**၁၀.၀၉.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

 သတင်းခေါင်းစဉ်များ: ဖင်လန်က စိတ်မတည်ငြိမ်တဲ့ မန်နေဂျာများ၊ Helsinki မြို့ရဲ့ ဈေးကြီးတဲ့ တိုက်ခန်းအသစ်များ၊ ဆောင်းရာသီ ရာသီဥတု ခန့်မှန်းချက်

ဖင်လန်မှာ အလုပ်ပြောင်းဖို့ စဉ်းစားနေကြတဲ့ မန်နေဂျာ ၆၀% ကျော်ရှိနေ

Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖော်ပြခဲ့တဲ့ စစ်တမ်းတစ်ခုအရ ဖင်လန်နိုင်ငံက ကုမ္ပဏီမန်နေဂျာ ၆၀% ကျော်ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်နှစ်အတွင်း အလုပ်ပြောင်းဖို့ စဉ်းစားခဲ့ကြပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဆွီဒင်၊ ဒိန်းမတ်နဲ့ နော်ဝေနိုင်ငံတွေက မန်နေဂျာတွေမှာတော့ ဒီလို အခြေအနေမျိုး မရှိပါဘူး။

• ကွာခြားမှု: ဆွီဒင်မှာ မန်နေဂျာ ၃၂%၊ ဒိန်းမတ်မှာ ၂၇% နဲ့ နော်ဝေမှာ ၂၅% သာ အလုပ်ပြောင်းဖို့ စဉ်းစားခဲ့ကြတာကြောင့် ဖင်လန်နဲ့ သိသိသာသာ ကွာခြားနေပါတယ်။

• အကြောင်းရင်း: Lähtijät ကုမ္ပဏီရဲ့ CEO ဖြစ်တဲ့ Liisa Holma က ဖင်လန်မန်နေဂျာတွေဟာ သူတို့ရဲ့ လုပ်ငန်းခွင်မှာ မယုံကြည်မှုနဲ့ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းစေတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကို ခံစားနေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ စီးပွားရေး အခြေအနေ အားနည်းနေတာကြောင့်လည်း သူတို့ရဲ့ စိတ်အားထက်သန်မှုကို ထိခိုက်စေတယ်လို့ သူမက ရှင်းပြပါတယ်။

• မျှော်လင့်ချက်မဲ့ခြင်း: “ကျွန်တော်တို့ မျှော်လင့်ချက်မဲ့တဲ့ အခြေအနေထဲ ရောက်နေပါတယ်” လို့ Holma က ပြောပါတယ်။ “အခြေအနေ ဘယ်အချိန်၊ ဘယ်လို ပြန်ကောင်းလာမလဲဆိုတဲ့ ရှင်းလင်းတဲ့ ရည်မှန်းချက် မရှိတဲ့အခါ မျှော်လင့်ချက်မဲ့တယ်လို့ ခံစားရနိုင်ပါတယ်” လို့လည်း သူမက ပြောပါတယ်။

Helsinki မြို့ရဲ့ ဈေးကြီးတဲ့ တိုက်ခန်းအသစ်များ

Helsinki မြို့တော်ရဲ့ အစိုးရထောက်ပံ့တဲ့ အိမ်ရာကုမ္ပဏီဖြစ်တဲ့ Heka က ဆောက်လုပ်ထားတဲ့ အငှားတိုက်ခန်းအသစ်တွေဟာ ဝင်ငွေနည်းသူတွေအတွက် ဈေးနှုန်းအရမ်းမြင့်မားနေပါတယ်လို့ Helsingin Sanomat က ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။

• အစိုးရရဲ့ သတ်မှတ်ချက်ကို ကျော်လွန်နေ: မြို့ရဲ့ Kalasatama နဲ့ Jätkäsaari ရပ်ကွက်တွေမှာရှိတဲ့ Heka ရဲ့ တိုက်ခန်းအသစ်တွေဟာ လူမှုဖူလုံရေး ထောက်ပံ့ငွေဌာန Kela က သတ်မှတ်ထားတဲ့ ဈေးနှုန်းထက် ပိုများနေပါတယ်။

