**၀၆.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

• ပင်စင်စနစ် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး၊ 
• ဒရုန်းများနှောင့်ယှက်မှုနှင့် 
• ဖင်လန်၏ 'အပြာရောင်ဇုန်' 📰

ပင်စင်စနစ်ကို ကြီးကြီးမားမား ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်နေကြောင်း Helsingin Sanomat သတင်းစာဖော်ပြ

Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖင်လန် နိုင်ငံအနေဖြင့် ပင်စင်စနစ်ကို ကြီးမားစွာ ပြုပြင်ပြောင်းလဲရန် လိုအပ်နေကြောင်း သီတင်းပတ်အစမှာပင် ဖော်ပြထားသည်။ အကယ်၍ ဖင်လန်သည် အငြိမ်းစားယူမည့် အသက်အရွယ်ကို အသက် ၇၀ အထိ တိုးမြှင့်လိုက်ပါက တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၁၀ ဘီလီယံကျော် ပင်စင်စရိတ် သက်သာစေနိုင်ပြီး၊ နိုင်ငံတော် ဘဏ္ဍာရေးအပေါ် အကျိုးသက်ရောက်မှုမှာ အလွန်ကြီးမားမည်ဟု သတင်းစာကဆိုသည်။ လူမှုဖူလုံရေး ထောက်ပံ့ငွေများကို ထပ်မံဖြတ်တောက်ရန် မလိုဘဲ၊ အစိုးရ၏ ချေးငွေရယူမှုကို ငါးနှစ်အတွင်း ရပ်တန့်နိုင်မည်ဖြစ်သည်။

HS က ထိုသို့သော မူဝါဒများကို အဘယ်ကြောင့် အကောင်အထည်မဖော်ရသေးသည်ကို မေးခွန်းထုတ်ထားသည်။ ပင်စင်စနစ်ကို ၁၉၆၂ ခုနှစ်က စတင်ချိန်တွင် လူများသည် အငြိမ်းစားယူပြီးနောက် ပျမ်းမျှ ၁၀ နှစ်အောက်သာ နေထိုင်ခဲ့ကြသော်လည်း ယခုအခါ ပျမ်းမျှအားဖြင့် နှစ် ၂၀ ခန့် အငြိမ်းစားဘဝကို ခံစားနေကြရသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ ၁၉၆၀ ပြည့်နှစ်များ အစောပိုင်းက အမျိုးသမီးတစ်ဦးလျှင် ကလေးပျမ်းမျှ ၂.၇ ဦး မွေးဖွားရာမှ ယခုအခါ ၁.၂၅ ဦး ခန့်သို့ ကျဆင်းသွားသောကြောင့် အငြိမ်းစားများကို ထောက်ပံ့ပေးမည့် ငယ်ရွယ်သူ (အခွန်ထမ်း) ဦးရေ သိသိသာသာ လျော့နည်းလာသည်။

မီးပျက်စေနိုင်သည့် ဒရုန်းများ

Ilta-Sanomat သတင်းစာက မကြာသေးမီက ရုရှား၏ ဒရုန်းများ ကျူးကျော်မှုအပေါ် နောက်ဆက်တွဲ ဖော်ပြထားပြီး၊ ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ၏ ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် ဒိန်းမတ်တွင်ကဲ့သို့ စိုးရိမ်ရသည့် ဒရုန်းတွေ့ရှိမှုမျိုး မရှိသေးကြောင်း ပြီးခဲ့သည့် သီတင်းပတ်က ပြောကြားချက်ကို ပြန်လည်ဖော်ပြသည်။

