**၁၇.၁၁.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

 📰 တနင်္လာနေ့ထုတ် သတင်းစာများ- 

• အိမ်ရာ မတည်ငြိမ်မှု၊ 
• အိမ်မှ အလုပ်လုပ်ခြင်းနှင့် 
• ဆောင်းရာသီ၏ အအေးဒဏ်

🏠 ဖင်လန်၏ အိမ်ရာဈေးကွက် မတည်ငြိမ်မှု

Helsingin Sanomat က ဖင်လန်၏ အိမ်ရာဈေးကွက်သည် အရှိန်အဟုန်မြင့်တက်-ပြိုလဲခြင်း (boom-bust) သံသရာတွင် ရောက်ရှိနေကြောင်း ဖော်ပြသည်။အိမ်ရာကုမ္ပဏီ ချေးငွေများ (housing-company loans) ကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ အသုံးပြုခြင်းသည် ဈေးကြီးသော တိုက်ခန်းအသစ်များကို တုန့်ဆိုင်းစွာ တတ်နိုင်သည်ဟု ထင်ရစေပြီး၊ အိမ်ထောင်စုများကို မှားယွင်းစွာ ဈေးဖြတ်ထားသော ကြွေးမြီများကို ယူရန် အားပေးခဲ့သည်။ဥပမာအားဖြင့်၊ တိုက်ခန်း၏ ရောင်းဈေးသည် ယူရို ၁၂၀,၀၀၀ ဖြစ်သော်လည်း ကြွေးမြီကင်းရှင်းသောဈေး (debt-free price) မှာ ယူရို ၄၀၀,၀၀၀ ဖြစ်နေပါက ယူရို ၂၈၀,၀၀၀ ကို အိမ်ရာကုမ္ပဏီ ချေးငွေဖြင့် တင်ထားခြင်း ဖြစ်သည်။စီးပွားရေး ပညာရှင်များက ချေးငွေအခြေအနေများ လျော့ပါးသွားပြီးနောက် ဤ သံသရာ ပြန်ပေါ်လာနိုင်သောကြောင့် မူဝါဒသည် အိမ်ရာကုမ္ပဏီ ချေးငွေများ အသုံးပြုခြင်း အပါအဝင် ဖွဲ့စည်းပုံဆိုင်ရာ ချို့ယွင်းချက်များကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းမှသာ ပြန်လည်နာလန်ထူမှု နှေးကွေးခြင်းမှ လွတ်မြောက်နိုင်မည်ဟု ဆိုသည်။

🧑‍💻 အဝေးမှ အလုပ်လုပ်ခြင်း မူဝါဒများ တင်းကျပ်လာခြင်း

Hufvudstadsbladet သတင်းစာအရ အဝေးမှ အလုပ်လုပ်ခြင်းကို အများစု လုပ်လိုပါက ပြည်နယ်အေဂျင်စီများ အတွက် အလုပ်လုပ်သင့်သည်။ပြည်နယ်ဝန်ထမ်းများအတွက် အလုပ်ရက်အများစုကို အဝေးမှ လုပ်ကိုင်ခြင်းသည် မဆန်းပါ။ အစိုးရအေဂျင်စီအချို့က ရုံးတွင် တစ်ပတ်လျှင် တစ်ရက် သို့မဟုတ် တစ်လလျှင် တစ်ရက်သာ လာရန် တောင်းဆိုသည်။သို့သော်၊ ပြီးခဲ့သည့်ရက်သတ္တပတ်က အစိုးရရုံးများတွင် အဝေးမှအလုပ်လုပ်ခြင်း မူဝါဒများကို တင်းကျပ်ရန် အစီအစဉ်များ ပေါ်ပေါက်ခဲ့ပြီး အရပ်ဘက်ဝန်ထမ်းများ စိတ်မသာမယာ ဖြစ်ခဲ့ကြသည်။ဥပမာအားဖြင့်၊ အကျိုးခံစားခွင့် အေဂျင်စီ Kela မှ ဝန်ထမ်းများသည် ရုံးသို့ တစ်ပတ်လျှင် တစ်ကြိမ် လာရမည်ဟု သိရှိရသောအခါ စိတ်ပျက်ခဲ့ကြသည်။

❄️ ဖင်လန်၌ ဆောင်းရာသီ၏ အအေးဒဏ် စတင်ခြင်း

Ilta-Sanomat ၏ ဖော်ပြချက်အရ ဖင်လန်တောင်ပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်း ဒေသများသည် ဆောင်းရာသီ၏ ပထမဆုံး အအေးဒဏ် ကို ခံစားရတော့မည်။Lapland တွင် တနင်္ဂနွေနေ့က စံချိန်တင် အအေးဆုံးအပူချိန် $–28.3 Cကို မှတ်တမ်းတင်ခဲ့သည်။တနင်္လာနေ့တွင် တောင်ပိုင်းနှင့် အလယ်ပိုင်း၌ အပူချိန်မှာ –2$ မှ -10 Cအထိ ရှိမည်ဖြစ်ပြီး၊ Lapland အများစုတွင် –10 မှ –20 ကြား ရှိမည်။အင်္ဂါနှင့် ဗုဒ္ဓဟူးနေ့များတွင် ဆီးနှင်းများ ကျဆင်းမည် ဟု ခန့်မှန်းရပြီး နိုင်ငံတစ်ခုလုံး နီးပါး ရေခဲမှတ်အောက်သို့ ရောက်ရှိမည်။

