**၂၅.၀၉.၂၀၂၅ ** ဖင်လန်သတင်းစာများ၏ ခေါင်းစီးသတင်းများ

•  ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများ၏ မရေရာသော အနာဂတ်၊ 
• အခွန်ဖြတ်တောက်မှုနှင့် 
• လောင်းကစားစနစ် ပြောင်းလဲခြင်း

ယူကရိန်းစစ်ပြေး ဒုက္ခသည်များ၏ မရေရာသော အခြေအနေ

ရုရှားကျူးကျော်မှုကြောင့် ဖင်လန်သို့ ထွက်ပြေးလာကြသည့် ယူကရိန်းနိုင်ငံသားများသည် ၎င်းတို့၏ ယာယီအကာအကွယ်ပေးထားသည့် အခြေအနေ (temporary protection status) ၂၀၂၇ ခုနှစ်၊ မတ်လတွင် သက်တမ်းကုန်ဆုံးတော့မည့်အတွက် မရေရာသော အနာဂတ်နှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်ဟု Helsingin Sanomat သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး Mari Rantanen က ၎င်းတို့အနေဖြင့် အလုပ်အကိုင်စသည့် အကြောင်းပြချက်များဖြင့် ရေရှည်နေထိုင်ခွင့်ပါမစ် လျှောက်ထားနိုင်သည်ဟု ပြောကြားခဲ့သော်လည်း များစွာသောသူတို့အတွက်မူ ရှေ့ဆက်ရမည့် လမ်းကြောင်းမှာ ရှင်းလင်းမှုမရှိသေးပေ။

ဖင်လန်နိုင်ငံတွင် ယာယီအကာအကွယ်အောက်၌ နေထိုင်ခဲ့သည့် နှစ်များသည် အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့်ပါမစ် လျှောက်ထားရန် လိုအပ်သည့် နေထိုင်မှုကာလအတွက် ထည့်သွင်းစဉ်းစားမည်မဟုတ်ဟု HS က ဆိုသည်။ ၂၀၂၆ ခုနှစ်အစောပိုင်းမှစတင်၍ အမြဲတမ်းနေထိုင်ခွင့် လျှောက်ထားလိုသူများသည် ဖင်လန်တွင် ခြောက်နှစ်ဆက်တိုက် နေထိုင်ခဲ့ရမည့်အပြင် ဘာသာစကားကျွမ်းကျင်မှုနှင့် အလုပ်လုပ်ခဲ့သည့် မှတ်တမ်းများလည်း လိုအပ်မည်ဖြစ်သည်။

အခွန်လျှော့ပေါ့မှုများကို ပစ်မှတ်ထားသော အစိုးရ၏ အစီအစဉ်များ

ဝန်ကြီးချုပ် Petteri Orpo ဦးဆောင်သည့် အစိုးရအဖွဲ့သည် နိုင်ငံတော်အခွန်ဘဏ္ဍာကို တိုးမြှင့်ရန်အတွက် လွှတ်တော်သို့ တင်သွင်းခဲ့သည့် အခွန်ဆိုင်ရာ ဥပဒေကြမ်းများအပေါ် ဖင်လန်သတင်းစာများက ဆွေးနွေးသုံးသပ်ဆဲဖြစ်သည်။

Taloussanomat စီးပွားရေးသတင်းစာ၏ ဖော်ပြချက်အရ အဓိက အဆိုပြုချက်တစ်ခုမှာ အဝေးမှ အလုပ်လုပ်သူများအတွက် အိမ်မှရုံးလုပ်ငန်းဆောင်ရွက်စရိတ် (home office deduction) ကို ဖျက်သိမ်းရန်ဖြစ်သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် လူပေါင်း ၄ သိန်းနီးပါးသည် ယူရို ၃၄၃ သန်းတန်ဖိုးရှိသည့် ဤအခွန်လျှော့ပေါ့မှုကို ရယူခဲ့ကြသည်။ ၎င်းသည် ၂၀၂၆ ခုနှစ်အတွက် အခွန်ပြန်တမ်းတွင် ထည့်သွင်းနိုင်တော့မည် မဟုတ်ပေ။

