကျွန်းဒေသမှ မျှဝေခဲ့သည်။ "ဖင်လန်ကျွန်းစုမှာ တည်ငြိမ်တဲ့ညနေခင်းနဲ့ ဆောင်းနာရေချိုးတာလို ကောင်းတာ ဘာမှမရှိပါဘူး" ဟု သမ္မတက ရေးသားခဲ့သည်။

မှတ်ချက်များတွင် ဖင်လန်လူမျိုးများနှင့် နိုင်ငံခြားသားများ နှစ်ဦးစလုံးက ရှုခင်းနှင့် စိတ်အပန်းဖြေနိုင်သည့် သဘောသဘာဝတို့ကို အံ့သြချီးကျူးခဲ့ကြကြောင်း IS က ဖော်ပြခဲ့သည်။ ကျေးလက်ဒေသကို အဓိကထားသော သတင်းစာ Maaseudun Tulevaisuus က ကောက်ယူခဲ့သော စစ်တမ်းအရ ဖင်လန်ပြည်သူများသည် စတပ်သည် ဤအနားယူခြင်းကို ခံစားထိုက်သည်ဟု ယုံကြည်ကြပုံရသည်။

စစ်တမ်းတွင် ပါဝင်ဖြေဆိုသူ စုစုပေါင်း ၈၂ ရာခိုင်နှုန်းက သမ္မတ၏ နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒကို ကိုင်တွယ်ပုံနှင့် ပတ်သက်၍ အလွန်ကျေနပ်သည် သို့မဟုတ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ကျေနပ်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့ကြသည်။ ဖင်လန်၏ နိုင်ငံခြားရေးကိစ္စရပ်များတွင် သမ္မတ၏ အခန်းကဏ္ဍအပေါ် တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သို့မဟုတ် လုံးဝမကျေနပ်ကြောင်း ပြောကြားသူ ၁၁ ရာခိုင်နှုန်းသာ ရှိပြီး ၇ ရာခိုင်နှုန်းက မည်သို့မျှ မပြောနိုင်ဟု ဆိုခဲ့သည်။

တမ်ပါရာတက္ကသိုလ်မှ နိုင်ငံတကာနိုင်ငံရေး ပါမောက္ခ တူအိုမာ့စ် ဖော့စ်ဘာ့ဂ် (Tuomas Forsberg) က စစ်တမ်းရလဒ်သည် သူ့ကို အံ့အားသင့်စေခြင်းမရှိဟု ဆိုသည်။ "ဖင်လန်လူမျိုးတွေဟာ သမ္မတရဲ့အဖွဲ့အစည်းကို အထူးသဖြင့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒမှာ ထောက်ခံလေ့ရှိပါတယ်" ဟု ၎င်းက MT သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။ စတပ်၏ အားအနည်းဆုံး ထောက်ခံမှုအဖွဲ့များသည် လက်ဝဲပါတီများနှင့် လူငယ်များထံမှ လာကြောင်း ၎င်းက ထောက်ပြခဲ့ပြီး၊ ၎င်းတို့သည် အစ္စရေး၏ ဂါဇာစစ်ပွဲအပေါ် မကျေနပ်မှုကြောင့် ဖြစ်နိုင်ဖွယ်ရှိကြောင်း ဖော့စ်ဘာ့ဂ်က မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။ အဆိုပါ စစ်တမ်းကို ယခုလအစောပိုင်း၊ စတပ်က ပြီးခဲ့သည့်သီတင်းပတ်တွင် အစ္စရေးအပေါ် ပိုမိုတင်းမာသော ရပ်တည်ချက်မချမီက ကောက်ယူခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။

ဆွီဒင်ဂိုဏ်းစတားများ ဖင်လန်ကို ခိုအောင်းရာနေရာအဖြစ် အသုံးပြု

ဆွီဒင်နိုင်ငံသည် နိုင်ငံ၏ အကြီးဆုံး ကိုကိန်းဖမ်းဆီးမှုအတွက် အဓိကတရားစီရင်မှုကို ပြုလုပ်နေပြီး ဖင်လန်နှင့် သိသာထင်ရှားသော ဆက်စပ်မှုများရှိကြောင်း Tabloid Iltalehti သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလတွင် စတော့ဟုမ်းအနီး Norvik ဆိပ်ကမ်း၌ ကိုကိန်း ၁,၃၀၀ ကီလိုဂရမ်ကျော် ဖမ်းဆီးရမိခဲ့ပြီး ဈေးကွက်တန်ဖိုး ယူရို ၁၁၀ သန်းခန့်ရှိသည်။