• မိသားစုများအတွက် စိန်ခေါ်မှု: Jafar Musawi လို့ခေါ်တဲ့ အလုပ်သမားတစ်ဦးဟာ Kalasatama မှာရှိတဲ့ တိုက်ခန်းတစ်ခုကို ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ပါတယ်။ သူ့မိသားစုရဲ့ တစ်လဝင်ငွေဟာ ယူရို ၁,၈၀၀ ကနေ ၂,၂၀၀ လောက်ရှိပေမယ့် တိုက်ခန်းအငှားခ၊ ရေဖိုးနဲ့ ကားပါကင်စရိတ်တွေက ယူရို ၁,၄၀၀ လောက်ရှိနေတာကြောင့် Kela ကနေ အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေး မရရှိတော့ဘဲ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပါတယ်။

• ငွေကြေးအခက်အခဲ: Heka ကုမ္ပဏီဟာ ငွေကြေးအခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့် မကြာသေးခင် နှစ်တွေအတွင်းမှာ အိမ်ငှားခတွေကို အကြိမ်ကြိမ် တိုးမြှင့်ခဲ့ပါတယ်။ လာမယ့်နှစ်မှာလည်း အိမ်ငှားခတွေကို ပျမ်းမျှ ၅.၂% တိုးမြှင့်ဖို့ စီစဉ်နေပါတယ်။ အချို့တိုက်ခန်းတွေဆိုရင် ၉.၅% အထိ တိုးနိုင်ပါတယ်။

ဒီနှစ်ရဲ့ ဆောင်းရာသီဟာ အစောပိုင်းမှာ နွေးထွေးနိုင်ဖွယ်ရှိ

ဥရောပရဲ့ ရာသီဥတု ခန့်မှန်းရေးစင်တာ (ECMWF) ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ဖင်လန်နိုင်ငံမှာ အောက်တိုဘာလကနေ ဒီဇင်ဘာလအထိ ပျမ်းမျှအပူချိန်ဟာ ပုံမှန်ထက် ၁ သို့မဟုတ် ၂ ဒီဂရီ စင်တီဂရိတ် ပိုမိုမြင့်မားနိုင်ပါတယ်လို့ Iltalehti သတင်းစာက ဖော်ပြပါတယ်။

အားလပ်ရက်မှာတောင် အဝေးကနေ အလုပ်လုပ်နေရတဲ့ ဖင်လန်ဝန်ထမ်းများ

SD Worx ကုမ္ပဏီရဲ့ စစ်တမ်းအရ ဖင်လန်နိုင်ငံက ဝန်ထမ်း ၅၀% ကျော်ဟာ အားလပ်ရက်တွေမှာတောင် အဝေးကနေ အလုပ်လုပ်နေကြပါတယ်။ စမတ်ဖုန်းနဲ့ အီးမေးလ်တွေကြောင့် အလုပ်နဲ့ လုံးဝအဆက်ဖြတ်ဖို့ မဖြစ်နိုင်လောက်အောင် ဖြစ်နေတယ်လို့ ကုမ္ပဏီရဲ့ ဖင်လန်နိုင်ငံဆိုင်ရာ ဒါရိုက်တာ Mikko Uotila က ပြောပါတယ်။

• အီးမေးလ်စစ်ဆေးမှု: စစ်တမ်းဖြေဆိုသူတွေရဲ့ ထက်ဝက်နီးပါးက အားလပ်ရက်မှာ အနည်းဆုံး တစ်ပတ်တစ်ကြိမ် အလုပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အီးမေးလ်တွေကို စစ်ဆေးတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ လေးပုံတစ်ပုံကတော့ နေ့တိုင်း စစ်ဆေးပေမယ့် အချိန် ၁၅ မိနစ်ထက်တော့ မပိုပါဘူး။

• ကျား/မ ကွာခြားမှု: အမျိုးသားတွေဟာ အမျိုးသမီးတွေထက် အားလပ်ရက်မှာ အလုပ်နဲ့ ပိုပြီး အဆက်အသွယ်မပြတ်ဘဲ ရှိနေကြပါတယ်။ အမျိုးသား ၉၀% နီးပါးဟာ အားလပ်ရက်အတွင်း အလုပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ မက်ဆေ့ခ်ျ သို့မဟုတ် အီးမေးလ်တွေကို ကြည့်ရှုလေ့ရှိပါတယ်။

