**၀၄.၀၉.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

ဒီနေ့ရဲ့ သတင်းခေါင်းစဉ်များကတော့ အခွန်ရှုပ်ထွေးမှုတွေ၊ စက်ဘီးအကျိုးခံစားခွင့် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုတွေနဲ့ နွေရာသီလို ရာသီဥတုအခြေအနေတွေပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

---

ရှုပ်ထွေးနေတဲ့ အခွန်ဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုတွေ 💰

အစိုးရရဲ့ ရှုပ်ထွေးလွန်းတဲ့ အခွန်ဆိုင်ရာ အစီအစဉ်တွေကြောင့် အခွန်ထမ်းပြည်သူတွေအနေနဲ့ ဘယ်လို သက်ရောက်မှုရှိမလဲဆိုတာ နားလည်ဖို့ ခက်ခဲနေပါတယ်။ ဖင်လန်နိုင်ငံ အခွန်ထမ်းများအသင်းရဲ့ အကြီးတန်းစီးပွားရေးပညာရှင် Mikael Kirkko-Jaakkola က 

“တကယ်တမ်းမှာ သင့်အခွန် ဘယ်လိုပြောင်းလဲမယ်ဆိုတဲ့ ပုံကြီးကို ဝေဝါးသွားစေမယ့် အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေ အများကြီး ရှိပါတယ်” 

လို့ ပြောပါတယ်။

ဝင်ငွေခွန်ကို ယူရို သန်းတစ်ထောင် လျှော့ချမှာ ဖြစ်ပေမယ့် ဝန်ထမ်းအလုပ်လက်မဲ့အာမခံကြေး (၀.၃%) နဲ့ ပင်စင်ကြေး (၀.၁၅%) တိုးလာတာကြောင့် လက်ငင်းရတဲ့လစာကတော့ ထိခိုက်မှုရှိနိုင်ပါတယ်။ ဝင်ငွေအလယ်အလတ်နဲ့ အမြင့်ပိုင်းရှိသူတွေ အခွန်လျှော့ချမှုကနေ အကျိုးအများဆုံး ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ- တစ်လကို ယူရို ၂၀,၀၀၀ ဝင်ငွေရှိသူတွေအတွက် အခွန် ၃.၄ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျသွားမှာဖြစ်ပြီး ယူရို ၃,၀၀၀ ဝင်ငွေရှိသူတွေအတွက်တော့ ၀.၅ ရာခိုင်နှုန်း လျော့ကျသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ကုန်ကျစရိတ်တွေအပေါ်လည်း ဆန့်ကျင်ဘက် သက်ရောက်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ VAT လျှော့ချတာကြောင့် ကုန်ခြောက်ဈေးနှုန်း အနည်းငယ်ကျပေမယ့် အရက်၊ ဆေးလိပ်နဲ့ အချိုရည်တွေ ဈေးတက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ- စီးကရက်တစ်ထုပ်ကို ယူရို ၁ နဲ့ ဆိုင်ဒါဗူးသေးတစ်ဗူးကို ၉ ဆင့် တိုးလာနိုင်ပါတယ်။

စက်ဘီးအကျိုးခံစားခွင့် ဖျက်သိမ်းမယ့်အပေါ် ကန့်ကွက်ဆန္ဒပြမှုများ 🚴

အစိုးရရဲ့ အလုပ်ရှင်ကပေးတဲ့ စက်ဘီးအကျိုးခံစားခွင့်ကို ဖျက်သိမ်းမယ့် အစီအစဉ်ကြောင့် လူပေါင်း ၅၀,၀၀၀ ကျော်က ကန့်ကွက်လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး အလုပ်သမားဝန်ကြီး Matias Marttinen ကို လွှတ်တော်မှာ ပေးအပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကျိုးခံစားခွင့်က တစ်နှစ်ကို ယူရို ၁,၂၀၀ အထိ အခွန်ကင်းလွတ်ပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာ စတင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