အဆိုပါ မူးယစ်ဆေးဝါးများသည် နိုင်ငံတကာမှ လိုလားလျက်ရှိသော အစ္စမေးလ် အက်ဘ်ဒို (Ismail Abdo) ဦးဆောင်သည့် နာမည်ဆိုးဖြင့် ကျော်ကြားသော Rumba ဂိုဏ်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်ဟု စွပ်စွဲထားသည်။ မူးယစ်ဆေးဝါးမှောင်ခိုကူးမှုတွင် ပါဝင်ပတ်သက်သည့် အဓိက သံသယရှိသူတစ်ဦးဖြစ်သော ၂၅ နှစ်အရွယ် အမျိုးသားတစ်ဦးသည် မူးယစ်ဆေးဝါးများ ဖမ်းဆီးရမိပြီးနောက် ဖင်လန်သို့ သွားရောက်ခဲ့ပြီး နိုင်ငံအတွင်း၌ပင် နောက်ထပ် ရာဇဝတ်မှုများကို ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။

အဆိုပါ အမျိုးသားသည် ကိုလံဘီယာမှ စပိန်ကို ဖြတ်၍ လေယာဉ်ဖြင့် ပျံသန်းပြီးနောက် တာလင်း (Tallinn) မှတစ်ဆင့် ဟယ်လ်စင်ကီသို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ပြီး ယခုအခါ လူသတ်ရန်ကြိုးပမ်းမှုနှင့် ပြင်းထန်သော မူးယစ်ဆေးဝါးမှုများ အပါအဝင် ပြစ်မှုများစွာဖြင့် စွဲချက်တင်ထားသည်။ ဖင်လန်ရဲတပ်ဖွဲ့သည် ၎င်း ဖင်လန်တွင် ရှိနေစဉ် စောင့်ကြည့်မှုများနှင့် တယ်လီဖုန်းခိုးနားထောင်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး မူးယစ်ဆေးဝါးဖြန့်ဖြူးမှုကို ချဲ့ထွင်ခြင်းနှင့် မူးယစ်ဆေးဝါး သယ်ယူပို့ဆောင်ရန် ယာဉ်မောင်းများ ခေါ်ယူခြင်းတို့နှင့် ပတ်သက်သည့် စကားဝိုင်းများကို ဖမ်းယူနိုင်ခဲ့သည်။

အသံသွင်းတိပ်များက ဖင်လန်တွင် ပိုမိုကြီးမားသော မူးယစ်ဆေးဝါး ကုန်သွယ်မှုတစ်ခုကို တည်ဆောက်ရန် ရည်ရွယ်ခဲ့ကြောင်း ပြသနေသည်။ "သုံးလ သို့မဟုတ် လေးလအတွင်း ကျွန်တော် ဆက်သွယ်မှု တစ်ရာ ရလာမယ်လို့ ထင်ပါတယ်။ [- - -] အဲဒီတော့ ကျွန်တော် အဲဒါနဲ့ နေနိုင်ပြီ။ [- - -] ကျွန်တော် အရမ်းလျှို့ဝှက်နေမှာပါ" ဟု အဆိုပါ အမျိုးသားက တိပ်များတွင် ထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။ ဆွီဒင်ရဲတပ်ဖွဲ့က ထိုအမျိုးသားကို ၎င်းမရှိဘဲ စစ်ဆေးရန် အချုပ်အနှောင်ချထားပြီးဖြစ်သောကြောင့် သူလျှို့ဝှက်နေရန် လိုအပ်သည်ဟု IL က ရေးသားထားသည်။

အဆိုပါ အမျိုးသားနှင့် အခြားဆွီဒင်နိုင်ငံသားတစ်ဦးကို ဖင်လန်တွင် တစ်လကျော်ကြာပြီးနောက် ဖမ်းဆီးခဲ့သည်။ စုံစမ်းစစ်ဆေးသူများက အဆိုပါအဖွဲ့သည် Vantaa မှ အကြမ်းဖက်မှုများကို စီစဉ်ရန် ဆွေးနွေးခဲ့ကြပြီး ဆွီဒင်တွင် အရွယ်မရောက်သေးသူများကို အသုံးပြု၍ တိုက်ခိုက်မှုများ ပြုလုပ်ရန် အမိန့်ပေးခြင်းများလည်း ပါဝင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ဖင်လန်ဗဟို ရာဇဝတ်မှုစုံစမ်းရေးရဲတပ်ဖွဲ့ ကော်မရှင်နာ မာကို ဟိုင်နိုနန် (Marko Heinonen) က သံသယရှိသူများသည် ဆွီဒင်အာဏာပိုင်များထံမှ ပုန်းအောင်းရန် သို့မဟုတ် ဂိုဏ်းအကြမ်းဖက်မှုမှ ရှောင်ရှားရန် ဖင်လန်ကို အသုံးပြုခဲ့ခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

အဆိုပါအမှုကို ဆွီဒင်ရှိ Södertörn ခရိုင်တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးလျက်ရှိပြီး ဇွန်လနှောင်းပိုင်းတွင် စီရင်ချက်များ ချမှတ်နိုင်ဖွယ်ရှိသည်။