အစိုးရ၏ ယူရို ၁၀ ဘီလီယံ ချွေတာရေးအစီအစဉ်- မတူညီသော အုပ်စုများအပေါ် သက်ရောက်မှုများ

ဖင်လန်အစိုးရသည် ရွေးကောက်ပွဲကာလအတွင်း အစိုးရကြွေးမြီအချိုးအစားကို ၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် တည်ငြိမ်စေရန် ရည်ရွယ်၍ အစိုးရဘဏ္ဍာရေးကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ အသုံးစရိတ်များကို ဖြတ်တောက်ပြီး အခွန်များကို တင်းကျပ်ခဲ့ရာ စုစုပေါင်း ယူရို ၁၀ ဘီလီယံခန့် ချွေတာနိုင်ခဲ့သည်။ ဤပြောင်းလဲမှုများသည် နိုင်ငံသားအသီးသီးအပေါ် မည်သို့သက်ရောက်မှုရှိသည်ကို အောက်ပါအတိုင်း နှိုင်းယှဉ်တင်ပြလိုက်ပါသည်။

အလုပ်လက်မဲ့များနှင့် လူမှုဖူလုံရေးခံစားခွင့်ရရှိသူများ

ဤအုပ်စုသည် အစိုးရ၏ ချွေတာရေးအစီအစဉ်ကြောင့် အထိခိုက်ဆုံးအုပ်စုဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်ကြသည်။

• အလုပ်လက်မဲ့အာမခံ - ဝင်ငွေနှင့်သက်ဆိုင်သည့် အလုပ်လက်မဲ့ထောက်ပံ့ကြေးများကို အဆင့်ဆင့်လျှော့ချသည်။ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်ပြီး နှစ်လအကြာတွင် မူလပမာဏ၏ ၂၀% လျှော့ချပြီး၊ ရှစ်လအကြာတွင် ၂၅% လျှော့ချသည်။ ထောက်ပံ့ကြေးရရှိရန်အတွက် အလုပ်လုပ်ရမည့် လိုအပ်ချက်ကိုလည်း ခြောက်လမှ တစ်နှစ်အထိ နှစ်ဆတိုးမြှင့်လိုက်သည်။ ယခုအခါတွင် အလုပ်ချိန်နာရီအစား တစ်လလျှင် ယူရို ၉၃၀ အနည်းဆုံးရရှိသည့် လုပ်ခဝင်ငွေအပေါ် မူတည်၍ ထောက်ပံ့ကြေးပေးသည်။ အလုပ်လက်မဲ့များအတွက် ယူရို ၃၀၀ အကာအကွယ်ပမာဏကို ဖျက်သိမ်းလိုက်ရာ ယခုအခါ အပိုဝင်ငွေအားလုံးသည် နေ့စဉ်ထောက်ပံ့ကြေးပမာဏကို လျှော့ချစေသည်။ အလုပ်လက်မဲ့ဖြစ်သည့်အခါ ထောက်ပံ့ကြေးစတင်ရရှိရန်အတွက် စောင့်ဆိုင်းရမည့်ကာလကိုလည်း ၇ ရက်အထိ တိုးမြှင့်လိုက်သည်။

• အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေးနှင့် မိသားစုဝင်ငွေထောက်ပံ့ကြေး - ကိုယ်ပိုင်အိမ်တွင် နေထိုင်သူများအတွက် အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေးကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်။ အိမ်ထောင်စု၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများဖြစ်သော ငွေစု၊ အိမ်ခြံမြေ၊ ရှယ်ယာများအပေါ် မူတည်၍ ထောက်ပံ့ကြေးပမာဏကို ပြန်လည်စိစစ်သည်။ လူမှုရေးအကူအညီအတွက် သတ်မှတ်ထားသော အမြင့်ဆုံး အိမ်ရာစရိတ်များကိုလည်း တင်းကျပ်လိုက်သည်။

• အညွှန်းကိန်းအေးခဲခြင်း (Index Freeze) - အလုပ်လက်မဲ့နှင့် လူမှုဖူလုံရေးအကျိုးခံစားခွင့်များစွာကို အညွှန်းကိန်းနှင့် ညှိနှိုင်းတိုးမြှင့်ခြင်းမရှိတော့ဘဲ ၂၀၂၇ ခုနှစ်အထိ အေးခဲထားမည်ဖြစ်ရာ ဝယ်ယူနိုင်စွမ်းအားကို လျော့ကျစေသည်။

ကျောင်းသားများနှင့် လူငယ်များ

ကျောင်းသားများသည်လည်း အိမ်ရာနှင့် ပညာသင်ထောက်ပံ့ကြေးဆိုင်ရာ ပြောင်းလဲမှုများကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိသည်။

• အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေး - ယခင်က ရရှိခဲ့သော အထွေထွေအိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေးမှ ကျောင်းသားများ၏ ငွေကြေးအကူအညီ အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေးသို့ ပြောင်းလဲလိုက်ရာ ကျောင်းသားအများစုအတွက် ထောက်ပံ့ကြေးပမာဏ လျော့နည်းသွားခဲ့သည်။

