**၂၅.၁၁.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

အင်္ဂါနေ့ သတင်းများ

• ဖင်လန်၏ သယံဇာတ၊ 
• ဝင်ငွေနှုန်းထားနှင့် 
• ကျား/မ မခွဲခြားရေး မူဝါဒ အငြင်းပွားမှု

၁။ ဖင်လန်သမ္မတ Stubb ၏ သယံဇာတ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဖိတ်ခေါ်ချက်

G20 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင် ဖင်လန်သမ္မတ Alexander Stubb က နိုင်ငံကြီးများ အနေဖြင့် ဖင်လန်နိုင်ငံရှိ တွင်းထွက်သယံဇာတများကို လာရောက် ထုတ်ယူသုံးစွဲကြရန် တိုက်တွန်းပြောကြားခဲ့သည်။ ဖင်လန်နိုင်ငံသည် ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တစ်ခုလုံးရှိ နီကယ်၊ ခရိုမီယမ်၊ ကိုဘော့နှင့် ယူရေနီယမ် သယံဇာတ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကို ပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း သမ္မတက အလေးပေး ပြောကြားခဲ့သည်။

Green Party ဥက္ကဋ္ဌ Oras Tynkkynen က သမ္မတ၏ ဤလုပ်ရပ်သည် တရုတ်နိုင်ငံအပေါ် မှီခိုအားထားရမှုကို လျှော့ချရန်နှင့် အမေရိကန်သမ္မတ ဖြစ်လာမည့် ဒေါ်နယ်ထရမ့်ထံသို့ သတင်းစကားပါးလိုခြင်း ဖြစ်နိုင်ကြောင်း သုံးသပ်သည်။ သို့သော် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် ထိခိုက်မှုမရှိစေရန်နှင့် သတ္တုတူးဖော်ရေး အခွန်များကို တိုးမြှင့်ကောက်ခံရန် Green Party က တောင်းဆိုထားသည်။

၂။ ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ပျမ်းမျှလစာနှင့် ကျား/မ ဝင်ငွေ ကွာဟချက်

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ပျမ်းမျှလစာ (Median monthly wage) သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ယူရို ၃,၆၁၁ သို့ ရောက်ရှိခဲ့သော်လည်း ကျား/မ ဝင်ငွေကွာဟမှု ဆက်လက်ရှိနေဆဲ ဖြစ်သည်။

• အမျိုးသား ပျမ်းမျှလစာ: ယူရို ၃,၈၈၄

• အမျိုးသမီး ပျမ်းမျှလစာ: ယူရို ၃,၃၇၃

• ဝင်ငွေအကောင်းဆုံး အရွယ်: အသက် ၄၅-၄၉ နှစ်ကြား (ယူရို ၄,၀၀၄)

၃။ ကျား/မ မခွဲခြားရေး မူဝါဒကြောင့် လူနာနှင့် ပြဿနာဖြစ်ပွား

Helsinki မြို့တော်၏ အိမ်တိုင်ရာရောက် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရေး ဝန်ဆောင်မှုတွင် ကျင့်သုံးနေသော "ကျား/မ မခွဲခြားရေး မူဝါဒ (Gender neutral policy)" ကြောင့် အသက် ၇၈ နှစ်အရွယ် အမျိုးသမီး လူနာတစ်ဦး အခက်တွေ့နေရသည်။ လေဖြတ်ရောဂါ ခံစားနေရသော အဆိုပါ အမျိုးသမီးသည် ရေချိုးခြင်းနှင့် သေးခံလဲလှယ်ခြင်းတို့အတွက် အမျိုးသမီး ဝန်ထမ်းကိုသာ တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း၊ မြို့တော်အာဏာပိုင်များက မူဝါဒအရ အမျိုးသား ဝန်ထမ်းများကိုသာ စေလွှတ်ခဲ့သည်။ လူနာက သူမ၏ ကိုယ်ပိုင်ဆုံးဖြတ်ခွင့် ပျောက်ဆုံးနေသကဲ့သို့ ခံစားရကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