စက်ဘီးကုမ္ပဏီ CEO ဖြစ်တဲ့ Tero Valtonen က 

“အခွန်သက်သာခွင့် ဖျက်သိမ်းမယ့်အပေါ် ဆွေးနွေးငြင်းခုံမှုတွေက ဖင်လန်နိုင်ငံရဲ့ လုပ်ငန်းကဏ္ဍကို ဆိုးရွားစွာ ထိခိုက်စေပါတယ်”

လို့ ပြောပါတယ်။ အစိုးရက လက်ရှိ စာချုပ်တွေအတွက် အကျိုးခံစားခွင့်ကို ဆက်ထားပေးဖို့ အဆိုပြုခဲ့ပေမယ့် စက်ဘီးလုပ်ငန်းကိုယ်စားလှယ်တွေကတော့ အငြင်းပွားစရာတွေ ရှိနေသေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လွှတ်တော်အမတ်များရဲ့ လစာ သိသိသာသာ တိုးမြှင့်ခြင်း 💸

လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ လစာဟာ အောက်တိုဘာလအစမှာ ယူရို ရာနဲ့ချီ တိုးမြှင့်ပေးမှာ ဖြစ်ကြောင်း လွှတ်တော် လစာကော်မတီက ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ ပထမသက်တမ်း လွှတ်တော်အမတ်တွေရဲ့ လစာဟာ ယူရို ၅၀၀ တိုးမြှင့်ပြီး ယူရို ၇,၆၀၀ ကျော် ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။ ပိုပြီး သက်တမ်းရင့်တဲ့ အမတ်တွေအတွက် လစာက ယူရို ၄၀၀ တိုးမြှင့်ပြီး ယူရို ၈,၄၀၀ နီးပါး ရရှိမှာဖြစ်ပါတယ်။

ဝင်ငွေနည်းသူတွေအတွက် ဘဝက ပိုပြီး ခက်ခဲလာ 😥

ဖင်လန်နိုင်ငံမှာ အလုပ်လက်မဲ့ဦးရေ တိုးလာတာကြောင့် ဘုရားကျောင်းရဲ့ ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းတွေကို အကူအညီတောင်းခံသူ ဦးရေ တိုးလာနေပါတယ်။ Kotimaanapu (ဒါနအဖွဲ့အစည်း) ရဲ့ ညှိနှိုင်းရေးမှူး Elisa Huuhka က 

“ပရဟိတလုပ်ငန်းအတွက် ရန်ပုံငွေတွေ ကုန်သွားပြီလို့ ကျွန်တော်တို့ဆီ လျှောက်လွှာတင်တဲ့ ဘုရားကျောင်းတွေက ပြောပါတယ်”

လို့ ဆိုပါတယ်။

အထူးသဖြင့် အိမ်ငှားရမ်းခ ပေးချေဖို့ ခက်ခဲတာတွေ ပိုများလာပါတယ်။ ဝင်ငွေနည်းပါးတဲ့ မိသားစုတွေဟာ ပရဟိတအဖွဲ့အစည်းတွေဆီကနေ အိမ်ငှားခ နောက်ကျကြေးအတွက် အကူအညီတောင်းခံလာရတာတွေ ရှိပါတယ်။

ငယ်ဘဝမှာ မိတ်ဆွေမရှိခဲ့ရင် နောင်ဘဝမှာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပြဿနာတွေ ဖြစ်နိုင် 🤝

ဟယ်လ်စင်ကီးတက္ကသိုလ်ရဲ့ နိုင်ငံတကာသုတေသနတစ်ခုအရ ငယ်ဘဝမှာ အခက်အခဲတွေ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသူတွေဟာ ဘဝရဲ့ နောင်ပိုင်းကာလမှာ မိမိကိုယ်ကို သတ်သေဖို့ စဉ်းစားတဲ့ အတွေးများ ပိုရှိနိုင်ပါတယ်။ ဥပမာ- ငယ်ဘဝမှာ မိတ်ဆွေမရှိတာ၊ မိဘများပညာအရည်အချင်းနိမ့်တာနဲ့ ဆင်းရဲတဲ့ လူနေမှုအခြေအနေတွေက နောင်နှစ်ပေါင်းများစွာအကြာမှာတောင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ထိခိုက်မှုတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

