Ottawa စာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ပြီး၊ ကာကွယ်ရေး ဘတ်ဂျက်တိုးမည်

ဟယ်လ်ဆင်ကီ၊ — ဖင်လန်အစိုးရသည် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အော့တဝါစာချုပ် (Ottawa Treaty) မှ နုတ်ထွက်ရန် ပြင်ဆင်နေပြီး ၂၀၂၉ ခုနှစ်တွင် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို ဂျီဒီပီ၏ ၃% အထိ တိုးမြှင့်မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။ ဝန်ကြီးချုပ် ပက်တယ်ရီ အော်ပို (Petteri Orpo) ဦးဆောင်သော အစိုးရအဖွဲ့က နိုင်ငံခြားရေးနှင့် လုံခြုံရေးမူဝါဒဆိုင်ရာ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲတွင် ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။  

အဓိက ဆုံးဖြတ်ချက်များ  

1. အော့တဝါစာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ခြင်း  

    ဖင်လန်သည် ၁၉၉၇ ခုနှစ်က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော လူသတ်မိုင်းများ (antipersonnel mines) အသုံးပြုမှုကို တားမြစ်သည့် စာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ရန် ပြင်ဆင်နေသည်။  

    စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အကြံပြုချက်အရ ဤဆုံးဖြတ်ချက်ကို ချမှတ်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး၊ မိုင်းများကို ပြန်လည်အသုံးပြုရန် စီစဉ်နေသည်။  

    နိုင်ငံတော်သမ္မတ၏ သဘောတူညီချက်ရရှိပါက ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်ထံ နုတ်ထွက်ရန် တရားဝင်အကြောင်းကြားစာ ပေးပို့မည်။  

2. ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ် တိုးမြှင့်ခြင်း  

    ၂၀၂၉ ခုနှစ်အရောက်တွင် ကာကွယ်ရေး အသုံးစရိတ်ကို ဂျီဒီပီ၏ ၃% (ယူရို ၃ ဘီလီယံခန့်) အထိ တိုးမြှင့်မည်။  

    ဤငွေကြေးဖြင့် ကြည်းတပ်၏ ခေတ်မီစစ်လက်နက်စနစ်များ မွမ်းမံရန် ၁၀ နှစ်စာ စီမံကိန်းကို အကောင်အထည်ဖော်မည်။  

3. ရုရှား၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို ရင်ဆိုင်ခြင်း  

    ဝန်ကြီးချုပ် အော်ပိုက "ရုရှားသည် ဖင်လန်နှင့် ဥရောပအတွက် ရေရှည်လုံခြုံရေး ခြိမ်းခြောက်မှုဖြစ်သည်" ဟု ပြောကြားခဲ့ပြီး၊ ဥရောပသည် မိမိ၏ လုံခြုံရေးအတွက် ပိုမိုတာဝန်ယူရမည်ဟု မှတ်ချက်ပြုခဲ့သည်။  

ဘတ်ဂျက်နှင့် စီးပွားရေး အခြေအနေ  

 ဘဏ္ဍာရေးဝန်ကြီး ရီကာ ပူရာ (Riikka Purra) ၏ အဆိုအရ၊ ဤဘတ်ဂျက်တိုးမြှင့်မှုသည် နိုင်ငံ၏ ဘဏ္ဍာရေးအခြေအနေအပေါ် ကြီးမားသော သက်ရောက်မှုရှိသော်လည်း၊ ကြည်းတပ်အတွက် လက်နက်စနစ်များ ခေတ်မီရန် လိုအပ်ကြောင်း ထောက်ပြခဲ့သည်။  

 ပထမအဆင့်အနေဖြင့် လွှဲပြောင်းငွေများနှင့် ယခင်ကတည်းက ခွင့်ပြုထားသော အသုံးစရိတ်များကို အသုံးပြုမည်ဖြစ်ပြီး၊ နောင်တွင် အစိုးရ၏ ချေးငွေများ မတိုးစေရန် ဘတ်ဂျက်တွင် နေရာချမည်ဟု ဆိုသည်။  

နိုင်ငံတကာ တုံ့ပြန်မှုနှင့် ဖင်လန်၏ ရပ်တည်ချက်  

 နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး အီလီနာ ဗယ်တိုနန် (Elina Valtonen) က ဖင်လန်သည် မိုင်းများကို အသုံးပြုသော်လည်း စာချုပ်၏ လူသားချင်းစာနာမှု ရည်မှန်းချက်များကို ဆက်လက်ထောက်ခံမည်ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။  

 ဖင်လန်သည် ယူကရိန်း၊ အဖဂန်နစ္စတန်၊ ဆိုမာလီယာနှင့် အခြားဒေသများတွင် မိုင်းရှင်းပစ်ရန် ယူရို ၁၅ သန်း ထောက်ပံ့မည်ဟု ကြေညာခဲ့သည်။  

လွှတ်တော်နှင့် နိုင်ငံရေး အထောက်အပံ့  

 Yle သတင်းဌာန၏ စစ်တမ်းအရ၊ လွှတ်တော်အမတ် ၁၁၇ ဦးအနက် ၉၁ ဦးက စာချုပ်မှ နုတ်ထွက်ရန် ထောက်ခံခဲ့သည်။  

 ၂၀၁၂ ခုနှစ်က ဤစာချုပ်ကို ဖင်လန်က လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့စဉ်က "ဖင်လန်ပါတီ" နှင့် "ဗဟိုပါတီ" အမတ်အချို့သာ ကန့်ကွက်ခဲ့သည်။  

နိဂုံး  

ဤဆုံးဖြတ်ချက်သည် ဖင်လန်၏ လုံခြုံရေးအခြေအနေနှင့် ရုရှား၏ ခြိမ်းခြောက်မှုကို တုံ့ပြန်သည့် လှုပ်ရှားမှုတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ NATO အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအတွင်း ကာကွယ်ရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို မြှင့်တင်ရန် ဖင်လန်၏ ဦးဆောင်မှုကို ပြသလိုက်ခြင်းလည်း ဖြစ်သည်။