**၂၁.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

 အင်္ဂါနေ့ထုတ် သတင်းစာများ- ယူကရိန်း၊ အိမ်ငှားဈေးကွက်နှင့် စားသောက်ဆိုင်များရှိ ကလေးငယ်များသတင်းတို့ဖြစ်၊

ယူကရိန်း ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးပွဲတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံ သြဇာလွှမ်းမိုးရန် ကြိုးပမ်းနေ

အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ် ထရမ့် နှင့် ရုရှားသမ္မတ ဗလာဒီမာ ပူတင် တို့ ဘူဒါပက် (Budapest) ၌ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရန် စီစဉ်ထားပြီး ယူကရိန်းစစ်ပွဲ အဆုံးသတ်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းရာတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံသည် နောက်ကွယ်မှနေ၍ ယူကရိန်းဘက်မှ ထောက်ခံအားပေးရန် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေသည်။

သို့သော်လည်း စီးပွားရေးသတင်းစာ Kauppalehti ၏ ဖော်ပြချက်အရ ဖင်လန်သမ္မတ Alexander Stubb သည် ဘူဒါပက်တွင် ကျင်းပမည့် ထိုအစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ရန် မျှော်လင့်မထားပေ။ ဖင်လန်နှင့် အဓိက ဥရောပနိုင်ငံများက ယူကရိန်းအတွက် တရားမျှတသော ငြိမ်းချမ်းရေးကို အားပေးမြှင့်တင်ရန် "Coalition of the Willing" (ဆန္ဒရှိသူများ၏ မဟာမိတ်အဖွဲ့) အမည်ရှိ နိုင်ငံ ၂၆ နိုင်ငံပါ အဖွဲ့အစည်းနှင့် ယူကရိန်းကို အဓိကထားသည့် ပိုမိုသေးငယ်သော အဖွဲ့ငယ်တစ်ခုအတွင်း သမ္မတ Stubb ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် နောက်ကွယ်မှ လုပ်ဆောင်နေကြကြောင်း သိရသည်။

ထို့အပြင် သမ္မတ Stubb သည် သောကြာနေ့တွင် လန်ဒန်၌ ကျင်းပမည့် "Coalition of the Willing" အစည်းအဝေးသို့ အွန်လိုင်းမှတစ်ဆင့် ပါဝင်မည်ဖြစ်သည်။ အဆိုပါ အစည်းအဝေးသည် ရုရှား၏ ပိတ်ဆို့ထားသော ပိုင်ဆိုင်မှုများမှ ရန်ပုံငွေဖြင့် ယူကရိန်းအတွက် ရေရှည်ငွေကြေးထောက်ပံ့မှု လုံခြုံစေရန် ရည်ရွယ်သည်။ သမ္မတ Stubb သည် အခြား ဥရောပခေါင်းဆောင် ၁၁ ဦးနှင့်အတူ ယူကရိန်းကို ထောက်ခံသည့် ပူးတွဲစာတစ်စောင်ကိုလည်း ယနေ့ အင်္ဂါနေ့တွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

အခြားတစ်ဖက်တွင် ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) သည် ကြာသပတေးနေ့တွင် ဘရပ်ဆဲလ်၌ ကျင်းပမည့် ဥရောပကောင်စီ အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်မည်ဖြစ်သည်။

ဟယ်လ်စင်ကီးတွင် အိမ်ငှားဈေးကွက် ကျဆင်းမှုများ ကြုံတွေ့

ဟယ်လ်စင်ကီးနှင့် မြို့တော်ဧရိယာတစ်ဝန်းတွင် အိမ်ငှားခများ ကျဆင်းလာမှုသည် ယခင်က မမြင်ဖူးသည့် အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဖြစ်ပေါ်နေကြောင်း Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။ နွေဦးရာသီတွင် စတင်ခဲ့သည့် ဤကျဆင်းမှုသည် နွေနှောင်းပိုင်းနှင့် ဆောင်းဦးအစောပိုင်းတို့တွင် ပိုမို အရှိန်မြင့်လာသည်။