ပြီးခဲ့သည့် စနေ၊ တနင်္ဂနွေနေ့များအတွင်း ဂျာမနီ နိုင်ငံ၊ မြူးနစ်လေဆိပ်အပါအဝင် နေရာများတွင် ဒရုန်းများ တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ ထို့အပြင်၊ ၎င်းမတိုင်မီ သောကြာနေ့တွင်လည်း ဘယ်လ်ဂျီယံ စစ်စခန်းတစ်ခုပေါ်မှ ပျံသန်းနေသည့် ဒရုန်းများကို တွေ့ရှိခဲ့ရကြောင်း IS ကဆိုသည်။ ရုရှား က ဒရုန်းနှင့်ပတ်သက်သည့် လေပိုင်နက်ချိုးဖောက်မှုများတွင် ပါဝင်ပတ်သက်မှုကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ငြင်းဆိုခဲ့ပြီး၊ NATO (နေတိုး) က လှုံ့ဆော်နေသည်ဟု စွပ်စွဲခဲ့သည်။

ဖင်လန်၏ 'အပြာရောင်ဇုန်' တစ်ခုလား။ 💙

Hufvudstadsbladet သတင်းစာ၏ ဖော်ပြချက်အရ Vaasa ၏ တောင်ဘက် ကီလိုမီတာ ၆၀ ခန့်အကွာရှိ လူဦးရေ ၅၀၀ အောက်သာရှိသော ကျွန်းငယ်လေး Bergö ရွာတွင် ဘဝသည် လွယ်ကူအေးချမ်းပြီး အသက်ရှည်သည် ဟု သိရသည်။ ထိုဒေသခံများသည် အသက်ရှည်ခြင်း၏ လျှို့ဝှက်ချက်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိထားပုံရသောကြောင့် Åbo Akademi မှ သုတေသီများက ထိုနေရာအား ကမ္ဘာ့နာမည်ကြီး 'အပြာရောင်ဇုန်များ' (Blue Zones) နှင့် နှိုင်းယှဉ်ခဲ့သည်ဟု HBL ကဆိုသည်။ အပြာရောင်ဇုန်များမှာ ကမ္ဘာ့ပျမ်းမျှထက် သိသိသာသာ ပိုမိုကြာရှည် ကျန်းမာစွာ နေထိုင်ကြသည့် ဒေသများဖြစ်သည်။

"ကျွန်မတို့ဟာ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ နေထိုင်မှု အခြေအနေတွေကို စစ်တမ်းတွေကနေတစ်ဆင့် နှစ် ၂၀ ကြာ မြေပုံဆွဲခဲ့ပါတယ်" ဟု လူမှုရေးသိပ္ပံပညာရှင် Sarah Åkerman က ရှင်းပြသည်။ "အသက် ၁၂၀ အထိ နေရတာဟာ ကောင်းမွန်တဲ့ဘဝရဲ့ တစ်ခုတည်းသော အတိုင်းအတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျန်းမာနေဖို့က အရေးကြီးပါတယ်" ဟု Nordic Blue Zones စီမံကိန်းကို ဦးဆောင်နေသည့် Åkerman က ပြောသည်။ ယခင်သုတေသနများက ဖင်လန်အနောက်ပိုင်းနှင့် ဆွီဒင်စကားပြောဒေသများ သည် နိုင်ငံအရှေ့ပိုင်းထက် ပိုမိုအသက်ရှည်ကြောင်း ပြသခဲ့သည်။ Åland သည် ထိပ်ဆုံးမှ ဦးဆောင်နေပြီး Ostrobothnia က နောက်မှ လိုက်သည်။

ပြည်ပရောက် ဖင်လန်နိုင်ငံသားများ ပြန်လာစေရန် အလုပ်သမားဝန်ကြီးက အခွန်သက်သာခွင့်များ ကတိပြု

အလုပ်အကိုင်ဝန်ကြီး Matias Marttinen (NCP) က ဦးနှောက်ယိုစီးမှု (brain drain) ကို စိုးရိမ်ကြောင်း စနေနေ့တွင် Yle ကို ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖင်လန်၏ စီးပွားရေး နှေးကွေးပြီး အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်နေချိန်တွင် ပညာတတ်လုပ်သားများသည် ပိုမိုကောင်းမွန်သော အလုပ်အကိုင်ဈေးကွက်များသို့ ပြောင်းရွှေ့နေကြသည်။

ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) ၏ အစိုးရသည် အရည်အချင်းရှိသူများကို နိုင်ငံအတွင်း ပြန်လာစေရန်အတွက် အထူးယာယီအခွန်သက်သာခွင့် ပေးရန် စီစဉ်နေကြောင်း Marttinen က ပြောသည်။ ထိုအစီအစဉ်ကို ဤဆောင်းဦးတွင် ပါလီမန်သို့ တင်သွင်းမည်ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းသည် ပြည်ပရောက် ဖင်လန်လူငယ်များနှင့် အရွယ်ရောက်ပြီးသူများအတွက် အရေးကြီးသော မက်ဆေ့ချ်ဖြစ်ကြောင်း ၎င်းက ပြောကြားခဲ့သည်။

လက်ရှိတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ အလုပ်အကိုင် အခြေအနေမှာ ဆွဲဆောင်မှုမရှိပေ။ ဩဂုတ်လတွင် ဖင်လန်၏ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် ၁၀.၁ ရာခိုင်နှုန်း သို့ မြင့်တက်ခဲ့ပြီး ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) တွင် စပိန် နိုင်ငံပြီးနောက် ဒုတိယအဆိုးဆုံး ဖြစ်သည်။ မကြာသေးမီက စက်မှုလုပ်ငန်းကြီးများက အလုပ်သမား ၂,၀၀၀ ကျော်ကို အလုပ်မှထုတ်ပယ်မည်ဟု ကြေညာထားသည်။

ဖင်လန် စစ်မှုထမ်းများသည် လာမည့်နှစ်တွင် မြေမြှုပ်မိုင်း ဆန့်ကျင်ရေး လေ့ကျင့်မှု စတင်မည်

ဖင်လန် ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ (FDF) သည် လာမည့်နှစ်မှစတင်ကာ စစ်မှုထမ်းများကို ပုဂ္ဂိုလ်ဆန့်ကျင်ရေး မြေမြှုပ်မိုင်း အသုံးပြုမှုနှင့်ပတ်သက်၍ လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးရန် စီစဉ်နေသည်။ ၎င်းသည် ဖင်လန်နိုင်ငံက ယခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အော့တဝါ မြေမြှုပ်မိုင်းစာချုပ် မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ခြင်း၏ အကျိုးဆက်ဖြစ်သည်။ ရုရှားနှင့် အနောက်နိုင်ငံများအကြား တင်းမာမှုများ မြင့်တက်လာခြင်းကြောင့် ဖင်လန်သည် ၂၀၁၂ ခုနှစ်တွင် ပါဝင်ခဲ့သော စာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။

တရားဝင်အားဖြင့် နုတ်ထွက်မှုသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီ ၁၀ ရက်တွင် အကျိုးသက်ရောက်မည်ဖြစ်ပြီး ထိုအတောအတွင်း မြေမြှုပ်မိုင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေများကို ပြင်ဆင်မည်ဖြစ်သည်။

ဖင်လန်ကားစစ်ဆေးမှုတွင် လျှပ်စစ်ကားများ စွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်း - Tesla များ၏ ထက်ဝက်နီးပါး ကျရှုံး

လျှပ်စစ်ကားများ (EVs) သည် ဖင်လန်တွင် ရေပန်းစားလာနေသော်လည်း ၎င်းတို့၏ တူညီသောအသက်အရွယ်ရှိ ဓာတ်ဆီ၊ ဒီဇယ် သို့မဟုတ် ဟိုက်ဘရစ်ကားများထက် စစ်ဆေးမှုများတွင် သိသိသာသာ စွမ်းဆောင်ရည် ညံ့ဖျင်းသည်။ Tesla ကားများသည် စစ်ဆေးမှုကျရှုံးနှုန်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်သည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် Tesla Model 3 ၏ ၄၉ ရာခိုင်နှုန်းသည် ၎င်းတို့၏ ပထမဆုံး စစ်ဆေးမှုတွင် ကျရှုံးခဲ့သည်။