ဖင်လန်မှာ စားနပ်ရိက္ခာအကူအညီ လိုအပ်သူတွေ များလာ 🍎

NGO အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ Foodaid.fi ရဲ့ အစီရင်ခံစာအသစ်အရ ဖင်လန်နိုင်ငံမှာ စားနပ်ရိက္ခာအကူအညီ လိုအပ်သူဦးရေ တိုးလာနေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးရှိတဲ့ မိသားစုတွေ၊ လူငယ်တွေနဲ့ ယူကရိန်းဒုက္ခသည်တွေကြားမှာ အကူအညီတောင်းခံမှုတွေ ပိုများလာပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စားနပ်ရိက္ခာ အကူအညီပေးနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၂၈၀ ကျော်ရဲ့ ၆၃ ရာခိုင်နှုန်းကတော့ သူတို့ဆီမှာ အကူအညီပေးဖို့ လုံလောက်တဲ့ အစားအစာတွေ နည်းပါးလာနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ဒီလို လိုအပ်ချက်တွေ တိုးလာတာဟာ အစိုးရရဲ့ လူမှုဖူလုံရေး ထောက်ပံ့ငွေတွေ ဖြတ်တောက်တာ၊ အလုပ်လက်မဲ့ဦးရေ များလာတာနဲ့ ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်လာတာတွေကြောင့် ဖြစ်တယ်လို့ အဖွဲ့အစည်းက ဆိုပါတယ်။

မြို့ကြီးတွေ လူဦးရေ တိုးလာခြင်း 📈

ဖင်လန်နိုင်ငံအတွင်း ပြည်တွင်းရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုဟာ တောင်ပိုင်းက မြို့ကြီးလေးမြို့ဖြစ်တဲ့ ဟယ်လ်စင်ကီး၊ အက်စ်ပို၊ တမ်ပါရီနဲ့ တူရ်ကူတို့မှာ ပိုမိုစုစည်းလာနေပါတယ်။ ပြည်နယ်နဲ့ လူဦးရေဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ Timo Aro က 

“ဥပမာ- Oulu နဲ့ Jyväskylä တို့မှာဆိုရင် ပြည်တွင်းရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုက အနုတ်လက္ခဏာပြနေပါတယ်”

လို့ ပြောပါတယ်။ ဒါက အရင်တုန်းက လူဦးရေ ရွှေ့ပြောင်းမှုများတဲ့ မြို့တွေအတွက် ဆွဲဆောင်မှု လျော့ကျလာတယ်လို့ ဆိုလိုပါတယ်။ အလုပ်အကိုင် အခြေအနေတွေ အားနည်းလာတာနဲ့ အိမ်ခြံမြေဈေးကွက် ကျဆင်းလာတာတွေဟာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်မှုအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိပါတယ်။

လူငယ်တွေအတွက် အလုပ်အကိုင်ရရှိရေး ငွေချေပြေစာအသစ် ထုတ်ပေးမည် 💼

အစိုးရက အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း နည်းပါးတဲ့ အသက် ၁၈ နှစ်ကနေ ၂၉ နှစ်ကြား လူငယ်တွေအတွက် အလုပ်အကိုင်ရှာဖွေရေးကို အားပေးဖို့အတွက် ဘောင်ချာအသစ် တစ်ခုကို မိတ်ဆက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီဘောင်ချာကုမ္ပဏီတစ်ခုအနေနဲ့ လူငယ်တစ်ဦးကို အနည်းဆုံး ၆ လကြာ ခန့်အပ်ထားမယ်ဆိုရင် အထောက်အပံ့ပေးမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်သမားဝန်ကြီး Matias Marttinen က ဒီအစီအစဉ်ဟာ အလုပ်လက်မဲ့ဦးရေ များနေတဲ့ အခြေအနေမှာ လူငယ် ထောင်ပေါင်းများစွာကို အလုပ်အကိုင်ပြန်လည်ရရှိဖို့ အခွင့်အရေးပေးနိုင်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။