ကလေးဘဝစိတ်ဒဏ်ရာများသည် ဆယ်ကျော်သက်များတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ်မြင့်တက်စေနိုင်

ကလေးဘဝစိတ်ဒဏ်ရာများသည် စိတ်ကျန်းမာရေးပြဿနာရှိသော ဆယ်ကျော်သက်များတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ်ကို ပိုမိုမြင့်တက်စေနိုင်ကြောင်း လေ့လာမှုတစ်ခုတွေ့ရှိလာသည်။  

ဖင်လန်နိုင်ငံတူရ်ကူတက္ကသိုလ် (University of Turku) မှ ပြုလုပ်သော ပါရဂူဘွဲ့လေ့လာမှုအသစ်အရ၊ ကလေးဘဝကြုံတွေ့ရသော ခက်ခဲမှုများသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ စိတ်ကျန်းမာရေးနှင့် အပြုအမူဆိုင်ရာဝန်ဆောင်မှုခံယူနေရသော ဆယ်ကျော်သက်များတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုဆိုင်ရာ အပြုအမူများ အန္တရာယ်ကို သိသိသာသာမြင့်တက်စေကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။  

ဤသုတေသနစာတမ်းကို Karen Lynn Celedonia, MPH မှ ရေးသားခဲ့ပြီး၊ ရောနှောနည်းလမ်း (mixedmethods) သုတေသနပြုလုပ်ကာ အထူးသဖြင့် မိန်းကလေးများသည် ကုသမှုကာလအတွင်း ပိုမိုမြင့်မားသောအန္တရာယ်နှင့် ရင်ဆိုင်ရနိုင်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။ ထို့အပြင်၊ ကုသမှုအစတွင် ပြုလုပ်လေ့ရှိသော ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ် စစ်ဆေးခြင်းများသည် အကူအညီအများဆုံးလိုအပ်နေသူများကို မကြာခဏ လွဲချော်တတ်ကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိခဲ့သည်။  

ဤလေ့လာမှုသည် ကလေးဘဝတွင် အလွဲသုံးစားမှု၊ လျစ်လျူရှုမှု၊ မိသားစုအတွင်းအကြမ်းဖက်မှု သို့မဟုတ် မတည်ငြိမ်သောအိမ်ထောင်စုဘဝ ကြုံတွေ့ခဲ့ရသော လူငယ်များကို အဓိကထားလေ့လာခဲ့သည်။ ဤကဲ့သို့သော ဆိုးရွားသည့် ကလေးဘဝအတွေ့အကြုံများ (ACEs) သည် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေလိုစိတ်နှင့် ကြိုးပမ်းမှုများ နှင့် နီးကပ်စွာဆက်စပ်နေသည်။  

"ဤအုပ်စုရှိ လူငယ်များကို မကြာခဏဆိုသလို ဘဏ္ဍာရေးအရအထောက်အပံ့နည်းပြီး ဝန်ထမ်းအင်အားလည်းမပြည့်စုံသော ရပ်ရွာအခြေပြုဆေးခန်းများတွင် ဝန်ဆောင်မှုပေးလေ့ရှိသည်"

ဟု Celedonia ကပြောကြားခဲ့သည်။ 

"သို့သော် ၎င်းတို့သည် ပိုမိုပြင်းထန်သောလက္ခဏာများပြသလေ့ရှိပြီး၊ အကောင်းဆုံးပစ္စည်းကိရိယာများဖြင့်ပင် ၎င်းတို့ကို ထိရောက်စွာကုသရန် စိန်ခေါ်မှုရှိနိုင်သည်"

ဟု သူမကဆက်လက်ရှင်းပြခဲ့သည်။  

ဤသုတေသနတွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတစ်ဝှမ်းရှိ လူငယ်စိတ်ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများမှ မှတ်တမ်းများနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းချက်များ၊ ကလီနီကယ်အကဲဖြတ်ချက်များနှင့် ကွယ်လွန်ပြီးနောက် ဦးနှောက်နမူနာများမှ ဓာတ်ပုံနှင့် အပြုအမူဆိုင်ရာအချက်အလက်များ ပါဝင်သည်။ စုစုပေါင်း အမေရိကန်လူငယ် ၁၁၄ ဦး ၏ အချက်အလက်များနှင့် နယ်သာလန်နိုင်ငံမှ အပိုတစ်ရှူးနမူနာများကို လေ့လာခဲ့သည်။  

သာမန်ဆယ်ကျော်သက်လူငယ်များနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက၊ အန္တရာယ်ရှိသောလူငယ်များတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေလိုစိတ် နှစ်ဆပိုများပြီး ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေရန် ကြိုးပမ်းမှုမှာ သုံးဆပိုများကြောင်း တွေ့ရှိရသည်။ ၎င်းတို့အနက်၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအလွဲသုံးစားမှုသည် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုဆိုင်ရာအပြုအမူများ အတွက် အပြင်းထန်ဆုံးသော ကြိုတင်ခန့်မှန်းချက်တစ်ခုဖြစ်သည်။  

ပျမ်းမျှအားဖြင့်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုထိခိုက်မှုများသည် ကုသမှုစတင်ပြီး ခြောက်လအကြာတွင် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိပြီး၊ ကုသမှုအစတွင် အန္တရာယ်စစ်ဆေးမှုများက စိုးရိမ်စရာနည်းသည်ဟု ဖော်ပြထားသော်လည်း ဖြစ်ပွားနိုင်သည်။ ကုသမှုကာလအတွင်း ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုဆိုင်ရာအပြုအမူများပြသသူများ၏ တစ်ဝက်နီးပါးသည်၊ အစပိုင်းတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ်စစ်ဆေးမှုတွင် အနုတ်လက္ခဏာပြသခဲ့ကြသည်။  