၄။ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း ၁၀.၃% အထိ မြင့်တက် (၂၀၀၉ နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံး)

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် အောက်တိုဘာလတွင် ၁၀.၃% (လူဦးရေ ၂၇၆,၀၀၀ ခန့်) အထိ မြင့်တက်လာခဲ့သည်။ ဤနှုန်းထားသည် ၂၀၀၉ ခုနှစ်နောက်ပိုင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။

• အကြောင်းရင်းများ: စီးပွားရေး နှေးကွေးမှုနှင့် ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ (Immigrants) ဦးရေ တိုးပွားလာမှုတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ပညာရှင်များက သုံးသပ်သည်။ ရွှေ့ပြောင်းလာသူများ အလုပ်ရှာဖွေနေစဉ် ကာလတွင် အလုပ်လက်မဲ့ စာရင်းထဲသို့ ဝင်ရောက်လာခြင်းကြောင့် ကိန်းဂဏန်း မြင့်တက်လာခြင်း ဖြစ်သည်။

• သို့သော် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေသူ ဦးရေမှာလည်း ၂.၆၁ သန်းအထိ ရှိနေသဖြင့် အလုပ်အကိုင် အခြေအနေမှာ တည်ငြိမ်မှု ရှိနေဆဲဟု ဆိုနိုင်သည်။

၅။ အကြွေးပမာဏ များလွန်းသဖြင့် EU မှ ဖင်လန်ကို အရေးယူရန် ပြင်ဆင်

ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ နိုင်ငံတော် ဘတ်ဂျက်လိုငွေပြမှု (Budget deficit) သည် GDP ၏ ၃% ထက် ကျော်လွန်နေသဖြင့် ဥရောပကော်မရှင်က "အလွန်အကျွံ အကြွေးတင်ရှိမှုဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း (Excessive Debt Procedure)" ဖြင့် အရေးယူရန် အဆိုပြုလိုက်သည်။ ဖင်လန်၏ နိုင်ငံတော် အကြွေးသည် ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် GDP ၏ ၉၂.၃% အထိ ရောက်ရှိလာနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းထားသည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်အရ ဖင်လန်အနေဖြင့် အကြွေးလျှော့ချရန် အချိန်ကန့်သတ်ချက် တစ်ခု ရရှိမည်ဖြစ်ပြီး လိုက်နာရန် ပျက်ကွက်ပါက ဒဏ်ငွေ ပေးဆောင်ရနိုင်သည်။

၆။ အခြား ထူးခြားသတင်းတိုများ

• Polar Night (Kaamos) စတင်: ဖင်လန်မြောက်ပိုင်း Lapland ဒေသ၊ Utsjoki မြို့တွင် နေလုံးဝ မထွက်တော့မည့် Polar Night ကာလ စတင်ပြီဖြစ်သည်။ ဇန်နဝါရီလလယ် အထိ နေရောင်ခြည် မြင်ရမည် မဟုတ်ဘဲ လက်ရှိ အပူချိန်မှာ အနှုတ် ၂၄.၄ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် ရှိသည်။

• Orange Days လှုပ်ရှားမှု: အမျိုးသမီးများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ပပျောက်ရေးအတွက် ကုလသမဂ္ဂ၏ လှုပ်ရှားမှု အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် Helsinki မြို့ရှိ Havis Amanda ရုပ်တုနှင့် အဆောက်အအုံများကို လိမ္မော်ရောင် မီးများ ထွန်းညှိထားမည် ဖြစ်သည်။

• Lapland ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှု: Lapland ဒေသ ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုအဖွဲ့သည် ပုဂ္ဂလိက ကုမ္ပဏီ Mehiläinen နှင့် ချုပ်ဆိုထားသော စာချုပ်ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ပြီ ဖြစ်ရာ၊ ဝန်ဆောင်မှုများကို မြို့ကြီးများတွင် စုစည်းလိုက်သည့်အတွက် အလုပ်နေရာ ရာနှင့်ချီ ဆုံးရှုံးနိုင်ဖွယ် ရှိနေသည်။