ယာဉ်စစ်ဆေးသူများက EVs များသည် ၎င်းတို့၏ ဘက်ထရီအပါအဝင် ကား၏အလေးချိန်ကို လုံလောက်စွာ မထောက်ပံ့နိုင်သော ပလက်ဖောင်းများပေါ်တွင် တည်ဆောက်ထားသောကြောင့် ပြဿနာဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားသည်။ Tesla များတွင် အထူးသဖြင့် ဆိုင်းထိန်းစနစ် ပြဿနာများ ရှိနေသည်။

Tesla ၏ ရေပန်းစားမှုသည် လျင်မြန်စွာ ကျဆင်းနေသည်။ ယခုနှစ် ဇန်နဝါရီမှ ဩဂုတ်လအတွင်း မှတ်ပုံတင်ထားသော Tesla အသစ်များသည် ၂၀၂၄ ခုနှစ် အလားတူကာလနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်။

တရုတ်အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု 'Tsunami' ကို ရပ်တန့်သင့်ကြောင်း ဖင်လန်အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် သတိပေး

ဖင်လန်အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Sami Rakshit က တရုတ်နိုင်ငံမှ စားသုံးသူ အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု မြင့်တက်လာခြင်းသည် အကောက်ခွန်ကို မဖြစ်နိုင်သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်စေပြီး၊ ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း မရှိတော့ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် EU ပြင်ပမှ ဖင်လန်သို့ သင်္ဘောတင်ပို့မှု ၈၅၀,၀၀၀ သာ ရှိခဲ့သော်လည်း ၂၀၂၄ ခုနှစ်တွင် သင်္ဘော ၂၈.၂ သန်းအထိ ရောက်ရှိခဲ့ပြီး၊ ယခုနှစ်တွင် သန်း ၅၀ ကျော် ရောက်ရှိရန် ခန့်မှန်းထားသည်။

ပို့ဆောင်မှုအားလုံး၏ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းသည် တရုတ်နိုင်ငံ မှ လာကြောင်းနှင့် ယင်းစီးဆင်းမှုသည် အရှိန်အဟုန် မြှင့်တက်လာနေသည်။

Rakshit က လက်ရှိ တရုတ်ဈေးပေါသော အွန်လိုင်းစျေးဝယ်မှု ပုံစံကို ရပ်တန့်ပြီး ရိုးရာတင်သွင်းမှု ပုံစံသို့ ပြန်သွားသင့်ကြောင်း အခိုင်အမာ ပြောကြားသည်။ ၎င်း၏အဆိုအရ ထိန်းချုပ်မရသော တရုတ်ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကြောင့် အနည်းဆုံး အန္တရာယ်လေးမျိုး ရှိသည်-

1. အလွန်အကျွံ စားသုံးမှု (Overconsumption)

2. ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အန္တရာယ်များ (EU တွင် စွန့်ပစ်ပစ္စည်း အမြောက်အမြား ကျန်ရှိနေခြင်း)

3. စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ၏ ယှဉ်ပြိုင်နိုင်စွမ်း ပျက်စီးခြင်း

4. ထုတ်ကုန်ဘေးကင်းရေး (အရည်အသွေး သို့မဟုတ် ဘေးကင်းမှုကို အာမမခံနိုင်ခြင်း)

အကောက်ခွန် ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ်က တစ်ဦးချင်း စားသုံးသူထံသို့ တိုက်ရိုက် ပို့ဆောင်သော စနစ်အစား ကုန်ပစ္စည်းများကို တန်ဖိုးကြီး အစုလိုက် အကောက်ခွန်ဂိုဒေါင်များသို့ တိုက်ရိုက် တင်သွင်းရန် ရည်ရွယ်သင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။