**၁၃.၁၀.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  ဖင်လန်နိုင်ငံမှ ရုရှားအိုလီဂတ်များကို ထောက်ပံ့ငွေများပေးအပ်မှု၊ 
• ကမ္ဘာ့ဖလား ခြေစစ်ပွဲမှ စိတ်ပျက်စရာနှင့်
•  လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုများ

ရုရှား သူဌေးကြီးတစ်ဦး ပိုင်ဆိုင်သော ဖင်လန်အခြေစိုက် ကုမ္ပဏီသည် ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းမပြုမီ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အလိုတွင် အစိုးရထံမှ ထောက်ပံ့ကြေးကြီးတစ်ခု ရရှိခဲ့သည်ဟု Iltalehti သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

တနင်္လာနေ့နံနက်တွင် Iltalehti တက်ဘလွိုက်သတင်းစာ၏ လူဖတ်အများဆုံး ဆောင်းပါးများအနက်မှ တစ်ခုတွင် Business Finland သည် ရုရှားသူဌေးကြီးတစ်ဦး ပိုင်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီတစ်ခုအား ယူရိုငွေ ၁၅ သန်း တန်ဖိုးရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ထောက်ပံ့ကြေးကို ရုရှားက ယူကရိန်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ကျူးကျော်ဝင်ရောက်ခြင်းမပြုမီ ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အလိုတွင် ပေးအပ်ခဲ့ကြောင်း ဖော်ထုတ်ခဲ့သည်။ Business Finland သည် ဖင်လန်၏ ကုန်သွယ်မှု၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုနှင့် ခရီးသွားလာရေးကို မြှင့်တင်ရန် တာဝန်ရှိသည့် နိုင်ငံပိုင်အေဂျင်စီဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ရန်ပုံငွေပေးအပ်ရန် ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ရုရှားက ယူကရိန်းနယ်စပ်တွင် စစ်တပ်များ စုရုံးကာ ကျူးကျော်ရန် ပြင်ဆင်နေချိန် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း IL က ဖော်ပြသည်။ Nornickel Harjavalta အမည်ရှိ ထိုကုမ္ပဏီကို ရုရှားရှိ အချမ်းသာဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်များထဲမှ တစ်ဦးက ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း IL က ထပ်လောင်းပြောကြားသည်။

Business Finland မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ထိုအချိန်က အသက်ဝင်နေသော လမ်းညွှန်ချက်များအရ ငွေကြေးထောက်ပံ့ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ရပ်တန့်ရန် ဥပဒေကြောင်းအရ အခြေခံအကြောင်းရင်းမရှိခဲ့ကြောင်း တက်ဘလွိုက်သတင်းစာကို ပြောကြားခဲ့သည်။ ကုမ္ပဏီသည် ဖင်လန်ကုမ္ပဏီဖြစ်ပြီး ပိုင်ရှင်များနှင့် ဆက်စပ်နေသော်လည်း ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုများအရ ပိုင်ဆိုင်မှုများ သိမ်းဆည်းရန် အခြေအနေတွင် မရှိခဲ့ဟု ၎င်းက ရှင်းပြခဲ့သည်။

IL က ယူကရိန်းတွင် စစ်ပွဲဖြစ်နေသော်လည်း နီကယ်သတ္တုရိုင်းများသည် ဖင်လန်၏ အနောက်ဘက်ကမ်းရိုးတန်းအနီးရှိ Harjavalta စက်ရုံမှတစ်ဆင့် အများအားဖြင့် EU သို့ ဆက်လက်ဝင်ရောက်နေကြောင်း ထပ်မံဖော်ပြထားသည်။ Nornickel Harjavalta သည် EU တွင် အကြီးဆုံး နီကယ်သန့်စင်စက်ရုံဖြစ်ပြီး ဥရောပ၏ သံမဏိ၊ ဘက်ထရီနှင့် ကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းများ လိုအပ်သည့် သတ္တု၏ အရေးပါသော အစိတ်အပိုင်းကို ထုတ်လုပ်နေသည်ဟု ဆိုသည်။