အငှားဈေးကွက်၌ အိမ်ခန်းများ ပိုလျှံနေသောကြောင့် ယခုအခါ အိမ်ငှားများအား ယူရိုရာနှင့်ချီတန်ဖိုးရှိ လက်ဆောင်ကတ်များနှင့် အိမ်ငှားခမဲ့ လများ ဖြင့် ဆွဲဆောင်လျက်ရှိသည်။ စီးပွားဖြစ် အိမ်ခြံမြေပိုင်ရှင်များက စာချုပ်စတင်ချိန်တွင် တစ်ဝက်တစ်ပျက် သို့မဟုတ် တစ်လအပြည့် အခမဲ့ငှားရမ်းခနှင့် ပရိဘောဂဆိုင်များနှင့် ကုန်စုံဆိုင်များအတွက် လက်ဆောင်ကတ်များကို ပေးအပ်ကမ်းလှမ်းနေသည်။

စားသောက်ဆိုင်များတွင် ကလေးများနှင့်ပတ်သက်သော သဘောထားများ ပြောင်းလဲလာခြင်း

ဟယ်လ်စင်ကီးရှိ စားသောက်ဆိုင် Elm's ၏ ပိုင်ရှင် Carlos Henriques က "ဖင်လန်လူမျိုးတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေနဲ့အတူ အပြင်ထွက်စားသောက်ဖို့ ပိုပြီး ဆန္ဒရှိသင့်တယ်" ဟု Hufvudstadsbladet သတင်းစာအား ပြောကြားခဲ့သည်။

ပေါ်တူဂီနွယ်ဖွား Henriques သည် သူ၏ စားသောက်ဆိုင်တွင် ကလေးထိန်းဝန်ဆောင်မှုများ ကို ပေးအပ်ခြင်းဖြင့် ဆွီဒင်ဘာသာစကားဖြင့် ထုတ်ဝေသည့် သတင်းစာ၏ စိတ်ဝင်စားမှုကို ရရှိခဲ့ပြီး ၎င်းဝန်ဆောင်မှုသည် လူကြိုက်များကြောင်း သိရသည်။ ၎င်းက တောင်ဥရောပနှင့် နှိုင်းယှဉ်လျှင် ဖင်လန်နိုင်ငံသားတို့၏ စားသောက်ဆိုင်များနှင့် လူအများစုဝေးရာနေရာများရှိ ကလေးငယ်များအပေါ်ထားရှိသည့် သဘောထားများမှာ ကွဲပြားခြားနားကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

သို့သော် ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် သဘောထားများသည် တဖြည်းဖြည်းချင်း ပြောင်းလဲလာနေပြီး အခြားဖောက်သည်များနှင့် စားသောက်ဆိုင်ဝန်ထမ်းများက ကလေးငယ်များကို ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးအဖြစ် မရှုမြင်ကြောင်း လူများက စတင်သိရှိလာနေပြီဟု Henriques က သုံးသပ်ပြောကြားခဲ့သည်။

အစိုးရ စွမ်းဆောင်ရည်အပေါ် မကျေနပ်မှုများ မြင့်တက်လာ

စစ်တမ်းကောက်ယူရေးအဖွဲ့ Verian မှ ပြုလုပ်သော စစ်တမ်းအရ ဖင်လန်နိုင်ငံရှိ လူ သုံးဦးတွင် နှစ်ဦးသည် ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo (NCP) ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့၏ လုပ်ဆောင်မှုများကို အားမရကြ ဟု ယူဆကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။

စစ်တမ်းဖြေဆိုသူ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းက အစိုးရ၏ စွမ်းဆောင်ရည်မှာ အလွန်ဆိုးရွားသည်ဟု ထင်မြင်ကြပြီး၊ ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် ၃၀ ရာခိုင်နှုန်းကသာ အစိုးရကို ကျေနပ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပါတီအလိုက် ခွဲခြမ်းကြည့်ပါက၊ Finns Party မဲဆန္ဒရှင်များသည် အစိုးရအဖွဲ့အပေါ် အကျေနပ်ဆုံးဖြစ်ပြီး ၇၀ ရာခိုင်နှုန်းက ကောင်းမွန်စွာ လုပ်ဆောင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ် Orpo ၏ NCP ထောက်ခံသူ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းနှင့် Christian Democrat မဲဆန္ဒရှင် ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းတို့ကလည်း အလားတူ သဘောထားရှိကြသည်။ သို့သော် Swedish People's Party ထောက်ခံသူများအနက် ၂၁ ရာခိုင်နှုန်းသာ ကျေနပ်မှုရှိသည်။