ထို့အပြင် အစိုးရသည် အလုပ်သမားသမဂ္ဂကြေး များကို အခွန်လျှော့ပေါ့ယူခွင့် ရရှိတော့မည်မဟုတ်အောင် ဖျက်သိမ်းရန် စီစဉ်နေသည်။ ၎င်းသည် ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ယူရို သန်း ၅၈၀ တန်ဖိုးရှိခဲ့သည်။ သို့သော် အလုပ်လက်မဲ့ရန်ပုံငွေကြေး (unemployment fund contributions) ကိုမူ ဆက်လက်လျှော့ပေါ့ယူခွင့်ပြုမည်ဖြစ်သည်။

အခြားအပြောင်းအလဲများတွင် အလုပ်ရှင်မှ ပေးအပ်သော စက်ဘီးအကျိုးခံစားခွင့် ကို အခွန်ဆောင်ရမည့် အရာတစ်ခုအဖြစ် သတ်မှတ်မည်ဖြစ်သော်လည်း လက်ရှိစာချုပ်များသည် ၅ နှစ်အထိ အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့် ဆက်ရှိနေမည်။ လက်ဆောင်အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပမာဏ ကို ယူရို ၇,၄၉၉ အထိ တိုးမြှင့်မည်ဖြစ်ပြီး၊ အမွေဆက်ခံခွင့် ရရှိသည့် ယူရို ၃၀,၀၀၀ အောက် ပမာဏကိုလည်း အခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ပေးမည်ဖြစ်သည်။

အစိုးရသည် စားသုံးသူအခွန်နှင့်စပ်လျဉ်း၍ အစားအသောက်နှင့် ဝန်ဆောင်မှုအချို့၏ VAT (တန်ဖိုးမြှင့်အခွန်) ကို ၁၄% မှ ၁၃.၅% သို့ လျှော့ချရန်လည်း အဆိုပြုထားသည်။

ဖင်လန်လောင်းကစားဈေးကွက်၏ နောက်ဆုံးလှည့်ကွက်

ဖင်လန်၏ Veikkaus မှ လက်ဝါးကြီးအုပ်ထားသည့် လောင်းကစားဈေးကွက်စနစ် ဖျက်သိမ်းတော့မည့် အပြောင်းအလဲကို နိုင်ငံခြား လောင်းကစားလုပ်ငန်းရှင်များက စိတ်အားထက်သန်စွာ စောင့်မျှော်နေကြသည်ဟု Kauppalehti သတင်းစာက ဖော်ပြသည်။

၂၀၂၇ ခုနှစ်တွင် အွန်လိုင်းလောင်းကစားစနစ်ကို လိုင်စင်ပေးစနစ် သို့ ပြောင်းလဲမည်ဖြစ်ပြီး Veikkaus ၏ လက်ဝါးကြီးအုပ်မှုကို အဆုံးသတ်ကာ နိုင်ငံတော်အခွန်ရရှိရန် ရည်ရွယ်သည်။ ဤဈေးကွက်၏ ခန့်မှန်းတန်ဖိုးမှာ ယူရို ၁.၂ ဘီလီယံကျော်ရှိပြီး Veikkaus က လေးပုံတစ်ပုံသာ ရရှိကာ ကျန် ယူရို သန်း ၉၀၀ ခန့်မှာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း လွတ်ကင်းသည့် ပင်လယ်ရပ်ခြား လုပ်ငန်းရှင်များ ထံသို့ စီးဆင်းနေသည်။

ဤဥပဒေပြုပြင်ပြောင်းလဲမှု အတည်ပြုပါက နိုင်ငံခြားလုပ်ငန်းရှင်များသည် လိုင်စင်လျှောက်ထားခွင့်ရရှိကာ ဆယ်စုနှစ်များစွာကြာမြင့်ခဲ့သော ဖင်လန်၏ လောင်းကစားလက်ဝါးကြီးအုပ်စနစ်ကို အဆုံးသတ်စေမည်ဖြစ်သည်။

နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု တိုးမြှင့်ရန် လိုအပ်ဆဲ

နိုင်ငံပိုင် Business Finland ၏ ဌာနခွဲတစ်ခုဖြစ်သည့် Invest in Finland ၏ အဆိုအရ ဖင်လန်နိုင်ငံသို့ နိုင်ငံခြားမှ တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု (FDI) သည် ပြီးခဲ့သည့်နှစ်တွင် ယူရို ၂.၄ ဘီလီယံ တိုးလာခဲ့သော်လည်း အိမ်နီးချင်း ဆွီဒင်နိုင်ငံထက် အဆများစွာ နည်းပါးနေသေးသည်။

ဖင်လန်၏ FDI စုစုပေါင်းပမာဏသည် GDP ၏ ၃၀% ခန့်သာ ရှိပြီး ဆွီဒင်တွင် ၇၄% ရှိသည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစီမံကိန်းများ အကောင်အထည်ပေါ်လာရန်အတွက် တည်ငြိမ်ပြီး ခန့်မှန်းရလွယ်ကူသော လုပ်ငန်းပတ်ဝန်းကျင် ကို ထိန်းသိမ်းထားရန် အရေးကြီးကြောင်း Invest in Finland မှ အကြံပေးပုဂ္ဂိုလ် Kaija Laitinen က ပြောကြားခဲ့သည်။

ကိုယ်ပိုင်သားဖွားမီးယပ်ဆရာဝန်နှင့် ပြသခ ပိုမိုမြင့်မားလာ

ကိုယ်ပိုင် သားဖွားမီးယပ်ဆရာဝန်နှင့် ပြသခြင်း၏ ကုန်ကျစရိတ်သည် ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုအတွင်း ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် တက်လာခဲ့ပြီး၊ ယေဘုယျဈေးနှုန်းတက်နှုန်းထက် နှစ်ဆပိုများနေသည်ဟု National Pension Service (Kela) ၏ လေ့လာမှုက ဖော်ပြသည်။

အမျိုးသမီးတစ်ဦးသည် အခြေခံ တိုင်ပင်ဆွေးနွေးမှုအတွက် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ယူရို ၁၃၄ ပေးရပြီး Kela မှ ယူရို ၇၀ ပြန်လည်ပေးချေသည့်တိုင် ကျန်ငွေ ယူရို ရာနှင့်ချီ ပေးဆောင်ရဆဲဖြစ်သည်။ စျေးနှုန်းတက်ရခြင်း၏ အကြောင်းရင်းများထဲတွင် ဆယ်နှစ်အတွင်း ပြသသူအရေအတွက် သုံးပုံတစ်ပုံ လျော့ကျသွားခြင်းကြောင့် ဝန်ဆောင်မှုပေးသူများက ဝင်ငွေရရှိရန်အတွက် ပြသခကို တိုးမြှင့်ရခြင်းဖြစ်သည်ဟု Kela မှ အကြီးအကဲဆရာဝန် Riitta Luoto က ခန့်မှန်းခဲ့သည်။

သို့သော်လည်း ကိုယ်ပိုင် မျက်စိဆရာဝန် ပြသခနှင့် အရိုးအထူးကု ပြသခများသည် ဈေးနှုန်းမပြောင်းလဲဘဲ သို့မဟုတ် လျော့ကျသွားသည်ကို တွေ့ရသည်။ နှစ်စဉ် ပုံမှန်စစ်ဆေးခြင်း ကို ကျန်းမာသော အမျိုးသမီးများအတွက် အကြံမပြုတော့ခြင်းနှင့် အသက် ၂၅ နှစ်အောက် အမျိုးသမီးများအတွက် သန္ဓေတားဆေး အခမဲ့ ရရှိလာခြင်းတို့ကြောင့် ဆေးခန်းလာပြသူ အရေအတွက် လျော့နည်းလာခြင်းဖြစ်သည်ဟု ကျွမ်းကျင်သူများက သုံးသပ်သည်။