ဖင်လန်တွင် လုပ်ငန်းခွင် မတော်တဆမှုများ လျော့ကျ

Finnish Workers' Compensation Center (TVK) ရဲ့ ခန့်မှန်းချက်အရ ဖင်လန်နိုင်ငံမှာ ဒီနှစ်အတွင်း အလုပ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ မတော်တဆမှုဟာ ၄% ကျဆင်းသွားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အလုပ်သွား၊ အလုပ်ပြန်လမ်းကြောင်းပေါ်က မတော်တဆမှုတွေဟာ အများဆုံး ၁၃% လျော့ကျသွားမယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းထားပါတယ်။ မနှစ်က လမ်းချော်တာတွေကြောင့် မတော်တဆမှုတွေ အများအပြား ဖြစ်ပွားခဲ့ပေမယ့် ဒီနှစ်မှာတော့ ဆောင်းရာသီနဲ့ နွေဦးရာသီ ရာသီဥတု ပိုမိုသာယာခဲ့တာကြောင့် မတော်တဆမှု ထောင်ပေါင်းများစွာကို လျှော့ချနိုင်ခဲ့တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။

စက်မှုလုပ်ငန်းမှာ မှာယူမှုများ မြင့်တက်လာသော်လည်း ထုတ်လုပ်မှု ကျဆင်း

ဖင်လန်ရဲ့ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းကုမ္ပဏီများအတွက် မှာယူမှုအသစ်တွေရဲ့ တန်ဖိုးဟာ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ဇူလိုင်လနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ၂၂% ကျော် တိုးလာခဲ့ပါတယ်လို့ Statistics Finland က ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အထူးသဖြင့် လျှပ်စစ်နဲ့ အီလက်ထရွန်နစ်လုပ်ငန်းလို အချို့သော အဓိကကဏ္ဍတွေမှာ ထုတ်လုပ်မှုကတော့ ကျဆင်းခဲ့ပါတယ်။ ဇူလိုင်လမှာ ကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းရဲ့ ထုတ်လုပ်မှုဟာ တစ်နှစ်အကြာကနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် ၄.၃% လျော့ကျခဲ့ပါတယ်။

ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အမျိုးသမီးများက ဖင်လန်ရဲ့ လူမှုရေးအခြေအနေ ဆိုးရွားလာတယ်လို့ ခံစားရ

Finnish Confederation of Professionals (STTK) ရဲ့ စစ်တမ်းတစ်ခုအရ ပညာတတ်တဲ့ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ထက်ဝက်ကျော် (၅၂%) ဟာ ဖင်လန်ရဲ့ လူမှုရေးအခြေအနေဟာ မကြာသေးခင် နှစ်တွေအတွင်း ဆိုးရွားလာတယ်လို့ ခံစားရပါတယ်။ အစိုးရရဲ့ မူဝါဒတွေအပြင် အလုပ်အကိုင်ဈေးကွက်မှာ ခွဲခြားဆက်ဆံတဲ့ သဘောထားတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်တယ်လို့ သူတို့က ပြောပါတယ်။

ဖင်လန်မှာ တုပ်ကွေးရောဂါ ပျံ့နှံ့နေ

ဖင်လန်ကျန်းမာရေးနှင့် လူမှုဖူလုံရေးအဖွဲ့ (THL) အရ ဖင်လန်တစ်ဝန်းမှာ တုပ်ကွေးရောဂါလက္ခဏာဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေ ပျံ့နှံ့နေပါတယ်။ Rhinovirus၊ parainfluenza virus၊ adenovirus နဲ့ Covid-19 ကူးစက်မှုတွေကိုလည်း တွေ့ရှိရတယ်လို့ THL က ပြောပါတယ်။ ကျန်းမာရေးဌာနက လက္ခဏာတွေ ပိုမိုဆိုးရွားလာရင် ဆေးကုသမှု ခံယူဖို့ အကြံပြုထားပါတယ်။