• ပင်စင်နှင့် ထောက်ပံ့ကြေး - နိုင်ငံတော်ပင်စင်၊ ပြန်လည်ထူထောင်ရေးထောက်ပံ့ကြေးနှင့် နာမကျန်းမှုထောက်ပံ့ကြေးများ ရရှိနိုင်သည့် အနည်းဆုံးအသက်ကို ၁၆ နှစ်မှ ၁၈ နှစ်သို့ တိုးမြှင့်လိုက်သည်။ ထို့ပြင် နူအော့တီ (Nuotti) လေ့ကျင့်ရေးတွင် ပါဝင်သော လူငယ်များသည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးအတွက် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုကို အများအားဖြင့် မရရှိတော့ပေ။

• အပြုသဘောဆောင်သော အပြောင်းအလဲများ - အစိုးရသည် ပညာသင်စရိတ်အတွက် နိုင်ငံတော်အာမခံပမာဏကို တိုးမြှင့်ပေးပြီး ဘွဲ့ရပညာရေးအတွက် ရရှိနိုင်သော နေရာအရေအတွက်ကိုလည်း တိုးမြှင့်ပေးခဲ့သည်။

အလုပ်လုပ်နေသူများ

အလုပ်လုပ်နေသူများသည် ယေဘုယျအားဖြင့် အခွန်လျှော့ချမှုများကြောင့် အကျိုးခံစားရသော်လည်း အချို့သော အကျိုးခံစားခွင့်များနှင့် ဖြတ်တောက်မှုများလည်း ရှိသည်။

• အခွန်လျှော့ချခြင်း - ၂၀၂၄ နှင့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်တို့တွင် ဝင်ငွေနည်းပါးသူများနှင့် အလယ်အလတ်ဝင်ငွေရှိသူများကို အဓိကထား၍ အလုပ်အပေါ် အခွန်များကို လျှော့ချခဲ့သည်။ လာမည့်နှစ်တွင် ဝင်ငွေအားလုံးအပေါ် ယူရို ၁ ဘီလီယံခန့် အခွန်လျှော့ချမည် ဖြစ်သည်။

• ထောက်ပံ့ကြေးလျှော့ချခြင်း - အလုပ်ဖလှယ်ခွင့်စနစ် (job alternation leave) ကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သည်။ တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၂၈,၂၄၁ ထက်ပို၍ ဝင်ငွေရှိသူများအတွက် နာမကျန်းမှုနှင့် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ထောက်ပံ့ကြေးများကိုလည်း လျှော့ချလိုက်သည်။

• အခြားဖြတ်တောက်မှုများ - အလုပ်အဖွဲ့ဝင်ကြေးအတွက် အခွန်နုတ်ယူခြင်းကိုလည်း လာမည့်နှစ်တွင် ဖျက်သိမ်းမည်ဖြစ်သည်။

ပင်စင်စားများ

ပင်စင်စားများသည် အထူးသဖြင့် ဝင်ငွေမြင့်မားသူများနှင့် ရောဂါမျိုးစုံရှိသူများအတွက် ငွေကြေးဆိုင်ရာတင်းကျပ်မှုများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

• အခွန်တင်းကျပ်ခြင်း - တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၂၃,၀၀၀ ထက်ပို၍ ပင်စင်ရရှိသူများအပေါ် အခွန်ပိုမိုတင်းကျပ်လိုက်သည်။ တစ်နှစ်လျှင် ယူရို ၆၅,၀၀၀ ခန့်ရရှိသည့် ဝင်ငွေမြင့်မားသော ပင်စင်စားများအတွက် အခွန်သက်သာခွင့်များကိုလည်း လျှော့ချလိုက်သည်။

• ကျန်းမာရေးစရိတ် - ဆေးဝါးများအတွက် နှစ်စဉ်ပေးရသည့် မူလနုတ်ယူခွင့်ပမာဏကို ယူရို ၇၀ အထိ တိုးမြှင့်လိုက်သည်။ ၎င်းသည် သက်ကြီးရွယ်အိုများနှင့် ရောဂါများသူများကို ပိုမိုထိခိုက်စေသည်။

• အခြားပြောင်းလဲမှုများ - ပင်စင်စားများအတွက် အိမ်ရာထောက်ပံ့ကြေးကို ဝင်ငွေနှင့် ပိုင်ဆိုင်မှုအပေါ်မူတည်၍ လျှော့ချခြင်း သို့မဟုတ် ဖျက်သိမ်းခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။

အုပ်စုအားလုံးအပေါ် သက်ရောက်မှုရှိသော အပြောင်းအလဲများ

ဝင်ငွေနည်းပါးသူများကို အထူးထိခိုက်စေသည့် အပြောင်းအလဲများလည်း ရှိသည်။

• တန်ဖိုးမြှင့်အခွန် (VAT) - ယေဘုယျ တန်ဖိုးမြှင့်အခွန်ကို ၂၄% မှ ၂၅.၅% သို့ တိုးမြှင့်လိုက်ရာ ဝန်ဆောင်မှုနှင့် ကုန်ပစ္စည်းဈေးနှုန်းများ တက်လာသည်။ ဆေးဝါးများပေါ်မှ တန်ဖိုးမြှင့်အခွန်ကိုလည်း ၁၀% မှ ၁၄% သို့ တိုးမြှင့်ခဲ့သည်။ လာမည့်နှစ်တွင် ၎င်းကို ၁၃.၅% သို့ အနည်းငယ်လျှော့ချမည်ဟု မျှော်လင့်ထားသည်။