ကမ္ဘာ့ဖလား ခြေစစ်ပွဲ မျှော်လင့်ချက် ပြိုလဲခြင်း

တနင်္လာနေ့၏ အားကစားသတင်းစာမျက်နှာများသည် ဖင်လန်ဘောလုံးပရိသတ်များအတွက် ဖတ်ရမကောင်းခဲ့ပေ။ Eagle Owls ဟုခေါ်သော ဖင်လန်အသင်း၏ သမိုင်းတစ်လျှောက် ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အမျိုးသား ကမ္ဘာ့ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ခြေစစ်ပွဲအောင်မြင်ရန် အိပ်မက်သည် ပျက်သုဉ်းသွားပြီဖြစ်သည်။

ဖင်လန်အသင်းသည် အမ်စတာဒမ်တွင် အုပ်စုထိပ်ဆုံးမှ နယ်သာလန် အသင်းကို ၄ ဂိုးပြတ်ဖြင့် ရှုံးနိမ့်ခဲ့ပြီး အုပ်စု၏ နောက်တစ်ပွဲတွင်လည်း ပိုလန် က လစ်သူယေးနီးယားကို ၂ ဂိုး ဂိုးမရှိဖြင့် အနိုင်ရခဲ့သည်။ ဤရလဒ်များကြောင့် ဖင်လန်၏ ကမ္ဘာ့ဖလား ဗိုလ်လုပွဲ ခြေစစ်ပွဲအောင်ရန် မျှော်လင့်ချက်သည် "တစ်ခုတည်းသော၊ စုတ်ပြဲနေသော ကြိုးမျှင်" ပေါ်တွင်သာ မူတည်နေသည်ဟု Helsingin Sanomat က ရေးသားခဲ့သည်။

ခြေစစ်ပွဲ ဆက်တက်ရန်အတွက် ကမ္ဘာ့အဆင့် ၁၆၆ တွင် ရှိသော မော်လ်တာကို ပိုလန်အသင်းက ရှုံးနိမ့်ရန် လိုအပ်သည်ဟု သတင်းစာက ဥပမာပေးထားသည်။ ထိုမျှလောက် "အဓိပ္ပာယ်မရှိသော ရလဒ်များ" လိုအပ်မည်ဟု ဆိုသည်။

နယ်သာလန်ကို ရှုံးနိမ့်ပြီးနောက် ဖင်လန်အသင်း၏ အသက် ၂၃ နှစ်အရွယ် နောက်တန်းလူ Ville Koski က HS သတင်းစာသို့ ပြောကြားခဲ့သည့် စကားက အခြေအနေကို အကောင်းဆုံး ဖော်ပြနေသည်- "စိတ်ထဲမှာ အရမ်းဆိုးရွားနေပါတယ်" ဟု ၎င်းက ပြောသည်။

လေပြင်း၊ အေးမြသော ရာသီဥတုနှင့် လွှတ်တော်အမတ်များ၏ လေ့ကျင့်ခန်း

ဆောင်းဦးရာသီ အားလပ်ရက်၊ ဖင်လန်လို syysloma ဟုခေါ်သော ရုံးပိတ်ရက်သည် တနင်္လာနေ့တွင် စတင်ပြီး ဒေသတွင်း သတင်းစာများစွာက လာမည့်ရက်သတ္တပတ်အတွက် ရာသီဥတုခန့်မှန်းချက်များကို ဖော်ပြကြသည်။

Jyväskylä အခြေစိုက် Keskisuomalainen သတင်းစာက အားလပ်ရက်၏ အစတွင် တိမ်ထူပြီး အပူချိန် ၅ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် ဝန်းကျင်ဖြင့် အေးမြနေမည်ဟု ဖော်ပြသည်။ ဖင်လန် မိုးလေဝသဌာနမှ Heikki Sinisalo ၏ ပြောကြားချက်အရ တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် လေပြင်းများ တိုက်ခတ်ခြင်းနှင့် မိုးရေများ ပြန့်ကျဲကျဆင်းခြင်း ကိုလည်း မျှော်လင့်ရသည်။ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့တွင် လေနှင့်မိုး ခဏတာ သက်သာပြီး အပူချိန် ၁၀ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ်ခန့်အထိ တက်လာနိုင်သော်လည်း မြောက်ဘက်မှ အအေးလှိုင်း ဝင်လာသောကြောင့် ရက်သတ္တပတ်ကုန်ပိုင်းတွင် အပူချိန် ထပ်မံကျဆင်းသွားမည်ဟု Sinisalo က ထပ်လောင်းပြောသည်။

