ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှုနှင့် သစ်တောပျက်စီးမှု စိုးရိမ်ရ
ဖင်လန်သဘာဝသယံဇာတသိပ္ပံ (Natural Resources Institute Finland, Luke) ၏ လေ့လာချက်အရ၊ Spiny Bark Beetle (ဆူးရှိသစ်ခေါက်ပိုး) ဟုခေါ်သော ပိုးမွှားမျိုးစိတ်သည် ဖင်လန်တွင် ယခင်ကထက် အဆမတန် ပိုမိုတွေ့ရှိလာပြီး အထူးသဖြင့် ဖင်လန်၏အနောက်တောင်ကမ်းရိုးတန်းနှင့် ကျွန်းစုဒေသများ (Southwest Coast & Archipelago) တွင် စိုက်ပျိုးထားသော ထင်းရှူးပင်များ (pine trees) ကို ပြင်းထန်စွာ ဖျက်ဆီးနေသည်။
အဓိကအချက်များ
1. ရာသီဥတုနှင့် ဆက်စပ်မှု
- ပူပြင်းခြောက်သွေ့သော နွေရာသီများ (climate changeinduced heatwaves) ကြောင့် သစ်ပင်များ အားနည်းလာပြီး ပိုးမွှားများ၏ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံနိုင်ရည်ကျဆင်း။
- Spiny Bark Beetle သည် ယခင်က ဖင်လန်တွင် ရှားပါးသော မျိုးစိတ် ဖြစ်သော်လည်း၊ ၂၀၂၀ နောက်ပိုင်းတွင် Satakunta နှင့် Central Finland ဒေသများတွင်ပါ စတင်တွေ့ရှိလာ။
2. သက်ရောက်မှု
ဤပိုးများသည် ထင်းရှူးပင်များ၏ အခေါက်အောက်တွင် ဥအုပြီး သစ်ပင်ကို အစာကြေချေဖျက်ကာ အပင်သေစေသည်။
ဖင်လန်၏ အနောက်တောင်ပိုင်းတွင် ထင်းရှူးပင်များ၏ ထိပ်ဖူးများ (tree crowns) အစုလိုက် ညှိုးနွမ်းပျက်စီးမှုများ တွေ့ရ။
3. ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု၏ အခြားသက်ရောက်မှုများ
Spiny Bark Beetle မှလွဲ၍ အခြားသစ်ခေါက်ပိုးမျိုးစိတ်များ (ဥပမာ : Ips typographus – European Spruce Bark Beetle) လည်း ဖင်လန်တွင် ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာသည်။
ဥရောပတိုက်တွင် ၂၀၁၈၂၀၂၀ အတွင်း ဂျာမနီ၊ ဩစတြီးယားနှင့် ဆွီဒင်တို့၏ သစ်တောများ ဤပိုးများကြောင့် ဧက ၁ သန်းကျော် ပျက်စီးခဲ့ဖူးသည်။
ဖင်လန်၏ တုံ့ပြန်ဆောင်ရွက်မှုများ
Luke သုတေသီများက ပိုးမွှားများ ပျံ့နှံ့မှုကို GIS နည်းပညာဖြင့် စောင့်ကြည့်ပြီး သဘာဝဘေးကာကွယ်ရေး ဗျူဟာများ ချမှတ်နေ။
သစ်တောစီမံခန့်ခွဲမှုတွင် ရာသီဥတုဒဏ်ခံနိုင်သော သစ်ပင်မျိုးစိတ်များ ပြောင်းလဲစိုက်ပျိုးရန် အကြံပြုထား။
ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) မှ ရန်ပုံငွေဖြင့် ဖင်လန်၊ ဆွီဒင်နှင့် နော်ဝေတို့ပူးပေါင်း၍ သစ်တောရောဂါနှင့် ပိုးမွှားထိန်းချုပ်ရေး သုတေသန လုပ်ဆောင်နေ။
အနာဂတ်အတွက် စိုးရိမ်မှုများ
ကမ္ဘာ့အပူချိန် ဆက်လက်မြင့်တက်ပါက၊ Spiny Bark Beetle ကဲ့သို့ ပိုးများ ဖင်လန်၏ မြောက်ပိုင်းဒေသများအထိ ပျံ့နှံ့နိုင်သည်။
သစ်တောလုပ်ငန်း (ဖင်လန်၏ အဓိကစီးပွားရေးအချက်အချာတစ်ခု) အတွက် နှစ်စဉ် ဒေါ်လာသန်းနှင့်ချီ ဆုံးရှုံးနိုင်သည်။
(Luke, Yle နှင့် EU Forest Protection Network ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များကို ကိုးကား။)
No comments
Post a Comment