📉 ဥရောပကော်မရှင်၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ဖင်လန်၏ စီးပွားရေး ရပ်တန့်နေခြင်း

ဥရောပကော်မရှင်၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ဖင်လန်၏ စီးပွားရေးသည် ယခုနှစ်တွင် 0.1% သာ တိုးတက်မည် ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး ရပ်တန့်နေသည် (stagnate) ဟု ဆိုသည်။ ၎င်းသည် ယူရိုဇုန်နှင့် EU ပျမ်းမျှတိုးတက်မှုနှုန်း (အသီးသီး  1.3% နှင့် $1.4%) ထက် နောက်ကျနေသည်။အားနည်းသော ဝယ်ယူနိုင်စွမ်း၊ အိမ်ထောင်စု သုံးစွဲမှု ကျဆင်းခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အားနည်းခြင်းနှင့် အလုပ်လက်မဲ့ တိုးလာခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်သည်ဟု ကော်မရှင်က ဆိုသည်။မျှော်လင့်ချက် အချို့ရှိသော်လည်း၊ ဖင်လန်၏ GDP သည် ၂၀၂၆ တွင် 0.9 နှင့် ၂၀၂၇ တွင် 1.2 သာ တိုးတက်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းသည် ယခုနှစ်တွင် 10% ခန့်မှ ၂၀၂၇ တွင် 9% သို့ တဖြည်းဖြည်း ကျဆင်းမည်ဟု မျှော်လင့်ရသည်။အများပြည်သူ ကြွေးမြီ သည် GDP ၏ 2.5 (၂၀၂၄) မှ  92.3% (၂၀၂၇) သို့ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် မြင့်တက်လာမည်ဟု ခန့်မှန်းထားပြီး၊ ဖင်လန်သည် ၂၀၂၇ တွင် EU ၏ ဆဋ္ဌမမြောက် အကြွေးအများဆုံး နိုင်ငံ ဖြစ်လာနိုင်သည်ဟု ကော်မရှင်က ခန့်မှန်းသည်။

📞 ဖင်လန်မှ ရုရှားသို့ ဖုန်းခေါ်ဆိုမှုတွင် ထူးဆန်းသောအသံများ ကြားရခြင်း

တယ်လီကွန်း အော်ပရေတာ Elisa က ရုရှားသည် ဖင်လန်မှ ခေါ်ဆိုမှုများကို နားထောင်နေနိုင်သည် ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ဖင်လန်မှ ရုရှားသို့ ဖုန်းခေါ်ဆိုသည့်အခါ စကားပြောဆိုမှုများ ကြားဖြတ်ခံရပြီး မသိကျွမ်းသော အမျိုးသားအသံများ ကို ကြားရကြောင်း ဖင်လန်နိုင်ငံသားနှစ်ဦး (အမည်ဝှက် Anna နှင့် Mila) က ပြောပြခဲ့သည်။ရုရှားသည် WhatsApp နှင့် Telegram ကဲ့သို့သော မက်ဆေ့ဂျ်ပို့ အက်ပ်များမှတစ်ဆင့် ခေါ်ဆိုမှုများကို ကန့်သတ်နေပြီး၊ သုံးစွဲသူများကို နိုင်ငံပိုင် ထိန်းချုပ်ထားသော Max မက်ဆေ့ဂျ်ပို့ ပလက်ဖောင်းသို့ ဦးတည်စေရန် ကြိုးပမ်းနေသည်။ဖင်လန်လုံခြုံရေးနှင့် ထောက်လှမ်းရေးဌာန (Supo) က ဖုန်းစောင့်ကြည့်မှု အန္တရာယ်များကို သတိပေးပြီး အရေးကြီးကိစ္စများကို အခြားလိုင်းများမှတစ်ဆင့် ဆောင်ရွက်ရန် အကြံပြုထားသည်။ ရုရှားဥပဒေအရ တယ်လီကွန်းအော်ပရေတာများသည် ဖုန်းနှင့် ဒေတာ အသွားအလာများကို စောင့်ကြည့်ပြီး သိမ်းဆည်းရန် လိုအပ်သည်ဟု Supo က ဆိုသည်။

🐻 ဟယ်စင်ကီး တိရစ္ဆာန်ရုံမှ ဝက်ဝံများ ဆောင်းခိုခြင်း

Korkeasaari တိရစ္ဆာန်ရုံမှ အသက် ၂၄ နှစ်နှင့် ၁၉ နှစ်အရွယ် ဝက်ဝံအညိုနှစ်ကောင်သည် ဆောင်းခိုခြင်း ကို စတင်ခဲ့ပြီ။၎င်းတို့သည် နိုဝင်ဘာလ အစောပိုင်းကတည်းက ၎င်းတို့၏ ဆောင်းခိုတွင်း၌ အချိန်အများစုကို ကုန်ဆုံးနေကြသည်။