လွှတ်တော်အဆောက်အအုံအောက်ရှိ ကာကွယ်ရေး ခိုလှုံရာကို အသုံးပြုရန် လေ့ကျင့်မှု

Uutissuomalainen (USU) သတင်းအဖွဲ့၏ ဖော်ပြချက်အရ ဖင်လန်လွှတ်တော်အမတ်များသည် ယခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် လွှတ်တော်အဆောက်အအုံ၏ မြေအောက်ခန်းတွင် ခိုလှုံရန် လေ့ကျင့်ခန်း ပြုလုပ်မည်ဖြစ်သည်။ ဤလေ့ကျင့်ခန်းသည် ၂၀၁၄ ခုနှစ်တွင် ပြီးစီးခဲ့သော မြေအောက်စစ်ဘေးကာကွယ်ရေး ခိုလှုံရာ (civil defence shelter) နေရာကို ဖင်လန်ဥပဒေပြုအမတ်များ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် အသုံးပြုလေ့ကျင့်ခြင်းပင်ဖြစ်သည်။

အဆိုပါ ခိုလှုံရာတွင် ပုံမှန်မဟုတ်သော အခြေအနေများ (ဥပမာ- စစ်အတွင်း) ၌ လွှတ်တော်အစည်းအဝေးများ ကျင်းပနိုင်သည့် အရန်စုံညီခန်းမ (backup plenary hall) ပါဝင်သည်။ လွှတ်တော်၏ ပထမဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ Paula Risikko (NCP) က ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ရုရှားက ယူကရိန်းကို ကျူးကျော်ပြီးနောက် ပိုမိုမြင့်တက်လာသော စိုးရိမ်ပူပန်မှုများကြောင့် မမျှော်လင့်ထားသော သို့မဟုတ် ထူးခြားသောအဖြစ်အပျက်များအတွက် ပြင်ဆင်မှုများကို အရှိန်မြှင့်တင်ရန် ပိုမိုကျယ်ပြန့်သော ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှု၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း USU သို့ ပြောကြားခဲ့သည်။

ဖင်လန်တွင် ကလေးထိန်းကျောင်းများ ပိုမိုရေပန်းစားလာပြီး မိသားစုထိန်းကျောင်းမှု ရှားပါးလာ

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် မူကြိုအရွယ် ကလေးငယ်များကို ကလေးထိန်းကျောင်းများ (daycare centres) သို့ ပိုမိုပို့ဆောင်လာကြပြီး ကိုယ်ပိုင်အိမ်များတွင် စီစဉ်ပေးသော ရိုးရာ မိသားစုထိန်းကျောင်းမှု (family daycare) သည် သမိုင်းဝင် အမွေအနှစ်သဖွယ် ဖြစ်လာနေသည်။

စာရင်းအင်း ဖင်လန်မှ နောက်ဆုံးရရှိသော အချက်အလက်များအရ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က အသက် ၁ နှစ်မှ ၆ နှစ်အထိ ကလေးအားလုံး၏ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့် သည် ငယ်စဉ်ကလေးဘဝ ပညာရေးတွင် ပါဝင်ခဲ့ကြသည်။ ၎င်းတို့အနက် အများစုမှာ ကလေးထိန်းကျောင်းများသို့ တက်ရောက်ခဲ့ကြပြီး အိမ်အခြေပြု ကလေးထိန်းကျောင်းမှုတွင် ၃ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သာ ရှိတော့သည်။ ၁၉၈၀ ပြည့်လွန်နှစ်များတွင် ရေပန်းစားခဲ့သော မိသားစုထိန်းကျောင်းမှုတွင် ၁၉၈၉ ခုနှစ်၌ ကလေးပေါင်း ၉၂,၀၀၀ ခန့် ရှိခဲ့သော်လည်း ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် မြူနီစပယ် မိသားစုထိန်းကျောင်းမှု၌ ကလေး ၇,၀၀၀ ခန့်သာ ရှိတော့သည်။