"၎င်းသည် ကုသမှုအစတွင် ယုံကြည်မှုမရှိခြင်းကြောင့်ဖြစ်နိုင်သည်"

ဟု Celedonia ကရှင်းပြခဲ့သည်။ 

"လူငယ်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုပေးသူကြား ကုထုံးဆိုင်ရာမဟာမိတ်ဖွဲ့မှုသည် မဖွဲ့စည်းရသေးပါ၊ ထို့အပြင် များစွာသောသူတို့သည် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေလိုစိတ်များကို ဖွင့်ဟရန် လုံခြုံမှုမရှိဟု ခံစားရနိုင်သည်"

ဟု သူမကဆိုသည်။  

ထိရောက်သော ကုထုံးဆိုင်ရာဆက်ဆံရေးကို ဘာကဖြစ်ပေါ်စေသနည်း ဆိုသည်ကိုနားလည်ရန်၊ Celedonia သည် ဆရာဝန်များနှင့်တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့ပြီး အဓိကအချက် ၅ ချက် ကိုဖော်ထုတ်ခဲ့သည်:  

1. ဂေဟစနစ်ဆိုင်ရာချဉ်းကပ်မှု (ecosystemic approach)  

2. ခိုင်မာသောမဟာမိတ်ဖွဲ့မှု (strong alliance)  

3. ကျွမ်းကျင်မှု (professionalism)  

4. ကြင်နာမှုနှင့်အထောက်အပံ့ (warmth and support)  

5. ပွင့်လင်းသောဆက်သွယ်ရေး (open communication)  

ဤအချက်များအနက်၊ "ကြင်နာမှုနှင့်အထောက်အပံ့" သည် အရေးအကြီးဆုံးဟု အဆင့်သတ်မှတ်ခံခဲ့ရသည်။  

ဤလေ့လာမှုတွင် လူမှုမီဒီယာများတွင် ထည့်သွင်းထားသော အလိုအလျောက်ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ်ရှာဖွေရေးစနစ်များ ကိုလည်း သုံးသပ်ခဲ့သည်။ ဤကိရိယာများသည် အသုံးဝင်နိုင်သော်လည်း၊ အချက်အလက်လုံခြုံမှုနှင့် တရားဝင်မှုဆိုင်ရာပြဿနာများ (ဥပမာ  ဥရောပတွင် GDPR နှင့် အမေရိကန်တွင် HIPAA ကိုချိုးဖောက်မှုများ) ကိုစိုးရိမ်မှုများရှိစေသည်။ စိတ်ကျန်းမာရေးနှင့်ပတ်သက်သော အထင်အမြင်သေးမှု သည် အထူးသဖြင့် နိမ့်ပါးနှင့် အလယ်အလတ်ဝင်ငွေရှိသောနိုင်ငံများ တွင် အခက်အခဲတစ်ခုဖြစ်နိုင်ကြောင်း မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။  

Celedonia က ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုအန္တရာယ်စစ်ဆေးမှုများကို ကုသမှုအစတွင်သာ ရပ်တန့်မထားဘဲ၊ ကုသမှုတစ်လျှောက်လုံး ပုံမှန်လုပ်ဆောင်သင့်ကြောင်း အကြံပြုထားသည်။ ထို့အပြင်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုကို အဓိကထားသော ကုထုံးများ ကို ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာအသုံးပြုရန် ထောက်ခံခဲ့သည်။  

"ဤလူငယ်အုပ်စုတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုနှုန်းမြင့်မားခြင်းကြောင့်၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှုလက္ခဏာများကို အဓိကပြဿနာအဖြစ် ဦးတည်ကုသသော နည်းလမ်းများသည် အန္တရာယ်လျော့နည်းစေရန်နှင့် သေဆုံးမှုကိုကာကွယ်ရန်တွင် ပိုမိုထိရောက်နိုင်သည်"

ဟု သူမကဆိုသည်။  

ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အားဖြင့်၊ ဤတွေ့ရှိချက်များသည် ကလေးဘဝလိင်ပိုင်းဆိုင်ရာအလွဲသုံးစားမှုကို တားဆီးရန်နှင့် ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေးများအတွက် စိတ်ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများသို့ အရင်းအမြစ်ပိုမိုချထားပေးရန် အရေးတကြီးလိုအပ်ကြောင်း အလေးပေးဖော်ပြထားသည်။  

Celedonia သည် "Suicidality Among AtRisk Adolescents Receiving CommunityBased Behavioral and Mental Health Services in the United States" (အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ အခြေခံအသိုင်းအဝိုင်းအခြေပြု အပြုအမူနှင့် စိတ်ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှုများခံယူနေသော အန္တရာယ်ရှိဆယ်ကျော်သက်များတွင် ကိုယ့်ကိုယ်ကိုသတ်သေမှု) ဟူသော သူမ၏ပါရဂူဘွဲ့စာတမ်းကို မေလ ၂ ရက်နေ့တွင် တူရကီတက္ကသိုလ်၌ Dentalia အဆောက်အဦတွင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ကာကွယ်သွားမည်ဖြစ်သည်။ ဆန့်ကျင်ဘက်ပညာရှင်မှာ စတော့ဟုမ်းတက္ကသိုလ်မှ ဒေါက်တာ Peter Larm ဖြစ်ပြီး၊ ကြီးကြပ်သူမှာ ဒေါက်တာ Max Karukivi ဖြစ်သည်။