🤖 ဖင်လန်ရှိ IT ဝန်ထမ်း 80% မှာ AI ၏ တိကျမှုအတွက် စိုးရိမ် 

HP က ကော်မရှင်ပေးသော စစ်တမ်းတစ်ခုအရ ဖင်လန်ရှိ IT ကျွမ်းကျင်ပညာရှင် လေးပုံငါးပုံကျော် သည် ဉာဏ်ရည်တု (AI) မှ ပေးသော အချက်အလက်များ၏ တိကျမှု ကို စိုးရိမ်ကြသည်။တုံ့ပြန်သူ ထက်ဝက်ကျော်သည် AI ကို အပတ်စဉ် အသုံးပြုသော်လည်း သုံးပုံတစ်ပုံကျော် ကသာ ၎င်းတို့၏ အလုပ်ရှင်များထံမှ လေ့ကျင့်မှု သို့မဟုတ် ညွှန်ကြားချက်ကို ရရှိခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။ IT ဝန်ထမ်းများက AI ကို အချိန်ကုန်သက်သာစေသည့် ကိရိယာအဖြစ် မြင်သော်လည်း ၎င်း၏ စိတ်ချရမှုနှင့် လုံခြုံရေး ဆိုင်ရာ မသေချာမှုများက ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ အသုံးပြုခြင်းကို တားဆီးထားသည်။HP ၏ ဖင်လန်နိုင်ငံ မန်နေဂျာက "ဝန်ထမ်းများသည် အသင့်ဖြစ်နေပြီ၊ သို့သော် [နည်းပညာဆိုင်ရာ] စီမံခန့်ခွဲမှုနှင့် လမ်းညွှန်မှုသည် အရှိန်အဟုန်နှင့် မလိုက်လျောနိုင်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

🧓 အငြိမ်းစားယူမည့် အသက်ကို မြှင့်တင်ခြင်းနှင့် ပတ်သက်၍ ဝေဖန်မှု

ဖင်လန် ပင်စင်မဟာမိတ်အဖွဲ့ (Tela) ၏ ဒါရိုက်တာ Antti Tanskanen သည် အငြိမ်းစားယူမည့် အသက်ကို ၇၀ နှစ် သို့ မြှင့်တင်ခြင်းသည် နိုင်ငံ၏ ကြွေးမြီပြဿနာကို ဖြေရှင်းရန်အတွက် "တစ်ခုတည်းသော အဖြေမဟုတ်ပါ" ဟု ဝေဖန်ခဲ့သည်။Helsingin Sanomat သတင်းစာက အငြိမ်းစားယူမည့် အသက်ကို ၇၀ သို့ မြှင့်တင်ခြင်းသည် အများပြည်သူ ဘဏ္ဍာရေးကို ယူရို ၁၀ ဘီလီယံ အထိ အထောက်အကူပြုမည်ဟု ခန့်မှန်းခဲ့သော်လည်း Tanskanen ၏ မော်ဒယ်လ်အရ အကျိုးအမြတ်သည် ယူရို ၂ ဘီလီယံ နှင့် ပိုမိုနီးစပ်သည်ဟု ဆိုသည်။ခြားနားချက်၏ အဓိကအကြောင်းရင်းမှာ လူတိုင်းသည် ထိုအသက်အထိ ဆက်လက်အလုပ်လုပ်နိုင်ခြင်း သို့မဟုတ် အလုပ်လုပ်လိုခြင်း မရှိသောကြောင့်ဖြစ်ပြီး၊ အချို့က မသန်စွမ်းပင်စင်များ လျှောက်ထားခြင်း သို့မဟုတ် အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ခြင်းကို ရွေးချယ်နိုင်သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ ထို့အပြင်၊ ပိုမိုကြာကြာ အလုပ်လုပ်သူများသည် ပိုမိုကြီးမားသော ပင်စင်များ ရရှိမည်ဖြစ်ရာ အသုံးစရိတ်များ တိုးလာမည်ဖြစ်သည်။

✨ Leonids ဥက္ကာခဲများ ပြန်လာခြင်း

Leonid ဥက္ကာခဲများ သည် အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်ရှိနေသောကြောင့် ဖင်လန်ရှိ ကြယ်ကြည့်သူများသည် ကောင်းကင်ယံကို လင်းစေမည့် မြင်ကွင်းကို ကြည့်ရှုနိုင်ဖွယ်ရှိသည်။ကြည့်ရှုရန် အကောင်းဆုံးအချိန်မှာ မနက်အစောပိုင်းတွင် ၎င်းတို့သည် တောင်ဘက်ကောင်းကင်ယံ၌ ပိုမိုမြင့်မားစွာ ပေါ်လာမည် ဖြစ်သည်။