အတိုက်အခံပါတီများအတွက် ထောက်ခံမှု မြင့်တက်လာ ပြီး Social Democrats နှင့် Centre Party တို့သည် နိုင်ငံအတွင်း လူကြိုက်အများဆုံးပါတီများဖြစ်ပြီး စစ်တမ်းဖြေဆိုသူတစ်ဝက်ကျော်က ၎င်းတို့အပေါ် အပြုသဘောဆောင်သော အထင်အမြင်ရှိကြောင်း Verian ၏ စစ်တမ်းက ဖော်ပြသည်။ Finns Party သည် လက်ရှိတွင် မဲဆန္ဒရှင်များအကြား အပြုသဘောဆောင်မှု အနည်းဆုံးကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

စက်တင်ဘာလတွင် ဖင်လန်နိုင်ငံ၌ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း မြင့်တက်လာ

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် ဆယ်ရာခိုင်နှုန်းခန့် ရှိနေသည်။ Statistics Finland ၏ ဖော်ပြချက်အရ အလုပ်လက်မဲ့ ဦးရေ သည် စက်တင်ဘာလတွင် ၂၅၉,၀၀၀ ခန့်အထိ မြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ယခင်နှစ် အလားတူကာလထက် ၃၂,၀၀၀ ပိုများလာသည်။ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်း၏ ရေရှည်လမ်းကြောင်း (trend rate) သည် စက်တင်ဘာလတွင် ၉.၉ ရာခိုင်နှုန်းဖြင့် မြင့်မားနေဆဲဖြစ်ပြီး၊ ဩဂုတ်လတွင် ၁၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်လွန်ကာ မကြာသေးသော နှစ်များအတွင်း အဆိုးရွားဆုံး မှတ်တမ်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။

တစ်ချိန်တည်းမှာပင် အလုပ်အကိုင်ရရှိသူ စုစုပေါင်းဦးရေ သည်လည်း ၂,၅၈၉,၀၀၀ သို့ ရောက်ရှိခဲ့ရာ ယခင်နှစ်ကထက် ၁၆,၀၀၀ တိုးလာခဲ့သည်။ အလုပ်အကိုင်ရရှိသော အမျိုးသားဦးရေ ၃၀,၀၀၀ တိုးလာသော်လည်း အမျိုးသမီးဦးရေ ၁၄,၀၀၀ လျော့ကျသွားခဲ့သည်။

Iltalehti ၏ “ပေးချေပါ သို့မဟုတ် လက်ခံပါ” မော်ဒယ်ကို Traficom မှ စောင့်ကြည့်မည်

Iltalehti သည် “ပေးချေပါ သို့မဟုတ် လက်ခံပါ” (pay or accept) မော်ဒယ်ကို ကျင့်သုံးသည့် ဖင်လန်နိုင်ငံ၏ ပထမဆုံး မီဒီယာဖြစ်လာခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ ဝက်ဘ်ဆိုဒ်ကို အသုံးပြုသူများသည် ကြော်ငြာများကို ခြေရာခံခြင်းနှင့် ပစ်မှတ်ထားခြင်းကို ရှောင်ရှားလိုပါက တစ်လလျှင် ယူရို ၁.၉၉ ပေးဆောင်ရန် သို့မဟုတ် ပစ်မှတ်ထား ကြော်ငြာများကို လက်ခံရန် လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

သတင်းအချက်အလက် လုံခြုံရေး ကျွမ်းကျင်သူ Petteri Järvinen က ဤကဲ့သို့သော မော်ဒယ်ကို ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) က ဝေဖန်ခဲ့ဖူးကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် EU Data Protection Board က "ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ အချက်အလက်များကို ရောင်းဝယ်ဖောက်ကားနိုင်သော ကုန်စည်အဖြစ် မယူဆသင့်ပါ" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ ဖင်လန်ပို့ဆောင်ရေးနှင့် ဆက်သွယ်ရေး အေဂျင်စီ (Traficom) က ဤကိစ္စအား ကြီးကြပ်မှု တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအဖြစ် ပြန်လည်သုံးသပ်မည်ဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။