သစ်သီးနှင့် ဘယ်ရီသီး ဖျော်ရည်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခံမှုနှင့် ပတ်သက်၍ ဖျော်ရည်ထုတ်လုပ်သူ၏ ဆန့်ကျင်လှုပ်ရှားမှု

အမှတ်တံဆိပ်များစွာဖြင့် ဖျော်ရည်များ ထုတ်လုပ်သော Eckes-Granini Finland သည် မဖြစ်သင့်ဟု ယူဆသော အချိုရည်အခွန် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးကို ဆန့်ကျင်သည့် ကြီးမားသော လှုပ်ရှားမှုကို စတင်လိုက်သည်။

ဖင်လန်နိုင်ငံသည် ဥရောပတွင် သဘာဝသကြားဓာတ် ပါဝင်သည့် သစ်သီးနှင့် ဘယ်ရီသီးအခြေခံ ဖျော်ရည်များအပေါ် အခွန်ကောက်ခံသည့် တစ်ခုတည်းသော နိုင်ငံ ဖြစ်ကြောင်း ကုမ္ပဏီက ပြောကြားသည်။ လာမည့်နှစ်အတွက် စီစဉ်ထားသော အခွန်ပြောင်းလဲမှုများသည် သကြားပါဝင်မှုအပေါ် အခြေခံ၍ အခွန်အဆင့် ၆ ဆင့်ပါဝင်သော စနစ်ဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေးအတွက် ရည်ရွယ်ကာ သကြားနည်းသော အချိုရည်များ ထုတ်လုပ်စားသုံးစေလိုခြင်းနှင့် အခွန်ဝင်ငွေတိုးရန် ရည်ရွယ်သည်။

Eckes-Granini Finland ၏ အမှုဆောင်အရာရှိချုပ် Juha Helokoski က ဖင်လန်၏ မူဝါဒကို ဂျာမနီရှိ ကုမ္ပဏီရုံးချုပ်တွင် နှစ်ပေါင်းများစွာ အံ့သြချီးကျူးခဲ့ကြကြောင်းနှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် မည်သည့်နေရာတွင် ထုတ်လုပ်ခြင်းက အကျိုးအမြတ်အရှိဆုံးဖြစ်မည်ကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေကြောင်း သတိပေးပြောကြားသည်။

ကျောင်းများတွင် ကလေးများ၏ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို မြှင့်တင်ရန် ဥပဒေ

Jyväskylä တက္ကသိုလ်သည် ကျောင်းများတွင် ကလေးများနှင့် လူငယ်များ၏ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို တိုးမြှင့်ရန် နည်းလမ်းများကို ရှာဖွေသည့် သုတေသနအတွက် ယူရိုငွေ ၁.၁ သန်း ထောက်ပံ့ငွေ ရရှိခဲ့သည်။ ဤသုတေသနသည် အခြေခံပညာရေးဥပဒေ (Basic Education Act) တွင် ပြုလုပ်မည့် ပြောင်းလဲမှုများကို တုံ့ပြန်ခြင်းဖြစ်သည်။ ၂၀၂၆ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လတွင် အကျိုးသက်ရောက်လာမည့် ဥပဒေပြင်ဆင်ချက်က မူကြိုနှင့် အခြေခံပညာရေး၏ ရည်မှန်းချက်များတွင် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ နေထိုင်မှုပုံစံကို မြှင့်တင်ရန် ထည့်သွင်းထားသည်။

ဤသုတေသန၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ကျောင်းများအတွက် နေ့စဉ်ကျောင်းဘဝတွင် ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုကို တိုးမြှင့်ရာ၌ အထောက်အကူပြုနိုင်သော သိပ္ပံအခြေခံ လုပ်ငန်းအစီအစဉ် (science-based action plan) ကို တည်ဆောက်ရန်ဖြစ်ကြောင်း ကိုယ်လက်ပညာနှင့် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ စာတတ်မြောက်မှုဆိုင်ရာ ပါမောက္ခ Timo Jaakkola က ပြောကြားသည်။